Czechy: rekompensaty dla Kościołów wolne od podatku

Sąd uznał, że zgoda na opodatkowanie oznaczałoby obniżenie rekompensat, które zgodnie z prawem należą się Kościołom. W praktyce US wykreślił z ustawy tylko kilka słów, ale oznacza to zniesienie przepisów o opodatkowaniu – wyjaśnił przy ogłaszaniu wyroku sędzia sprawozdawca Jaromir Jirsa.

Dwóch sędziów w 14-osobowym składzie Trybunału nie poparło wyroku. Jeden z nich, Radovan Suchanek, cytował słowa z Biblii: "Oddajcie każdemu to, co mu się należy, komu podatek - podatek, komu cło - cło, komu uległość - uległość, komu cześć - cześć".

Arcybiskup praski, prymas Czech kardynał Dominik Duka wyraził zadowolenie z wyroku i podkreślił, że 30 lat po upadku komunizmu to nie komuniści określają granice funkcjonowania Kościoła.

„To dobra wiadomość dla wszystkich, którym leży na sercu wolność i demokracja” - powiedziała agencji CTK rzeczniczka czeskiego episkopatu Monika Klimentova. Zadowolenie wyrazili też przedstawiciele innych kościołów i związków wyznaniowych.

Przedstawiciele rządu oświadczyli, że będą respektować decyzję US. Minister finansów Alena Schillerova powiedziała, że budżet poradzi sobie bez wpływu z podatku od rekompensat dla Kościołów. Także przedstawiciele Komunistycznej Partii Czech i Moraw zadeklarowali, że szanują orzeczenie US, choć uważają je za niesprawiedliwe i ignorujące interesy obywateli.

Bez podjętej we wtorek decyzji Kościoły od 1 stycznia 2020 musiałyby odprowadzać do urzędów skarbowych 19 proc. z otrzymywanych od państwa rekompensat. Jak podkreślił Jirsa, za takim wyrokiem przemawiał fakt, że przyznane Kościołom odszkodowania i rekompensaty za mienie, którego nie mogły odzyskać, poza zadośćuczynieniem, miały także przygotować Kościoły i związki wyznaniowe na ekonomiczne rozdzielenie od państwa. Sędzia podkreślił, że Kościoły działają w obszarach, w których państwo czasami sobie nie radzi – w szkolnictwie, służbie zdrowia czy pomocy społecznej.

Ustawa przewidująca wypłacanie rekompensat zaczęła obowiązywać 1 stycznia 2013 r. W założeniu wypłacanie rekompensat i odszkodowań miało trwać 30 lat, przynosząc Kościołom i związkom wyznaniowym 59 miliardów koron (ok. 2,3 mld euro). Rekompensaty i wcześniej uchwalony zwrot w naturze majątków przejętych przez państwo komunistyczne między lutym 1948 r. a końcem 1989 r. były jedną z gwarancji oddzielenia Kościołów od państwa.

Ustawę wprowadzająca opodatkowanie Izba Poselska (izba niższa czeskiego parlamentu) uchwaliła pod koniec stycznia br. głosami koalicji rządowej i przy wsparciu posłów Komunistycznej Partii Czech i Moraw (KSCM) oraz partii Wolność i Bezpośrednia Demokracja (SPD).

Ustawę odrzucił Senat, ale posłowie odrzucili weto. Prezydent Milosz Zeman podpisał ustawę w maju, a grupa senatorów i posłów zaskarżyła ją do Sądu Konstytucyjnego.