USA: kolejna diecezja ogłasza upadłość

Diecezja Gallup w stanie Nowy Meksyk jest kolejną w USA, która ogłasza bankructwo. Od 2002 roku, kiedy w Stanach Zjednoczonych wybuchł skandal z udziałem księży oskarżonych m.in. o pedofilię, sądowy wniosek o upadłość zgłosiło osiem innych diecezji i dwa zgromadzenia zakonne. Bezpośrednim powodem ubiegania się o specjalny status wynikający z prawa upadłościowego i wdrożenia nadzorowanego przed sąd planu naprawczego były w większości gigantyczne żądania odszkodowań od ofiar nadużyć seksualnych.

Ordynariusz diecezji Gallup, bp James Wall wyjaśnia, że ogłoszenie bankructwa nie jest ucieczką przed roszczeniami finansowymi w sprawach o nadużycia seksualne duchownych. Zwrócił uwagę, że krok ten uczyni proces przyznawania odszkodowań bardziej przejrzystym i otwartym. Podkreślił, że priorytetem jest tu dobro ofiar i ich rodzin.

Założona w 1939 r. i liczącą około 80 tys. wiernych diecezja Gallup rozciąga się na terenach obejmujących sześć hrabstw w stanie Nowy Meksyk, trzy hrabstwa w Arizonie i siedem rezerwatów indiańskich.

Inne amerykańskie diecezje, które od 2002 r. ogłosiły upadłość to: Milwaukee w stanie Wisconsin, San Diego w stanie Kalifornia, Davenport w stanie Iowa, Fairbanks w stanie Alaska, Portland w stanie Oregon, Spokane w stanie Waszyngton, Tucson w Arizonie i Wilmington w stanie Delaware.

Gdy ponad dwa lata temu bankructwo ogłosiły archidiecezja Milwaukee i diecezja Wilmington, każda utworzyła specjalny fundusz przeznaczony na spłatę odszkodowań cywilnych w procesach o nadużycia seksualne, jakich dopuścili się księża. Pieniądze na ten fundusz pochodzą m.in. ze sprzedaży nieruchomości, wypłat z ubezpieczeń od odpowiedzialności cywilnej oraz pomocy finansowej z innych katolickich diecezji. Wszystkie działania odbywają się pod ścisłym nadzorem sędziego.

Na podobnej zasadzie w 2004 r. bankructwo ogłosiła archidiecezja Portland. Większość mediów głośno oskarżyła wówczas tamtejszą kurię o próbę ucieczki od odpowiedzialności cywilnej za przestępstwa seksualne niektórych księży. Nikt już potem nie wspomniał, że władze kościelne wypłaciły 52 mln dolarów odszkodowania dla 177 ofiar i utworzyły specjalną rezerwę w wysokości 20 mln dolarów na zaspokojenie ewentualnych nowych roszczeń. Podobnie zrobiła diecezja San Diego, wypłacając ofiarom 200 mln dolarów, czyli dwukrotnie więcej niż wynosiła wysokość proponowanej ugody sądowej przed ogłoszeniem bankructwa.

W USA bankructwo jest dosyć powszechną formą kontynuowania działalności pod kuratelą sądową. Kilka lat temu w ten sposób działała prawie połowa amerykańskich linii lotniczych.