Dziś 60. rocznica Apelu Jasnogórskiego

Dziś 60. rocznica Apelu Jasnogórskiego. Dokładnie 8 grudnia 1953 r. rozpoczęła się ta wieczorna modlitwa Polaków jednocząca rodaków w kraju i zagranicą. Jubileuszowy Apel poprzedzi hołd z kwiatów i akt zawierzenia złożone przed figurą Maryi Niepokalanej. To wyraz łączności Jasnej Góry z Watykanem i pamięci o papieżu.

Początki Apelu to modlitewna odpowiedź Narodu na prześladowania i próbę zniewolenia Kościoła przez władze komunistyczne. Związane są z prośbą o uwolnienie Prymasa Stefana Wyszyńskiego przetrzymywanego wówczas w Stoczku Warmińskim. Jednym z inicjatorów Apelu był o. Jerzy Tomziński, który tak wzywał wtedy Polaków: "staniemy wszyscy na jasnogórski apel. Wszyscy, jak nas jest przeszło 30 milionów na całym świecie; wszyscy o jednej godzinie, gdziekolwiek będziemy, czy w pracy, czy na ulicy, czy w kinie, czy na zabawie; wszyscy zbratani jedną myślą, jednym polskim sercem, staniemy przy naszej Pani i Królowej, aby prosić i żebrać za Polskę, za Naród ..."

W 1953 r. o 21.00 w Kaplicy Matki Bożej zgromadziło się zaledwie kilka osób. Dziś Apel gromadzi miliony Polaków w kraju i zagranicą. Nowe treści związano z tym wieczornym nabożeństwem w okresie przygotowań do 300. rocznicy obrony Jasnej Góry w 1956 roku, rocznicy Ślubów króla Jana Kazimierza - obioru Maryi Królową Korony Polskiej. Propagatorem Apelu stał się prymas Stefan Wyszyński wraz z Episkopatem Polski w czasie Wielkiej Nowenny (1957-1966), będącej przygotowaniem do Millenium Chrztu Polski.

W okresie trwania Soboru Watykańskiego II, modlitwa Apelu nasycona była błaganiem za Kościół powszechny. Biskupi polscy w listach pasterskich, przy okazji różnych uroczystości maryjnych, zachęcali wiernych do praktyki Apelu Jasnogórskiego, zarówno w rodzinach, jak i w świątyniach.

Z okazji rozpoczęcia tzw. "Czuwań soborowych" w 1962 r. ówczesny przeor Jasnej Góry o. Anzelm Radwański podjął decyzję, aby praktykę wieczornego spotkania z Królową Polski ożywić i pogłębić. Postanowiono więc na tę wyjątkową chwilę odsłaniać Cudowny Obraz i nadać temu nabożeństwu bogatszą oprawę. Najczęściej od Apelu zaczynały się czuwania modlitewne wiernych w intencji prac ojców Soboru Watykańskiego II. Tak pomyślana modlitwa zaczęła gromadzić nie tylko pielgrzymów przybyłych na "czuwania soborowe", ale także mieszkańców Częstochowy.

Na rozpoczęcie Roku Świętego w Polsce, 1 stycznia 1974 roku, Episkopat zarządził, aby w całej naszej Ojczyźnie, w każdej rodzinie i w każdym kościele został odprawiony Apel Jasnogórski przed Obrazem Matki Bożej, przy zapalonej świecy.

Na VI Światowy Dzień Młodzieży, z udziałem Jana Pawła II na Jasnej Górze, w 1991 roku, żeby zgromadzona młodzież mogła modlić się wspólnie, ułożono specjalną antyfonę: Maria Regina mundi, Maria Mater Ecclesiae, Tibi assumus, Tui memores vigilamus. Ponadto przygotowano tekst w języku starocerkiewno-słowiańskim i w sześciu językach współczesnych. Przyczyniło się to w głównej mierze do umiędzynarodowienia Apelu Jasnogórskiego.

Apel Jasnogórski sprawowany jest szczególnie uroczyście - jako odrębne nabożeństwo maryjne - na Jasnej Górze codziennie o 21.00. Celebracja modlitwy rozpoczyna się odsłonięciem Ikony Jasnogórskiej, przy uroczystych fanfarach. Apel składa się ze: śpiewu Bogurodzica; antyfony apelowej Maryjo Królowo Polski, jestem przy Tobie, pamiętam, czuwam; refleksji religijnej; spontanicznych modlitw w intencji aktualnych potrzeb Narodu i Kościoła, a także zgromadzonych pielgrzymów; tajemnicy różańca i antyfony Pod Twoją obronę. Zgodnie z życzeniem i prośbą ostatnich papieży, począwszy od Jana XXIII, dołącza się Zdrowaś Maryjo w intencji Ojca Świętego. Na zakończenie błogosławieństwa udziela biskup lub kapłan przewodniczący Apelowi. Pieśń maryjna stanowi zwieńczenie nabożeństwa.

Od 1995 roku Apel Jasnogórski jest codziennie transmitowany przez Radio Jasna Góra a za jego pośrednictwem przez inne stacje. Codzienną transmisję prowadzi także telewizja "Trwam".

Dzisiejszy jubileuszowy Apel poprzedzi o 20.20 hołd z kwiatów i akt zawierzenia NMP złożone przed figurą Maryi Niepokalanej. Zwyczaj jasnogórskiego 'hołdu z kwiatów' trwa od 8 grudnia 2009 r., kiedy to w Uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najśw. Maryi Panny odbyło się poświęcenie nowej figury Matki Bożej Niepokalanej na kolumnie przed Szczytem jasnogórskim. Jego pomysłodawcą jest przeor Jasnej Góry o. Roman Majewski, który zapowiedział, że co roku na jasnogórskim placu będą się zbierać paulini, częstochowianie i pielgrzymi, i przynosząc białe kwiaty składać będą hołd Maryi Niepokalanej. Od ubiegłego roku, uroczystości przewodniczy abp Wacław Depo, obecny metropolita częstochowski.

Jasnogórski zwyczaj nawiązuje do rzymskiej tradycji tzw. omaggio floreale (hołdu z kwiatów), który sięga 1938 r., kiedy to papież Pius XI polecił Papieskiej Akademii Niepokalanej przygotować każdego roku 8 grudnia na Placu Hiszpańskim uroczysty akt oddania czci Maryi Niepokalanej. Tę tradycję podtrzymują kolejni papieże.