Sejm przyjął ustawę o statusie sędziów TK

Sejm przyjął w piątek ustawę o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego, która wprowadza m.in. jawność ich oświadczeń majątkowych i generalną barierę 70. roku życia, by mogli orzekać - chyba że są w pełni zdrowia.

Za przyjęciem ustawy głosowało 228 posłów, przeciw było 189, wstrzymało się 9. Teraz ustawa trafi do Senatu.

Przyjęto poprawki PiS, by określić wzór oświadczenia majątkowego sędziów TK oraz by zwolnić sędziów TK w stanie spoczynku z obowiązku przekazania na cel publiczny zysków z posiadanych akcji (mają tak czynić sędziowie orzekający, pod rygorem odejścia z TK).

Odrzucono zaś poprawki opozycji, która m.in. chciała odrzucenia całego projektu oraz skreślenia zapisów m.in. o jawności oświadczeń; o barierze 70 lat; o tym, że prezes TK przydziela sprawy sędziemu TK, który złożył ślubowanie; o nowych zasadach "dyscyplinarek" sędziów TK; o tym że zasady wyboru sędziów TK określa Regulamin Sejmu.

Ustawa przewiduje jawność oświadczeń majątkowych sędziów TK. Będą też oni składać jawne oświadczenia o działalności gospodarczej małżonka. Niezłożenie oświadczeń oznaczałoby zrzeczenie się funkcji sędziego; za podanie w nich nieprawdy groziłoby do 5 lat więzienia.

Bardziej szczegółowo niż w obecnej ustawie uregulowano zasady uchylania sędziemu TK immunitetu przez Zgromadzenie Ogólne TK - m.in. prezydent RP, na wniosek Prokuratora Generalnego, zawiadamiałby TK o popełnieniu przewinienia dyscyplinarnego przez sędziego. Nową karą dyscyplinarną ma być obniżenie uposażenia od 10 do 20 proc.

Według ustawy sędzia TK przechodzi w stan spoczynku po zakończeniu kadencji lub po osiągnięciu 70. roku życia (dziś nie ma takiej bariery) - chyba, że złożyłby zaświadczenie lekarza, iż jest zdrowy. Ustawa utrzymuje dotychczasowe uposażenia sędziów TK.

Sędzia TK - zarówno orzekający, jak i w stanie spoczynku - nie może być członkiem władz spółki prawa handlowego ani fundacji prowadzącej działalność gospodarczą; nie może mieć w spółce prawa handlowego więcej niż 10 proc. akcji oraz prowadzić działalności gospodarczej. Nie może należeć do partii politycznej ani prowadzić działalności publicznej "niedającej się pogodzić z zasadami niezależności sądów i niezawisłości sędziów". Nie może też podejmować dodatkowego zatrudnienia, z wyjątkiem pracy naukowo-dydaktycznej u jednego pracodawcy.

Nie zapisano daty wejścia tej ustawy w życie - ma to określić nieznany jeszcze projekt o nazwie Przepisy wprowadzające ustawę o organizacji i trybie postępowania przed TK (prace nad tym projektem ruszą w piątek wieczorem - PAP) oraz ustawę o statusie sędziów TK.