Polska nie pomoże Grecji w funduszu strefy euro

W nowym pakiecie pomocy dla Grecji nie zostanie użyty mechanizm gwarancji z budżetu UE, w którym chciała uczestniczyć Polska. Ogłosił to przewodniczący Rady Europejskiej Herman Van Rompuy już po pierwszym dniu szczytu UE. Wybrano wsparcie od strefy euro i MFW.

Nie zdecydowano się skorzystać z Europejskiego Mechanizmu Stabilizacji Finansowej (EFSM), który jest jednym z trzech narzędzi pomocy dla krajów strefy euro. Pozostałe to bilateralne gwarancje krajów strefy euro do Europejskiego Funduszu Stabilizacji Finansowej (opiewa on na kwotę 440 mld euro) oraz kredyty Międzynarodowego Funduszu Walutowego. W ramach EFSM Komisja Europejska może zebrać na rynkach finansowych korzystnie oprocentowane pożyczki na łączną kwotę do 60 mld euro.

Nieoficjalnie PAP dowiedziała się w piątek, że nie chodzi tylko o sprzeciw Wielkiej Brytanii i Czech. Te dwa kraje razem nie mają bowiem wymaganej mniejszości blokującej. Wątpliwości mają też niektóre państwa strefy euro, które nie chcą angażowania Komisji Europejskiej w cały proces przyznawania pakietu. Wolą, by pomoc miała formę bilateralnych gwarancji w ramach strefy euro.

Takie rozwiązanie nie wyklucza dobrowolnego udzielenia Grecji pomocy przez któryś z krajów spoza strefy euro. Polskie źródła dyplomatyczne powiedziały jednak PAP w piątek, że Polska raczej się na taką pomoc nie zdecyduje.

"To jest ta forma pomocy, w której Polska będzie uczestniczyła, jeśli Europa przyjmie taką zasadę. Wtedy wszyscy bez wyjątku uczestniczą w tej pomocy. Jeśli nie uzyskamy porozumienia w tej kwestii, to ten mechanizm nie będzie działał i nikt nie będzie w nim uczestniczył” - powiedział szef polskiego rządu przed rozpoczęciem szczytu UE w Brukseli.

Na szczycie UE przyjęto w czwartek deklarację zapewniającą o gotowości do dalszej pomocy dla zagrożonej bankructwem Grecji, uzależniając jednak tę pomoc od przyjęcia przez grecki parlament nowego pakietu rygorystycznych reform oszczędnościowych i prywatyzacji. Nowy plan pomocy dla Grecji ma być gotowy w lipcu.

Niezdolna do spłaty swych długów Grecja wiosną 2010 roku była pierwszym krajem strefy euro, który zwrócił się o pomoc UE i MFW. Rok później kraj wciąż jest pogrążony w kryzysie. Grecja nie sprostała programowi oszczędnościowemu, ma kłopoty ze ściąganiem podatków (szacuje się, że jedna trzeci populacji ich nie płaci) i z prywatyzacją, a cięcia i oszczędności wywołują protesty Greków.