Cudowna historia łaski

W Niedzielę Wielkanocną w pustej mediolańskiej katedrze Andrea Bocelli zaśpiewał przejmujący koncert wpisujący się w czas pandemii. Występ zatytułowany „Music for Hope”, którego wysłuchało kilkadziesiąt milionów internautów na całym świecie, tenor zakończył pieśnią Amazing Grace.

Wtedy przypomniała mi się pewna historia. Nie ma zwiazku z koronawirusem, ale jest świadectwem odrodzenia, o którym wspominał Bocelli. Świadectwem łaski Bożej w pierwszym rzędzie, ale i ludzkiego miłosierdzia, do którego Pan nas wzywa.

Kiedyś zaprzyjaźniony jezuita zwrócił moją uwagę na jego australijskiego współbrata. Chodzi o ojca Richarda Leonarda, znanego teologa i filmoznawcę, autora kilku książek łączących chrześcijańską duchowość z problemami współczesnej kultury. O. Leonard, pochodzący z głęboko religijnej irlandzkiej rodziny, duszpasterz, ceniony rekolekcjonista, ze swadą i żywym poczuciem humoru w czasie jednej z konferencji dzielił się ze słuchaczami poniższą historią. W internecie doczekała się osobnego filmiku zatytułowanego „O miłosierdziu i irlandzkim chórze”.

I tak, pewnego razu podczas naboru do parafialnego chóru stanęła przed o. Leonardem rosła postać w zwiewnej sukni i w fantazyjnym kapeluszu. Niskim głosem (szkoda, że tej inscenizacji nie słyszycie) oznajmiła: „Mam na imię Gloria i śpiewam basem”. O. Leonard przełknął ten wokalny dziw i Gloria zaczęła brać udział w próbach chóru. Bywało, że gdy chór śpiewał podczas liturgii, pojawiający się w kościele kumple Glorii kibicowali jej głośnym aplauzem.

Parafianie wreszcie nie wytrzymali. Do swoich duszpasterzy wystosowali podpisaną przez 121 osób petycję domagającą się usunięcia uprzykrzonej Glorii. O. Leonard miał przedłożyć sprawę proboszczowi Irlandczykowi. Trudno było zgadnąć, jak zareaguje ów duchowny znany z oryginalności i charakteru. Tenże zaraz zwołał protestujących: „Przypomnijcie sobie Łukasza 14 i przypowieść o zaproszonych na ucztę. Czy wy teraz będziecie dyktować Jezusowi, kogo ma zaprosić? Jeśli tak, to my jeszcze jutro zwijamy manatki i zostajecie tu sami.”

Następnego dnia parafianie petycję wycofali.

Po jakimś czasie Gloria opuściła chór i miasto. Wyjechała w związku z chorobą w rodzinie. Po roku o. Leonard dostał list, z upoważniem do przeczytania go parafianom. Teraz, wyraźnie wzruszony, czytał ów list słuchaczom konferencji.

Pisał tym razem Gordon. Donosił, że powodem jego wyjazdu była pomoc żonie umierającej na raka. Wybaczyła. Z powrotem stał się ojcem dla dwóch synów, „którzy nie zasłużyli na to, żeby być sierotami”. Dziękował parafii, że miała do niego cierpliwość. Przypominał, że jednym z pierwszych ćwiczonych w chórze był utwór Amazing Grace.

Post scriptum. Amazing Grace to pieśń człowieka, ”który się odnalazł, chociaż był zagubiony” To hymn mówiący o łasce, która ma moc przemienić nawet największego grzesznika. Utwór liczy już blisko dwieście pięćdziesiąt lat! Słowa napisał John Newton, londyńczyk o bujnym życiorysie. W młodości człowiek ten nie był zbyt cnotliwy. Powołany do królewskiej służby morskiej, przez lata parał się handlem niewolnikami. Od momentu kiedy w czasie sztormu w sytuacji zagrożenia życia wezwał Boga na ratunek, rozpoczęła się jednak jego powolna przemiana. Kilkanaście lat później po studiach teologicznych został pastorem w Kościele anglikańskim.

Z biegiem czasu Amazing Grace przekroczyła Atlantyk i podbiła Stany Zjednoczone. Co więcej, okazała się najpopularniejszą pieśnią religijną tego wielkiego kraju. Najpierw rozpowszechniła się w tradycji ludowej, potem wpisała się w nurt Negro spirituals, stała się następnie songiem, bez którego nie mogły się obyć marsze protestacyjne czarnej mniejszości. Z liturgii przeszła w laicki świat kultury masowej. (I jak się można spodziewać, bywają próby odebrania temu hymnowi chrześcijańskiej wymowy -wysterylizowania go, uczynienia bardziej „uniwersalnym”. Aby uniknąć mocnego słowa, jakie bijąc się w piersi osiemnastowieczny autor stosuje do siebie, wers o łasce „co zbawiła takiego jak ja nędznika” zmieniano na „co uratowała mnie i wzmocniła”.) Po utwór ten sięgali najwybitniejsi wokaliści, pojawił się w dziesiątkach filmów. Pisano o nim książki, a ostatnio poświęcono mu fragment ekspozycji w Muzeum Biblii w Waszyngtonie. Do dnia dzisiejszego doczekał się około tysiąca nagrań i wyliczono, że każdego roku śpiewany jest dziesięć milionów razy.