Kraków: Missa W. A. Mozarta podczas Mszy trydenckiej w bazylice u jezuitów

W piątek 29 czerwca, podczas Mszy św. w nadzwyczajnej formie rytu rzymskiego w krakowskiej bazylice oo. Jezuitów, Chór Dominikańskiego Ośrodka Liturgicznego wykona Mszę F-dur KV 192 Wolfganga Amadeusza Mozarta, skomponowaną na solistów, chór i orkiestrę.

Liturgia rozpocznie się o godzinie 19:30 w bazylice Najświętszego Serca Pana Jezusa przy ul. Kopernika 26 w Krakowie.

Partie solowe zaśpiewają: Jolanta Kowalska-Pawlikowska (sopran), Katarzyna Kucia (mezzosopran), Krzysztof Kozarek (tenor) i Dawid Biwo (bas), całość zaś poprowadzi Ewa Kieres. Części zmienne Mszy (propria missae) wykona bractwo chorałowe San Clemente. Mszę św. odprawi ks. Kacper Nawrot, posługiwać będą ministranci z Fundacji Grzegorza Wielkiego.

Missa F-dur KV 192

Trzecia missa brevis 18-letniego Mozarta, ukończona jeszcze w Salzburgu, według muzykologów datowana jest na rok 1774. Swoją objętością wyraźnie przekracza zakres tego typu kompozycji. W założeniu twórcy jest bowiem opracowaniem wszystkich części cyklu mszalnego: Kyrie, Gloria, Credo, Sanctus-Benedictus, Agnus Dei.

Otwierające mszę Kyrie rozpoczyna się przygrywką orkiestrową, po której głosy chóralne - począwszy od najniższych - wchodzą w synkopowanym rytmie w imitacji ścisłej. W części "Christe eleison" charakterystyczne skoki oktawowe w melodii głosów żeńskich, korespondują z dopełnieniami w formie pasaży w głosach męskich, tworząc swoiste przetworzenie zasadniczego tematu tej części. Jako rozwiązanie powraca charakterystyczny temat pierwszej cząstki "Kyrie eleison".

Kolejne części - Gloria i Credo - mają formę ritornello. Motyw użyty przez kompozytora w Credo ("do-re-fa-mi") jest początkiem hymnu Lucis Creator i został zaczerpnięty ze znanego w owym czasie podręcznika do kontrapunktu "Gradus ad parnassum" J. Fuxa. Pojawia się on w określonych miejscach Credo (podsumowanie kolejnych prawd wiary), spajając całą cześć w klarowną całość. Ten sam motyw melodyczny został przez Mozarta użyty kilka lat później w finale Symfonii Jowiszowej. W kolejnej części mszy, Sanctus, Mozart zastosował fugato na słowach "hosanna in excelsis". Benedictus jest wyraźnie wyodrębniona przez powierzenie całej partii głosom solowym. Agnus Dei kończy cały cykl mszalny. Po homofonicznym początku, w którym na słowach "miserere nobis" Mozart stosuje śmiałe rozwiązania harmoniczne, wprowadzając opóźnienia w głosach chóralnych, następuje radosne "dona nobis pacem", utrzymane aż do końca utworu w płynnym rytmie trójkowym.

Wykonawcy

Chór Dominikańskiego Ośrodka Liturgicznego, pracujący pod dyrekcją Ewy Kieres, jako swoje główne zadanie obrał popularyzację wartościowej muzyki sakralnej. Podejmuje on pracę nad różnorodną muzyką sakralną, tak by móc zarówno służyć podczas liturgii, jak i brać udział w wydarzeniach kulturalnych. W repertuarze chóru znajdują się utwory takich kompozytorów jak M. Duruflé, F. Poulenc, G.F. Händel, G. Fauré, A. Dvořák.

Chór rozpoczął swą działalność w maju 2015 roku.

W grudniu 2016 roku, z towarzyszeniem solistów i orkiestry Chór wykonał w bazylice oo. Dominikanów Te Deum utrechckie G. F. Händla z okazji 799. rocznicy założenia zakonu dominikańskiego. W następnym roku zespół zaśpiewał na mszy św. w nadzwyczajnym rycie Mszę D-dur A. Dvořáka z towarzyszeniem organów. W roku 2017 chór skupił swoją pracę nad utworami związanymi z tematyką maryjną. Dzięki czemu swój repertuar poszerzył o cykl pieśni maryjnych J. Brahmsa, utwory E. Griega i M. Raczyńskiego. Ponadto w uroczystość Zwiastowania Pańskiego uczestniczył w świątecznych nieszporach, wykonując wraz z orkiestrą Magnificat A. Vivaldiego. W tym samym roku zespół przygotował na zakończenie roku akademickiego Missa Joannis de Deo B-dur J. Haydna. Następnym wydarzeniem chóralnym był "wieczór adwentowy", w czasie których zespół zaśpiewał motety Rheinbergera oraz inne kompozycje związane z tym okresem liturgicznym. W Niedzielę Palmową Chór uświetnił liturgię w kościele oo. Paulinów "Na Skałce" śpiewając Missa tempore Quadragesimae M. Haydna.

By doskonalić wokalne umiejętności i dzięki temu móc jak najpełniej dbać o piękno liturgii, członkowie chóru biorą udział w regularnych próbach oraz warsztatach muzycznych. Zależy nam na tym, aby chór był nie tylko zespołem o wysokim poziomie artystycznym, ale także wspólnotą, która uwielbia Pana i przeżywa uświęcenie dzięki Jego łasce. Dlatego chórzyści dbają o wspólną modlitwę, adoracje Najświętszego Sakramentu, wspólne uczestnictwo w Mszach świętych. Nad duszpasterskim aspektem działalności chóru czuwa opiekun ze strony Fundacji, o. Grzegorz Doniec OP.

Dlaczego podczas Mszy

Po raz kolejny zespół włącza się w celebrację Mszy świętej w formie nadzwyczajnej rytu rzymskiego. Jest to naturalna konsekwencja obcowania z muzyką minionych epok. Właśnie dla tej przedsoborowej formy zostało skomponowane dzieło, które wykonuje chór. Dopiero podczas celebracji Mszy świętej kompozycja Wolfganga Amadeusza Mozarta osiąga pełne znaczenia brzmienie i spełnia swój podstawowy cel, którym jest służba Bogu. "Od wielkich mistrzów chcemy nauczyć się, jak czcić Boga. Wierzymy, że wielkim dziełom kultury pełen blask przywróci włączenie ich w kult, dla którego powstały" - wyjaśnia Magdalena Sikora z Chóru Dominikańskiego Ośrodka Liturgicznego.