TVP Polonia oglądana, ale zmiany potrzebne

TVP Polonia jest współfinansowana przez MSZ. Na ten rok resort zadeklarował jednak, że przekaże antenie jedynie 2 mln zł (w ostatnich latach było to ok. 11 mln zł). Jako powód MSZ wskazało niewywiązywanie się TVP ze zobowiązań w sprawie zmian funkcjonowania anteny: szerokiej dostępności za granicą oraz atrakcyjnej oferty programowej.

Z apelem do premiera Donalda Tuska o interwencję w tej sprawie zwróciła się Rada Polonii Świata. "Nie rozumiemy decyzji ministerstwa odpowiedzialnego za współpracę z Polonią i Polakami za granicą, która pozbawia możliwości normalnej pracy TVP Polonia. Pragniemy podkreślić, że MSZ jednocześnie hojnie wspiera telewizję Biełsat (działającą w strukturach TVP telewizję dla Białorusinów - PAP) kwotą 17 mln zł" - brzmi fragment listu do premiera.

TVP w kontekście planowanego zmniejszenia dotacji MSZ dla TVP Polonia podkreśliła ostatnio, że w lipcu 2011 r. zmieniło się kierownictwo anteny (Witolda Laskowskiego na stanowisku dyrektora zastąpił wówczas Łukasz Kardas), a z początkiem 2012 r. nastąpiły duże zmiany w ramówce programu. Telewizja zwraca uwagę, że na antenie TVP Polonia można obejrzeć nie tylko programy produkowane przez tę antenę (jak np. "Polonia 24", "Tygodnik.pl", "Kulturalni.pl", "Wilnoteka" czy "Słownik polsko-polski" z udziałem prof. Jana Miodka, "Salon Polonii"), ale też najchętniej oglądane programy publicystyczne i kulturalne oraz seriale produkowane dla TVP1, TVP2, TVP Kultura i TVP Historia. TVP Polonia jako jedyna telewizja umieszcza w najchętniej oglądanych filmach i serialach napisy anglojęzyczne.

Obecne kierownictwo anteny i wprowadzone zmiany w ramówce zyskały poparcie rady programowej TVP Polonia. Udzieliła ona poparcia zarządowi telewizji publicznej dla ubiegania się o dotację MSZ w co najmniej takiej kwocie jak w roku 2012 (11,3 mln zł).

Opinie na temat TVP Polonia wśród mieszkających za granicą Polaków są podzielone.

Wiesław Lewicki z Konwentu Organizacji Polskich w Niemczech, największej organizacji polonijnej w tym kraju, powiedział PAP, że w dobie nieograniczonego dostępu do platform cyfrowych jest wiele bardziej interesujących programów niż TVP Polonia.

"Nie potrzeba nam sentymentalnych powtórek, a na rzetelne informacje o Polonii i tak nie ma w TVP Polonia miejsca ze względu na ograniczenia finansowe" - powiedział polonijny działacz. W jego ocenie program można by przekształcić w program Polonii dla widzów w Polsce.

Bogdan Miłek z Polskiego Towarzystwa Medycznego w Niemczech uważa, że TVP Polonia "trochę trąci myszką, jest cepeliadą". Jego zdaniem należy unowocześnić program, otworzyć go na młodzież - pokazywać młodym Polonusom, jak żyją ich rówieśnicy w Polsce.

O przestarzałym programie mówi też Małgorzata Tuszyńska z Polskiej Rady - Związku Krajowego w Berlinie. Zaznacza jednak, że sama z sentymentu chętnie ogląda w TVP Polonia dawne polskie filmy. Zwraca też uwagę, że większość Polaków w Berlinie może odbierać za pomocą satelity i dekodera wszystkie polskie programy, a wobec takiej konkurencji TVP Polonia nie ma większych szans.

W USA zainteresowanie TV Polonia było większe, kiedy była ona w ofercie drugiej co do wielkości w USA sieci satelitarnej Dish Network. Obecnie sygnał anteny jest rozpowszechniany tylko za pośrednictwem sieci satelitarnej GlobeCast Direct TV.

"Abonentów odstrasza często wydatek ok. 300 dolarów na sprzęt i jego zamontowanie" - powiedział PAP Tomek Marciniak z firmy Switch Satelite Solutions.

Większość osób zainteresowanych w USA odbiorem TV Polonia to ludzie starsi, którzy przed emigracją z kraju byli widzami telewizji publicznej. Rzadziej na jej instalację decyduje się tzw. młoda Polonia, czyli ludzie, którzy przyjechali do USA w ostatnich latach.

