"Żołnierze Wyklęci uczą nas troski o Ojczyznę"

Żołnierze Wyklęci uczą nas troski o kształt Ojczyzny, społeczny i polityczny - powiedział biskup Henryk Tomasik, nawiązując do jutrzejszych obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych. 1 marca w Radomiu celebrowana będzie Msza św., odbędą się również: pikieta, Apel Pamięci oraz program artystyczny.

Mianem Żołnierzy Wyklętych określani są żołnierze podziemia niepodległościowego i antykomunistycznego, stawiający opór próbie sowietyzacji Polski i podporządkowania jej ZSRR w latach 1944-1963.

Bp Henryk Tomasik mówił dzisiaj w Radu Plus Radom, że żołnierze wyklęci są jednym z najtrudniejszych rozdziałów naszej współczesnej historii. - To bardzo trudny wymiar. Niestety, nadal są dzisiaj różnie oceniani. A byli to ludzie, którzy byli zapatrzeni w wielki ideał wolnej Ojczyzny. Dzisiaj uczą nas patriotyzmu, troski o kształt Ojczyzny, społeczny i polityczny. Wielu z nich wycierpiało więzienie i zapomnienie. Z szacunkiem patrzymy na wszystkich, którzy w jakikolwiek służyli Polsce. Należy się im nasza wdzięczność i szacunek - powiedział biskup radomski.

1 marca o godzinie 10.00 odbędzie się złożenie kwiatów na miejscu pochówku żołnierzy antykomunistycznego podziemia na cmentarzu przy ul. Limanowskiego (wejście od ul. Dębowej). O 10.30 złożenie kwiatów przy pomniku żołnierzy Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość" przy ul. Beliny-Prażmowskiego, zaś o 16.30 odbędzie się pikieta "Armio Wyklęta Radom pamięta", również przy pomniku WiN.

3 marca przed południem zaplanowano zbiórkę pocztów sztandarowych przy kościele garnizonowym. O 12.00 rozpocznie się Msza święta. Po liturgii odbędzie się przemarsz pocztów sztandarowych w kierunku pomnika Żołnierzy Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość. Na miejscu odbędzie się program artystyczny w wykonaniu uczniów I LO im. Mikołaja Kopernika.

Z kolei o 17.00 w Ośrodku Kultury i Sztuki Resursa Obywatelska odbędzie się Apel Pamięci przygotowany przez uczniów I LO im. Mikołaja Kopernika i uczniów z Zespołu Szkół Samochodowych im. rtm. Witolda Pileckiego, wystąpienia historyków z Delegatury Instytutu Pamięci Narodowej w Radomiu dr Krzysztofa Busse i Marcina Sołtysiaka oraz projekcja filmu "Zagończyk" w reżyserii Adama Sikorskiego.

Również 3 marca o godz. 17.00 w Miejskiej Bibliotece Publicznej odbędzie się pokaz filmu dokumentalnego w reż. Grzegorza Królikiewicza "A potem nazwali go bandytą". Film przedstawia postać Józefa Kurasia ps. "Ogień" - legendarnego dowódcy oddziału partyzanckiego z Podhala, jednego z najsłynniejszych Żołnierzy Wyklętych. Jego podkomendni, znani zarówno ze zwalczania niemieckich okupantów, jak i struktur komunistycznej władzy, przeprowadzili po wojnie szereg spektakularnych akcji, nierzadko uznawanych już wówczas za kontrowersyjne. Przed kamerą wypowiadają się ludzie, dla których "Ogień" jest po dziś dzień niezłomnym bohaterem oraz ci, którzy krytykują jego działalność.

Mianem Żołnierzy Wyklętych określani są żołnierze podziemia niepodległościowego i antykomunistycznego, stawiający opór próbie sowietyzacji Polski i podporządkowania jej ZSRR w latach 1944-1963. Do podziemia antykomunistycznego przeszli głównie żołnierze AK oraz osoby, które nie chciały pogodzić się ze zmianami politycznymi. W walkach zginęło ponad 8,5 tys. żołnierzy podziemia, 5 tys. skazano na karę śmierci.

Ponad 20 tys. poniosło śmierć w obozach i więzieniach. Według szacunków historyków walkę z komunistami mogło podjąć nawet 200 tys. osób. Ostatni z Żołnierzy Wyklętych - Józef Franczak ps. "Lalek" zginął w obławie w Majdanie Kozic Górnych pod Piaskami w woj. lubelskim 21 października 1963 r.

Narodowy Dzień Pamięci "Żołnierzy Wyklętych" został ustanowiony w 2011 r. Pierwszy marca jest dniem szczególnie symbolicznym dla Żołnierzy Wyklętych, tego dnia w 1951 r. wykonany został wyrok śmierci na kierownictwie IV Komendy Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość: Łukaszu Cieplińskim, Mieczysławie Kawalcu, Józefie Batorym, Adamie Lazarowiczu, Franciszku Błażeju, Karolu Chmielu i Józefie Rzepce.

Organizatorami obchodów jest prezydent Radomia Andrzek Kosztowniak i prezes Związku Więźniów Politycznych Okresu Stalinowskiego Henryk Wiśnicki, zaś współorganizatorami są: Bractwo Kurkowe św. Sebastiana w Radomiu, Młodzież Wszechpolska i Narodowy Radom.