Zmarł patriarcha Asyryjskiego Kościoła Wschodu

Zwierzchnik Asyryjskiego Kościoła Wschodu (ACE) patriarcha Mar Dinkha IV zmarł 26 marca w 80. roku życia. Jego pogrzeb odbędzie się 8 kwietnia w Chicago. Obowiązki patriarchy, do czasu wyboru następcy, pełnić będzie metropolita Indii, Mar Aprim Mooken.

Mar Dinkha IV urodził się jako Dinkha Chanania 15 września 1935 r. w wiosce Darbandokeh w północno-wschodnim Iraku. Pochodził z rodu Mar Dinkhów, który dał ACE 17 biskupów. Gdy miał 11 lat, zaopiekował się nim metropolita Mar Jusip Chnaniszo - przedstawiciel patriarchy na Irak i to dzięki jego nauczaniu i wpływom 14-letni Chanania przyjął w 1949 r. święcenia diakonatu. W 1957 r. został wyświęcony na kapłana, po czym posługiwał duszpastersko w Urmii (Iran). Wyróżniał się w tej dziedzinie zarówno gorliwością i głęboką wiarą, jak i inteligencją, dużą wiedzą i innymi zdolnościami, zyskując sobie szybko dużą popularność i autorytet wśród współwyznawców, toteż 11 lutego 1962 r. ówczesny zwierzchnik ACE, patriarcha Mar Eszai Szimun XXIII wyświęcił niespełna 37-letniego kapłana na biskupa Teheranu. Na tym stanowisku utworzył seminarium duchowne dla asyryjczyków i przy wielu okazjach bronił nacjonalizmu asyryjskiego, a zarazem gorąco propagował ekumenizm.

Gdy w 1975 r. patriarcha zginął w wyniku zamachu w San Jose w Kalifornii (po 55 latach kierowania Kościołem), 17 października 1976 r. na jego następcę został wybrany dotychczasowy biskup Teheranu, który objął rządy w swym Kościele jako Mar Dinkha IV i kolejny katolikos patriarcha Seleucji-Ktezyfonu. W obliczu nasilających się prześladowań chrześcijan w Iranie, wkrótce po wyborze przeniósł swą siedzibę z Urmii do Chicago. Za jeden ze swych priorytetów uznał ekumenizm i rozwój stosunków zwłaszcza z innymi Kościołami wschodnimi.

Wydarzeniem ogromnej wagi była jego wizyta w Rzymie w listopadzie 1994 r. i spotkanie z Janem Pawłem II. Obaj hierarchowie podpisali wówczas Wspólną Deklarację Chrystologiczną, która wyjaśniała podstawowe rozbieżności teologiczne między Kościołami katolickim i ACE, szczególnie gdy chodzi o rozumienie boskiej i ludzkiej natury Chrystusa. W następstwie wizyty i podpisania wspomnianego dokumentu powołano Wspólną Komisję ds. Dialogu między Kościołem katolickim a Asyryjskim Kościołem Wschodu. Po raz pierwszy zebrała się ona w listopadzie 1995 r. w Rzymie, a po raz ostatni, jak dotychczas, w czerwcu 2009 r. w Chicago - łącznie odbyła 12 posiedzeń.

Asyryjski Kościół Wschodu to obowiązująca od połowy XIX w. nazwa Kościoła nestoriańskiego - jednego z najstarszych i najdynamiczniej rozwijających się w pierwszych wiekach Kościołów chrześcijańskich. To jego misjonarze szerzyli - do czas inwazji islamu na przełomie VII i VIII w. - chrześcijaństwo na rozległych obszarach Środkowego i Dalekiego Wschodu, m.in. w zachodnich częściach dzisiejszych Chin, Afganistanu i Pakistanu. Z tradycji nestoriańskiej wywodzą się dwa katolickie Kościoły wschodnie: chaldejski (w Iraku) i syromalabarski (w Indiach).