O zapomnianych aniołach

W dzisiejsze wspomnienie św. Aniołów Stróżów Kościół ponownie wyznaje wiarę w istnienie stworzonych niewidzialnych duchów. Aniołowie to nie są piękne symboliczne postaci, fruwające w niebiosach, lecz duchowe istoty, przenikające nasz świat. Kościół zachęca do tego, byśmy nie poprzestali na dziecinnych zachwytach nad skrzydlatymi istotami w bieli, lecz zwrócili baczniejszą uwagę na ich obecność w codziennym życiu.

O. Jacek Bolewski SJ w swojej książce "Zająć się Ogniem. Odkrywanie duchowości ignacjańskiej" pisze: "dla podkreślenia, że nawet - a może zwłaszcza ! - w swym bezpośrednim działaniu Bóg pozostaje nieuchwytny, niewidzialny, tajemniczy, zauważa się pośredni charakter Jego działania jako dokonującego się zawsze za pośrednictwem innych rzeczywistości".

Takimi pośrednikami Bożego działania są aniołowie stróżowie, którzy, jak mówi Jezus, wpatrują się nieustannie w oblicze Ojca niebieskiego i równocześnie swoją uwagę skupiają na człowieku. Niesamowite w nich jest to, że będąc istotami doskonalszymi niż ludzie, potrafią - na wzór Wcielonego Syna Bożego - uniżyć się i służyć cielesno-duchowemu człowiekowi. Ich zadanie polega na tym, by, z jednej strony, kontemplować oblicze Boga i, mocą tej szczególnej relacji, prowadzić i strzec ludzi, czyli mówić, poruszać, pomagać im w rozpoznaniu woli Boga na co dzień. Aniołowie potrafią to pokornie czynić, ponieważ doświadczają, jakim szczęściem dla każdego rozumnego stworzenia jest oglądanie Boga. I chcą tego także dla ludzi.

Od paru dni śledzę zażartą dyskusję, jaka toczy się na Deonie, wokół dwóch tekstów (Janusza Poniewierskiego i o. Jacka Prusaka SJ) poświęconych egzorcystom i opętaniom. I tak sobie dzisiaj pomyślałem, że gdybyśmy tyle samo uwagi, energii i emocji poświęcali naszym aniołom stróżom co demonom, świat byłby o wiele szczęśliwszy i lepszy. A tak nie jest. Dlaczego?

Ludziom wierzącym, a także kulturze popularnej, aniołowie zwykle kojarzą się bardzo dobrze. Jako sympatyczne stworzenia, gotowe do pomocy. Niestety, najczęściej mówi się o nich w dzieciństwie, w bajkach i w filmach. Większość z nas za młodu uczyła się modlitwy "Aniele Boży, Stróżu mój". Bo przecież każde dziecko, jak mawiali nasi rodzice i wychowawcy, ma swojego niebieskiego opiekuna.

Sęk w tym, że jego opieka nie kończy się z chwilą osiągnięcia dorosłości przez dziecko. Nadal każdemu z nas towarzyszy osobisty anioł stróż, który komunikuje się z nami, przekazuje Bożą wolę, ostrzega i napomina. I właśnie obecność i posłuch dawany dobremu aniołowi jest znacznie ważniejszy niż knowania diabła i demonów, które próbują zaszkodzić człowiekowi.

Niestety, dziwnym trafem, aniołowie stróżowie zostają często zepchnięci do królestwa bajek i błogiego, niewinnego dzieciństwa, podczas gdy na czoło wysuwa się świat demonów, których działanie wydaje się wielu osobom szczególnie nachalne, namacalne i wszechobecne. Świat dorosłych nie jest przecież światem dzieci. Tutaj sielanki nie ma, a niebezpieczeństwo (bądźmy rozsądni, bardziej przecież niż dobroczynna obecność anioła) czyha za każdym rogiem. Czy ludzie wierzący, którzy uporczywie szukają wszędzie zagrożeń i karmią swoją wyobraźnię kolejnymi opowieściami o demonach, tyleż samo czasu i energii poświęcają rozpoznawaniu działania aniołów stróżów w ich życiu?

W porównaniu z niemal obsesyjnym zainteresowaniem opętaniami i egzorcyzmami, aniołowie skazywani są na duchową banicję. Jest to niepokojący znak, który pokazuje, że przesadna wrażliwość na diabła i węszenie jego śladów wszędzie, gdzie tylko się da, paradoksalnie, przyćmiewa wrażliwość wierzących na obecność dobrych duchów. Ta druga wymaga bowiem pokoju, ciszy, prostoty, ufności, wiedzy, nauki, metody, a nie lęku i ignorancji.

Św. Ignacy Loyola pozostawił Kościołowi powszechnemu nieoceniony skarb, myślę, że wciąż mało znany, który pozwala dobrze zaznajomić się ze światem duchów. Mam na myśli jego reguły o rozeznawaniu duchów (dobrych i złych), w których święty, co ciekawe, w ogóle nie zajmuje się opętaniami, lecz poruszeniami duchowymi, czyli uczuciami i myślami, jakie rodzą się na najgłębszym poziomie człowieka - w jego duchu. Te reguły wypływają z osobistego doświadczenia Ignacego, z zakorzenienia w Tradycji Kościoła i z głębokiej wiary w działanie Boga właśnie w tym świecie, a nie gdzieś w "zaświatach".

Ignacy zwraca się do ludzi wierzących, a więc tych, którzy zdecydowali się pójść za Chrystusem. Celem rozeznawania duchowego jest dokonanie wyboru właściwej drogi życiowej (powołania), a w szerszym sensie, podejmowanie większych i mniejszych decyzji w codzienności, co dotyczy praktycznie wszystkich.

Na pierwszym miejscu pozostaje jednak znalezienie woli Boga. Gierki i pokusy "nieprzyjaciela natury ludzkiej" uznane są jedynie za przeszkody, które należy z Bożą pomocą i przy wsparciu Kościoła usunąć. Ignacy żadną miarą nie demonizuje diabła.

Wiele mówi się w Kościele, zwłaszcza w Polsce, o możliwych obszarach demonicznych zniewoleń. Co niewątpliwie jest potrzebne. Ale jak żyję, nie słyszałem jeszcze, oprócz katechez dla dzieci, niedzielnego kazania niedzielnego dla dorosłych na temat wpływu aniołów stróżów - dobrych duchów na codzienne życie chrześcijan. Czy nie jest to jedna z paradoksalnych wygranych diabła?

 ________________________________________________________________________

Audiobook Spotkanie z aniołem (wybór) przedstawia 7 niezwykłych historii ludzi, którzy w trudnych momentach swego życia doświadczyli niebiańskiej pomocy Bożych wysłanników.

Opisane na płycie wydarzenia pokazują, że człowiek nigdy nie jest pozostawiony samemu sobie, a jego Anioł Stróż czuwa nad nim "we dnie i w nocy", gotowy w każdej sytuacji udzielić mu realnego wsparcia. Każdego z nas anioł chroni przed niebezpieczeństwem, ostrzega przed zagrożeniem, pociesza w chwilach smutku, dodaje otuchy, gdy brakuje sił i podsuwa dobrą myśl, kiedy bez nadziei pytamy "Co dalej?". Musimy tylko nauczyć się słuchać głosu naszego Opiekuna...