Papież o kapłaństwie kobiet, rozwodach i imigrantach

Bariery z drutu kolczastego, mury, które mają powstrzymać imigrantów wcześniej czy później runą - powiedział papież Franciszek odpowiadając na pytania dziennikarzy w samolocie w drodze powrotnej z USA do Rzymu.

Pytany o "kryzys migracyjny" w Europie, Ojciec Święty stwierdził, że do stanu kryzysu dochodzi się po długim procesie. Wojny i głód, z których powodu ludzie uciekają trwają od wielu lat. - Kiedy myślę o Afryce, choć z pewnością jest to trochę uproszczenie, zdarza mi się patrzeć na nią jak na kontynent wykorzystany. To stamtąd brano niewolników, a potem wielkie bogactwa naturalne, a teraz są wojny, plemienne lub nie, za którymi kryją się interesy gospodarcze. Zamiast wykorzystywać kontynent, kraj lub ziemię trzeba inwestować, aby tamtejsi mieszkańcy mieli pracę. W ten sposób uniknęlibyśmy kryzysu - mówił papież.

Odnosząc się do budowy zapór z drutu kolczastego przez niektóre państwa Europy, zauważył, że "wszystkie mury runą: dziś, jutro albo po stu latach". - Mur nie jest rozwiązaniem. W tej chwili Europa jest w kłopocie. Powinniśmy być inteligentni, bo niełatwo jest znaleźć wyjście. Trzeba je znaleźć w dialogu między państwami. Mury nigdy nie są rozwiązaniem, mosty - tak - zauważył Franciszek.

Mówiąc o przypadkach pedofilii wśród duchownych, przyrównał ją do świętokradztwa. Wskazał, że zdarza się ona "wszędzie: w rodzinie, w sąsiedztwie, w szkole, w salach gimnastycznych", ale gdy dopuszcza się jej kapłan jest to "bardzo poważne", gdyż jego powołaniem jest kierowanie dziecka ku Bogu, ku dojrzałości uczuciowej i ku dobru. Dopuszczając się nadużyć seksualnych zaprzecza więc swemu powołaniu.

Ojciec Święty przyznał, że niektórzy biskupi kryli przypadki nadużyć seksualnych duchownych wobec małoletnich. Pytany czy przebacza tym duchownym, odparł, że prosi Boga o przebaczenie dla nich, ale nie wszyscy je otrzymają, bo aby je otrzymać, muszą uznać zło, które uczynili i samemu prosić o przebaczenie.

Powiedział też, że rozumie rodziny, które nie mogą przebaczyć księdzu wykorzystania ich dziecka. - Kiedyś pewna kobieta powiedziała mi: kiedy moja matka zrozumiała, że zostałam wykorzystana, przeklinała Boga, straciła wiarę i umarła jako ateistka. Rozumiem tę kobietę. I Bóg, który jest lepszy ode mnie, ją rozumie. Jestem pewny, że Bóg przyjął tę kobietę, bo tym, co zostało zniszczone było jej własne ciało, ciało jej córki. Nie osądzam nikogo, kto nie może przebaczyć. Ale Bóg jest mistrzem w znajdywaniu drogi przebaczenia - stwierdził Franciszek.

Wyjaśnił, że w niedawno ogłoszonej reformie procesów o stwierdzenie nieważności małżeństwa nie chodzi o wprowadzenie "katolickich rozwodów". - Kto myśli o katolickim rozwodzie jest w błędzie, bo ten dokument zamyka drzwi przed rozwodem, który mógłby wejść drogą administracyjną. Przeciwnie, zawsze będzie droga sądowa - wskazał papież.

Dodał, że o uproszczenie procedur prosiła większość uczestników Synodu Biskupów w ubiegłym roku. Zdarzały się bowiem procesy trwające dziesięć lat z kolejnymi orzeczeniami. Zasadę zgodnego podwójnego wyroku wprowadził papież Benedykt XIV, bo w Europie środkowej [a konkretnie w Polsce - KAI] zdarzały się nadużycia i papież chciał im przeciwdziałać. Ale nie ona jest istotą procesu. Reforma ułatwia przeprowadzanie procesu, ale "nie wprowadza rozwodu, bo małżeństwo jako sakrament jest nierozerwalne, i tego Kościół nie może zmienić". Proces "służy udowodnieniu, że to, co zdawało się być sakramentem nie było sakramentem" z powodu braku dojrzałości, choroby psychicznej, tego, że osoba nie była wolna w swej decyzji, np. w przypadku ciąży, aby "zachować pozory" itp.

