Nowy Program Antyterrorystyczny dla Polski

MSW opracowało Narodowy Program Antyterrorystyczny na lata 2014-2019. Jego celem jest m.in. wzmocnienie przygotowania służb i instytucji oraz udoskonalenie procedur w przypadku wystąpienia zdarzeń o charakterze terrorystycznym.

Zawierający ponad 70 stron dokument w tym tygodniu trafił do uzgodnień i konsultacji międzyresortowych, a także społecznych.

Plan zawiera diagnozę zjawiska terroryzmu na koniec 2013 r. "Pomimo podwyższonego poziomu zagrożenia zamachami terrorystycznymi na świecie i zaangażowania naszego kraju w działania w ramach międzynarodowych koalicji antyterrorystycznych, zagrożenie terrorystyczne w Polsce ze strony osób lub organizacji pochodzących z tzw. krajów podwyższonego ryzyka lub niestabilnych politycznie utrzymuje się na stosunkowo niskim poziomie, a terytorium RP traktowane jest jedynie jako cel rezerwowy ewentualnych ataków" - wskazano.

Podkreślono, że w ub. roku nie odnotowano również informacji potwierdzających zagrożenie zamachami ze strony środowisk odwołujących się do radykalnych ideologii. Zaznaczono, że istnieje jednak realne zagrożenie ze strony pojedynczych osób, niezwiązanych bezpośrednio z organizacjami terrorystycznymi tzw. samotnych wilków. Sprawcy ci wykorzystują m.in. ładunki wybuchowe skonstruowane z materiałów ogólnodostępnych co w znaczny sposób utrudnia ich wykrycie.

Jak wskazano, potencjalnie działalność terrorystyczna na terytorium Polski może być prowadzona również wobec obywateli lub przedstawicielstw dyplomatycznych i placówek kulturalnych innych państw. "Potencjalnie możliwym jest także podejmowanie prób wykorzystania terytorium RP do budowy zaplecza logistycznego w celu prowadzenia zamachów w innych krajach europejskich" - podkreślono.

W dokumencie zwrócono uwagę, że istotną sferą działalności terrorystycznej jest cyberprzestrzeń, która może być wykorzystywana przez organizacje terrorystyczne zarówno do prowadzenia ataków np. na serwery rządowe, jak i upowszechniania radykalnej ideologii, a także dokonywania nielegalnego transferu środków finansowych na działalność terrorystyczną.

W dokumencie opisano też kwestie związane z zagrożeniem terroryzmem związanym z wykorzystaniem broni masowego rażenia. Jak podkreślono, w Polsce dotychczas nie ujawniono bezpośrednich działań związanych z próbami pozyskiwania na dużą skalę lub użycia czynników chemicznych, biologicznych, radiacyjnych i nuklearnych do działań terrorystycznych. "Należy jednak zwrócić uwagę, że organizacje terrorystyczne starają się uzyskać dostęp do substancji i materiałów, które użyte w zamachu zapewniłyby jak największą siłę rażenia i spowodowałyby jak najdotkliwsze straty" - napisano.

Według autorów Planu, na stosunkowo niskim poziomie pozostaje zagrożenie terrorystyczne ze strony środowisk o charakterze ekstremistycznym. Jak wyjaśniono, tego rodzaju organizacje nie posiadają rozbudowanego zaplecza politycznego w Polsce i cieszą się ograniczonym poparciem społecznym.

Według autorów Planu grupą najbardziej narażoną na ataki terrorystyczne są żołnierze uczestniczący w misji w Afganistanie. Bezpośrednim celem ataków terrorystycznych mogą być także polskie placówki dyplomatyczne i konsularne znajdujące się w krajach niestabilnych politycznie. "Zagrożeniu zamachami sprzyjać może zaangażowanie obywateli Polski w działania pomocowe i działalność gospodarczą czy dziennikarską prowadzoną w państwach podwyższonego ryzyka, jak i rozwinięta turystyka do krajów, na obszarze których istnieją rozbudowane sieci organizacji terrorystycznych" - zaznaczono.

Program zawiera także podstawowe kategorie zdarzeń o charakterze terrorystycznym. "Zamachy mogą być ukierunkowane zarówno na tzw. miękkie cele, w tym duże skupiska osób, jak i twarde cele obejmujące m.in. elementy infrastruktury krytycznej państwa. Ponadto w zainteresowaniu terrorystów pozostają obiekty, których zniszczenie, z racji swojej lokalizacji, prowadzonej działalności bądź znaczenia dla kraju, ma spektakularny charakter i powoduje szeroki rozgłos medialny" - czytamy w dokumencie.

Jak zaznaczono, odnotowane dotychczas ataki terrorystyczne na świecie wskazują, iż podstawowym ich celem jest infrastruktura transportowa, w tym komunikacja miejska, samoloty, statki i pociągi oraz stacje metra i dworce, a także obiekty sportowe i centra handlowe. Możliwym celem zamachu są także siedziby władz, urzędy oraz obiekty wojskowe. Bezpośrednimi celami mogą być również przedstawiciele władzy i znani działacze polityczni czy społeczni.

Narodowy Program Antyterrorystyczny został przygotowany w MSW, we współpracy z innymi służbami, organami i instytucjami wchodzących w skład międzyresortowego zespołu ds. zagrożeń terrorystycznych. Realizacja Programu w latach 2014-2019 wyniesie 15,5 mln zł.

Grzegorz Dyjak