Katolicy obrządku chaldejskiego chcą dialogu

Oficjalne zaproszenie do rozpoczęcia dialogu ekumenicznego w celu przywrócenia pełnej jedności skierował do głowy Asyryjskiego Kościoła Wschodu chaldejski patriarcha abp Louis Raphael I Sako. Okazją były życzenia urodzinowe asyryjskiego katolikosa-patriarchy Mara Dinkhy IV, który 15 września skończył 78 lat.

W przesłaniu do niego katolicki patriarcha chaldejski wyraził pragnienie swego Kościoła, by podjąć dialog z Kościołem Asyryjskim dla osiągnięcia takiej jedności, jakiej pragnie Chrystus. "Rozpoczęcie tego dialogu jest dziś bardzo pilne wobec ogromnych wyzwań, zagrażających naszemu przetrwaniu. Bez jedności przyszłość nie jest dla nas możliwa. Jedność może pomóc w zachowaniu naszej obecności" - napisał hierarcha katolicki.

Asyryjski Kościół Wschodu łączą z katolikami chaldejskimi wspólne korzenie, znajdujące się na obecnych ziemiach irackich oraz te same tradycje liturgiczne, teologiczne i duchowe. W dzisiejszym Iraku obecność obu Kościołów jest szczególnie zagrożona. Już od wielu lat katolikos-patriarcha asyryjski ma swoją siedzibę poza Irakiem - w mieście Morton Grove koło Chicago (USA).

Chrześcijanie asyryjscy i chaldejscy to potomkowie Kościoła nestoriańskiego, powstałego w wyniku pierwszego dużego rozłamu w chrześcijaństwie, wynikłego w wyniku potępienia na Soborze Efeskim w 431 herezji nestorianizmu. Jej twórcą był patriarcha (w latach 428-31) Konstantynopola Nestoriusz (384-451). Głosił on pogląd o niepełnej ludzkiej naturze Chrystusa, za co usunięto go ze stanowiska patriarchy, a jego nauczanie potępiono na wspomnianym Soborze. Niemniej jednak nie wszyscy chrześcijanie pogodzili się z tą decyzją i tak powstał Kościół, który w okresie V-VIII wieku należał do najbardziej dynamicznych i misyjnych wspólnot chrześcijańskich, a jego misjonarze prowadzili działalność daleko na Wschodzie, m.in. w dzisiejszych Chinach i Tybecie.

Później inwazja islamu na tych ziemiach (Bliski i Środkowy Wschód) zahamowały i niemal całkowicie ograniczyły jego wpływy i Kościół przetrwał głównie na terenie dzisiejszego Iraku i częściowo w sąsiednich krajach, prawie zupełnie odcięty od reszty chrześcijaństwa. W XIX w. misjonarze zachodni "odkryli" nestorian dla szerszego świata i zmienili ich nazwę na Asyryjski Kościół Wschou, aby uniknąć skojarzeń z herezją potępioną przez całe chrześcijaństwo.

W połowie XVI wieku część nestorian uznała władzę papieża i tak powstał Kościół chaldejski, nawiązujący nazwą do starożytnej Chaldei, a na jego czele stoi patriarcha (od 1553), rezydujący - po licznych zmianach w ciągu wieku - w Bagdadzie z tytułem patriarchy Babilonii. Jest to jedyny wschodni Kościół katolicki, który ma więcej wyznawców niż Kościół, od którego się oddzielił (odpowiednio ponad 400 tys. wiernych i ok. 350 tys. chrześcijan asyryjskich).

Od 1995 Kościół asyryjski prowadzi dialog teologiczny z całym Kościołem katolickim, rozpoczęty po podpisaniu 11 listopada 1994 w Watykanie przez Jana Pawła II i Mara Dinkhę IV Wspólnej Deklaracji Chrystologicznej, która wyjaśniała podstawowe rozbieżności teologiczne. Nie było natomiast dotychczas, mimo obecności na tych samych terenach, oficjalnego dialogu na szczeblu obu patriarchatów. Obecnie nadszedł na to czas - uważa patriarcha chaldejski.

"Myślę o możliwości spotkania się razem obu synodów patriarchalnych, by podzielić się wspólnymi troskami, takimi jak ucieczka naszych wiernych z terenów pochodzenia i niszczenie tysiącletniego dziedzictwa, wspólnego dla naszych Kościołów" - powiedział abp Sako watykańskiej agencji Fides. "Z niecierpliwością czekam na odpowiedź naszych asyryjskich braci" - dodał.