Pokój owocem sprawiedliwości i miłości

Czcigodny Brat
Kard. Renato Raffaele Martino
Przewodniczący Papieskiej Rady
«Iustitia et Pax»

1. Papieska Rada «Iustitia et Pax» wraz z kilkoma międzynarodowymi instytucjami akademickimi wystąpiła z trafną inicjatywą zorganizowania specjalnej konferencji, aby uczcić 40. rocznicę ogłoszenia przez Sobór Watykański II Konstytucji duszpasterskiej o Kościele w świecie współczesnym. Temat sympozjum jest bardzo interesujący: «Apel o sprawiedliwość. Dziedzictwo Gaudium et spes po upływie czterdziestu lat».

Przesyłając moje serdeczne życzenia tobie, czcigodny bracie, oraz uczestnikom spotkania, muszę podkreślić szczególne znaczenie tej rocznicy dla Papieskiej Rady «Iustitia et Pax»: jej powołanie do życia było bowiem spełnieniem postulatu Ojców Soborowych, sformułowanego w tymże dokumencie (por. Gaudium et spes, 90). W tych latach Papieska Rada prowadziła ważną działalność, mającą na celu pogłębienie i rozwinięcie soborowego nauczania w zakresie sprawiedliwości i pokoju, czym zasłużyła na uznanie całej wspólnoty kościelnej.

2. Przedstawiony na sympozjum temat: «Apel o sprawiedliwość», skupia uwagę na wyzwaniu, przed którym nieustannie staje Kościół, przypominający wszystkim wierzącym o konieczności interpretowania rzeczywistości społecznej w świetle Ewangelii (por. Kompendium nauki społecznej Kościoła, 2). Czasami bowiem olbrzymi postęp naukowy i techniczny może powodować zapominanie o podstawowych problemach sprawiedliwości, pomimo powszechnego pragnienia solidarności wśród narodów i układu stosunków społecznych bardziej na miarę człowieka (por. Gaudium et spes, 63; Kompendium nauki społecznej Kościoła, 213-214).

Smutny obraz przedłużających się konfliktów zbrojnych i częstych wybuchów przemocy w wielu zakątkach świata stanowi dowód — e contrario — na to, że istnieje nierozerwalny związek między sprawiedliwością i pokojem, jak głosi fundamentalne nauczanie przedstawione odważnie i jasno w Gaudium et spes (por. n. 78). W związku z tym pragnę jeszcze raz potwierdzić, że pokój jest dziełem sprawiedliwości: rodzi go bowiem ten porządek, na którym Stwórca chciał, by było zbudowane ludzkie społeczeństwo. Jakże więc nie pochwalać i nie zachęcać tych wszystkich ludzi dobrej woli, którzy angażują wszystkie swe siły, by w świecie panowała większa sprawiedliwość? (por. Kompendium nauki społecznej Kościoła, 495, 498). Prawdziwy pokój na ziemi wiąże się bowiem z mocnym postanowieniem szanowania godności innych, jednostek i narodów oraz z wytrwałym pragnieniem pogłębiania braterstwa wszystkich członków ludzkiej rodziny (por. tamże, 194).

3. Jednakże nauczanie Gaudium et spes nie ogranicza się do tego: w tym dokumencie Sobór stwierdza, że pokój jest «także owocem miłości, która wykracza ponad to, co zdolna jest osiągnąć sprawiedliwość. (...) Dlatego wszyscy chrześcijanie są usilnie wzywani do tego, aby 'żyjąc prawdziwie w miłości' (Ef 4, 15), jednoczyli się z ludźmi prawdziwie miłującymi pokój, dla wypraszania i budowania pokoju» (Gaudium et spes, 78).

Innymi słowy: kwestia sprawiedliwości nie wyczerpuje nauki społecznej Kościoła. Nie można nigdy zapominać o cnocie miłości rodzącej przebaczenie, pojednanie i pobudzającej chrześcijan do działania na rzecz sprawiedliwości. W każdym razie nie ulega wątpliwości, że sprawiedliwość jest podstawą każdego słusznego ładu społecznego.

4. Poprosiłem kard. Angela Sodana, mojego Sekretarza Stanu, by przekazał te refleksje oraz wyraził moje uznanie dla szlachetnych intencji przyświecających obecnemu spotkaniu na temat ważnego dokumentu soborowego tobie, czcigodny bracie, i wszystkim uczestnikom konferencji.

Z takim nastawieniem modlę się o natchnienia i światło Ducha Świętego dla uczestników sympozjum. Jestem pewien, że toczące się w tych dniach obrady pomogą unaocznić, iż «w miarę upływu lat teksty soborowe nie tracą wartości ani blasku» (Novo millennio ineunte, 57).

Powierzając organizatorów, relatorów i uczestników sympozjum macierzyńskiej opiece Najświętszej Maryi Panny, wszystkim z serca przesyłam Apostolskie Błogosławieństwo jako rękojmię radości i pokoju w Panu.

Z Watykanu, 15 marca 2005 r.