"Historyczne rozmowy polsko-rosyjskie"

Polsko-rosyjskie rozmowy Kościołów mogą okazać się inicjatywą historyczną i zmienić relacje między obydwoma narodami – ocenił w rozmowie z KAI prof. Jerzy Pomianowski. Na kilka dni przed kolejnym spotkaniem przedstawicieli polskiego Episkopatu i Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego, wybitny znawca Rosji powiedział, że Kościoły uczyniły krok, na który dotąd nie zdobyli się politycy.

Kolejna tura polsko-rosyjskich rozmów odbędzie się w czwartek, 24 czerwca w Warszawie. Tematem będzie wspólny dokument na temat wkładu obydwu Kościołów w dzieło pojednania obydwu narodów.

Delegacji rosyjskiej przewodniczyć będzie metropolita wołokołamski Hilarion (Ałfiejew), przewodniczący Wydziału Zewnętrznych Kontaktów Kościelnych (OWCS) Patriarchatu Moskiewskiego. Polskiej delegacji przewodniczy abp Henryk Muszyński.

Rozpoczęte w lutym br. rozmowy na temat dokumentu o pojednaniu naroKościołódów polskiego i rosyjskiego prof. Pomianowski uważa za wydarzenie wielkiej wagi, które może naprawdę zmienić stosunki między Polakami i Rosjanami. Przypomniał, że społeczeństwo rosyjskie „przeżyło trwającą przeszło 70 lat akcję antyreligijną”.

Wybitny tłumacz literatury rosyjskiej wyraził satysfakcję, że inicjatywa, która wyszła od prof. Adama Rotfelda (b. ministra spraw zagranicznych RP, współprzewodniczącego polsko-rosyjskiej Komisji do Spraw Trudnych) spotkała się z tak dobrym przyjęciem nowego patriarchy, Cyryla i jego najbliższego współpracownika – arcybiskupa Hilariona. „Myślę, że ta inicjatywa ma szanse stać się przedsięwzięciem historycznym” – dodał Pomianowski.

Wydawca miesięcznika „Nowaja Polsza” wyraził nadzieję, że polsko-rosyjskie spotkania doprowadzą także do zmiany tonu kazań w kościołach i cerkwiach. „Mogą one wpłynąć o wiele głębiej niż to czyni nasza nie bardzo rozumna telewizja i jak tego nie czyni bezczynna na tym terenie szkoła – zarówno w Polsce jak w Rosji” – podkreślił.

„Kościół katolicki i Cerkiew prawosławna uczyniły krok, na który nie zdobyli się dotychczas przedstawiciele sił politycznych i już to samo przez się świadczy o nowym, ogromnym znaczeniu czynnika wiary w życiu obu naszych społeczeństw” – ocenił prof. Pomianowski.

Pytany, jak na polsko-rosyjski dialog Kościołów patrzy z perspektywy tłumacza dzieł Sołżenicyna, prof. Pomianowski przypomniał, że ten wybitny pisarz był człowiekiem głęboko religijnym. „Zauważmy, że w jego bardzo szczerych, nacechowanych osobistym doświadczeniem wyznaniach, zarówno w powieści ‘Krąg pierwszy’ jak w ‘Archipelagu GUŁag’, podkreśla na każdym kroku ogromne znaczenie i wpływ ludzi wierzących w obozach. Podkreśla, że był to element najbardziej wytrwały i najmniej podatny na wszelkiego rodzaju tyrańskie poczynania władzy sowieckiej; trwający przy swoich przekonaniach” – zaznaczył eseista.

„Sołżenicyn podkreśla, jak wielkie wpływy mieli swoim przykładem, a nie gadaniną, ludzie prawdziwie wierzący – powiedział KAI Jerzy Pomianowski. – Jego wspomnienie o bohaterstwie inżyniera Jerzego Węgierskiego (dobiega stu lat, mieszka do dziś w Katowicach) jest największą w literaturze rosyjskiej pochwałą Polaków, a przy tym polskich wiernych” – ocenia tłumacz dodając, że w literaturze rosyjskiej nie brak rozmaitych, antypolskich wycieczek, które wyszły nawet spod pióra Fiodora Dostojewskiego.

„Polityczny testament Sołżenicyna sprowadza się do jednego zdania, które wciąż chciałbym powtarzać i wbić do głowy naszym politykierom. – Sołżenicyn powiedział mianowicie, że imperium było kulą u nogi Rosji. Mało kto pamięta to zdanie, wypowiedziane przez jednego z największych rosyjskich pisarzy XX wieku” – powiedział KAI Pomianowski.

89-letni Jerzy Pomianowski jest wybitnym prozaikiem, eseistą, krytykiem tłumaczem - głównie z języka rosyjskiego, ekspertem spraw rosyjskich. Współpracował z paryska „Kulturą”, od 1974 wykładał literaturę polską na kilku włoskich uniwersytetach. Autor wielu książek prozatorskich i eseistycznych, tłumacz dzieł m.in. Sołżenicyna, Tołstoja, Babla, i Bułhakowa.