W czerwcu się pokaże, co Bóg da w darze - mądrość wieków w przysłowiach
Obok świata, który szkiełkiem i okiem bada zjawiska atmosferyczne od wieków istnieje przysłowiowa ‘mądrość ludowa’. Tylko o czerwcowej pogodzie mamy kilkadziesiąt przysłów. W dobie niepewnych, albo raczej dynamicznych prognoz pogody rzut oka na przysłowiową meteorologię ludową okaże się pomocny… dla jednych w rozwijaniu ogrodniczej pasji, a innych w planowaniu wakacyjnych wypraw.
Od starożytności człowiek obserwuje zjawiska atmosferyczne. Jednakże ich badanie we współczesnym znaczeniu, czyli meteorologia (gr. metéōros – unoszący się w powietrzu’, lógos – słowo, nauka) ma swój początek dopiero w I poł. XVII wieku. Wynalezione barometr i termometr sprawiły, że uzyskane dane mogły podlegać analizom, a rozkwitająca od XVIII wieku fizyka spowodowała, że na to, co dzieje się w pogodzie zaczęto patrzeć jak na zjawiska o charakterze naukowym.
A co o czerwcu mówi mądrość ludowa? Przecież to wynik wielu wieków, często bardzo wnikliwych obserwacji świata przyrody. Dla ludzi żyjących bliżej natury niż my dziś ta wiedza decydowała o plonach, czyli życiu.
Czy dziś, w dobie zmian klimatycznych, można polegać na tych obserwacjach? Może warto sprawdzić? Poniżej zestaw wybranych przysłów na czerwcowe dni, które związane są ze świętami czy świętymi, jacy pojawiają się kalendarzu liturgicznym.
Pierwsze sprawdzam może być już dziś – 5 czerwca. W dniu wspomnienia biskupa i męczennika św. Bonifacego (żył w VI wieku, działał w Anglii, na terenie Niemiec i Holandii). Podobno Dobry w czerwcu Bonifacy, gdy w maju dobry Serwacy (13 maja).
A 6 czerwca – Siej na świętego Norberta, będzie jęczmienia sterta. Norbert cztery niedziele po sobie ściele.
8 czerwca, w dzień wspomnienia popularnego w średniowieczu świętego biskupa (żył i działał w VI wieku na terenie dzisiejszej Francji), warto zapamiętać, że: Jaki Medard dzień obwieści, takich będzie dni czterdzieści.
Ponadto: Czasem i na św. Medarda wiosna jeszcze przytwarda.
Gdy deszcze w dzień św. Medarda padają, do dni czterdziestu częstokroć nie ustają.
Gdy Medard z deszczem przybywa, tak samo jest we żniwa.
Gdy się Medard rozpłacze, a Jaś (24 czerwca) nie utuli, popłacze aż do Urszuli (21 października).
Jak się na Medarda pogoda zepsuje, to potem dni czterdzieści niebo posikuje lub Kiedy Medard kropi czterdzieści dni w deszczu chłopi.
Natomiast przewidywania na Boże Ciało są następujące:
Jaki dzień w Boże Ciało, takich dni niemało.
Jeśli w Boże Ciało pada, to pierwsze żniwa będą deszczowe.
Dzień Bożego Ciała pogodny dobry urodzaj znaczy.
Boże Ciało pogoda darzy, rok będzie dobry dla gospodarzy.
Natomiast na świętego Antoniego Padewskiego (13 czerwca), który w powszechną świadomość wpisał się jako ten, którego pomocy wzywamy, gdy mamy problem z odnalezieniem zagubionych rzeczy (Święty Antoni od zguby broni), pojawia się następująca podpowiedź: Na święty Antoni pierwsza jagódka zapłoni. Rolnikom czy ogrodnikom Święty Antoni o gryce siać przypomni.
Na 19 czerwca, kiedy w kalendarzu liturgicznym wspominamy męczenników Gerwazego i Protazego (żyli w I lub III wieku w Imperium Rzymskim) możemy wybierać – cieszyć się i płakać, ponieważ: Na św. Gerwazego jest w ogrodzie coś pięknego oraz na święty Protazy każdy się poparzy.
Zbliżając się do końca miesiąca pojawia się wiele spostrzeżeń związanych z jednym z najbardziej znanych i popularnych świętych, czyli św. Janem Chrzcicielem, którego święto narodzenia przypada na 24 czerwca. W dniu jego wspomnienia sprawdzamy czy…
Jak święty Jan obwieści, takich będzie dni czterdzieści.
Jak się Janek rozbeczy, a Maryś (2 lipca) lub Magdalena (22 lipca) go nie utuli, to będzie płakał do świętej Urszuli (21 października).
Jak się święty Jan rozpada, to też pada nie lada.
I już na sam koniec miesiąca, kiedy Kościół przypomina nam świętych Apostołów Piotra i Pawła (29 czerwca) trzeba pamiętać, że:
Gdy Piotr z Pawłem w deszcz uderzy, słońce za mgłą tydzień leży.
Gdy święty Piotr z Pawłem płaczą, ludzie przez tydzień słońca nie zobaczą.
Kiedy święty Piotr grzeje, za wiosną jeszcze trzykroć kur zapieje.
Skomentuj artykuł