W sprawie ponownych związków osób rozwiedzionych Franciszek odesłał dziennikarzy do "Instrumentum laboris" - dokumentu, który będzie podstawą do dyskusji na rozpoczynającym się 4 października zgromadzeniu Synodu Biskupów. Stwierdził, że udzielanie im komunii św. nie jest "jedynym rozwiązaniem", a "Instrumentum" proponuje "tyle innych rzeczy". Ponadto problemem są nie tylko rozwiedzeni w nowych związkach, ale także nowe formy związków, "młodzi ludzie, którzy nie chcą się pobierać", a także "dojrzałość uczuciowa". - Aby zostać księdzem, trzeba się przygotowywać przez osiem lat, a aby pobrać się na całe życie robi się cztery spotkania kursu przedmałżeńskiego... - zauważył Ojciec Święty.

- Ale rozwód katolicki nie istnieje. Nieważność stwierdza się, gdy małżeństwo nie zaistniało. Ale gdy było jest nierozerwalne - podkreślił z mocą papież.

Komentując swą wizytę u małych sióstr ubogich, które walczą w sądzie przeciwko reformie zdrowotnej Baracka Obamy, która obliguje je do płacenia ubezpieczenia, obejmującego np. aborcję, Franciszek zaznaczył, że "sprzeciw sumienia" jest "prawem człowieka". Wyznał, że czytając nieraz jako chłopiec "Pieśń o Rolandzie", zawsze był poruszony sceną w której muzułmanie stali w kolejce do chrztu lub do miecza. - Musieli wybrać, nie pozwolono im na sprzeciw sumienia. Jest to prawo człowieka: urzędnik rządowy jest osobą ludzką i ma to prawo - zaznaczył Ojciec Święty.

Na pytanie o relacje między Stolicą Apostolską i Chinami oraz trudną sytuację Kościoła w tym kraju, papież odpowiedział, że "Chiny są wielkim narodem, który dał światu wielką kulturę". - Powiedziałem kiedyś w samolocie, kiedy lecieliśmy nad Chinami z Korei, że bardzo chciałbym pojechać do Chin. Kocham naród chiński i chciałbym, aby stosunki były dobre. Mamy kontakty, rozmawiamy o tym. Odwiedziny w przyjaznym kraju, takim jak Chiny, który ma taką kulturę i takie możliwości czynienia dobra byłyby dla mnie wielką radością - oświadczył Franciszek.

Na żądania niektórych sióstr zakonnych w USA, które chciałyby kapłaństwa kobiet, przypomniał, że jest to niemożliwe. - Św. Jan Paweł II jasno to powiedział, nie dlatego, by kobiety nie miały do tego zdolności. W Kościele kobiety są ważniejsze niż mężczyźni. Kościół jest kobietą, małżonką Chrystusa, a Madonna jest ważniejsza od papieży, biskupów, księży - wskazał Franciszek. Jednocześnie przyznał, że Kościół jest opóźniony, gdy chodzi o wypracowanie "teologii kobiety" i trzeba pójść w tym kierunku.

Dodał też, że siostry zakonne w Stanach Zjednoczonych "dokonują cudów na polu edukacji, na polu służby zdrowia, naród amerykański je kocha". - Dlatego czułem się w obowiązku podziękować im za to, co zrobiły. Ważna osoba z rządu USA powiedziała mi w tych dniach: kulturę, jaką mam, zawdzięczam przede wszystkim siostrom - ujawnił papież.

Pytany, czy czuje się "bardziej możny" po spotkaniu z tłumami, odparł, że nie wie czy odniósł sukces, czy też nie, ale "władza jest czymś przejściowym, dziś jest, jutro jej nie ma". Ważne, by wykorzystać ją do czynienia dobra. Jezus wskazał, że prawdziwą władzą jest służba. - Muszę nadal iść naprzód tą drogą służby, bo czuję, że nie robię wszystkiego, co powinienem zrobić - wyznał Ojciec Święty.

- W USA jesteś gwiazdą. Czy to dobre dla Kościoła, że papież jest gwiazdą? - dopytywał jeden z dziennikarzy. Franciszek mu odpowiedział: - Wiesz, jaki jest tytuł papieża? Sługa sług Bożych. To coś innego niż gwiazda. Gwiazdy są piękne, gdy na nie patrzymy, lubię je oglądać, gdy niebo jest pogodne, ale papież powinien być sługą sług Bożych. Jest też inna prawda: widzieliśmy tyle gwiazd a potem zgasły i upadły. Tymczasem bycie sługą sługą - i to jest piękne - nie przemija.