Odbiorcy w USA mogą także oglądać TV Polonia po wykupieniu dodatkowych pakietów (ok. 20 dol. na miesiąc) w amerykańskiej sieci telewizyjnej, np. w Chicago jest to Comcast. Można także skorzystać z subskrypcji w internecie.

"Dla milionów osób polskiego pochodzenia w USA TVP Polonia jest źródłem informacji, rozrywki i łącznikiem z krajem" - powiedziała PAP Alicja Kuklińska z Kongresu Polonii Amerykańskiej i Zrzeszenia Nauczycieli Polskich w Ameryce. Jej zdaniem TVP Polonia przez lata swojego istnienia wypracowała ogromną rzeszę odbiorców i reputację rzetelnej stacji.

"Z korzyścią dla Polonii i kraju byłaby jej modernizacja oraz pełne wykorzystanie drzemiącego w niej medialnego kapitału" - ocenia Kuklińska. "Pozostaje mieć nadzieję, że Ministerstwo Spraw Zagranicznych rozważy swą decyzję i weźmie pod uwagę wszystkie aspekty i korzyści płynące z istnienia i rozwoju tej stacji nie tylko dla Polonii, ale przede wszystkim dla Polski" - powiedziała Kuklińska.

W Wielkiej Brytanii TVP Polonia jest w każdym podstawowym pakiecie, łącznie z najbardziej rozpowszechnionym Cyfra+, dostępnym na satelicie Hotbird, do nabycia w cenie 200 funtów rocznie.

"Rzadko oglądam, bo jak na mój gust za dużo w tym seriali, w dodatku z recyklingu, a za mało publicystyki, choć trafiają się programy ciekawe" - powiedziała PAP jedna z abonentek pakietu Cyfra+, mieszkająca na stałe w Londynie.

"Myślę, że TVP Polonia nie jest oglądana przez tych, którzy poszukują bieżących informacji o Polsce, bo te dostępne są także na innych kanałach i w internecie. Głównymi odbiorcami są ludzie zainteresowani społecznym życiem Polonii w różnych krajach polskiej diaspory. Trzeba by się zastanowić, jak TVP Polonia wpisuje się w to oczekiwanie" - dodała.

Inaczej jest na wschód od Polski, dlatego w obwodzie żytomierskim na Ukrainie, gdzie żyje jedno z największych skupisk Polaków w tym kraju, wiadomość o ograniczeniu finansowania TVP Polonia przez MSZ przyjęto z rozgoryczeniem.

"Jest to dla nas w zasadzie jedyne źródło informacji z kraju. Dotyczy to przede wszystkim osób starszych, które nie mają dostępu do internetu. Głównie za pośrednictwem tej telewizji utrzymujemy więź z ojczyzną i nie chcemy jej utracić" - powiedziała PAP Wiktoria Laskowska-Szczurz, prezes Żytomierskiego Obwodowego Związku Polaków na Ukrainie.

Podobnie jest na zachodzie Białorusi, gdzie odbiorcy mają dostęp do TVP Polonia przez anteny satelitarne, natomiast w regionach przy granicy z Litwą można ją też odbierać poprzez zwykłą antenę, o ile jest się posiadaczem cyfrowego telewizora (na Litwie TVP Polonia jest dostępna niemal na całym obszarze kraju w multipleksie cyfrowym - PAP).

Mieszkający w Grodnie Andrzej Poczobut z nieuznawanego przez Mińsk Związku Polaków na Białorusi sam nie ma anteny satelitarnej, ale mówi, że Polacy odbierający TVP Polonia oglądają w niej wiadomości. Szefowa oddziału ZPB w Raduniu przy granicy z Litwą Halina Żegzdryń odbiera natomiast TVP Polonia przez zwykłą antenę i bardzo pozytywnie wypowiada się o programie. "Dla mnie to najlepszy kanał. Jest co oglądać. I rzeczy patriotyczne, i filmy" - mówi. Podkreśla, że dla starszych ludzie szczególnie ważna jest transmisja mszy.

"Program TVP Polonia pozostawia wiele do życzenia, ale zlikwidowanie tej telewizji Polacy na Litwie odczuliby bardzo boleśnie" - powiedział PAP przewodniczący największej polskiej organizacji społecznej w tym kraju, Związku Polaków na Litwie, poseł Michał Mackiewicz.

"TVP Polonia jest jedynym powszechnie dostępnym programem telewizyjnym na Litwie w języku polskim. Jest to stałe źródło informacji o Polsce i Polakach za granicą. Większość litewskich Polaków nie wyobraża sobie dnia bez TVP Polonia" - ocenił.

Odnotował, że "niestety, TVP Polonia przegrywa z ok. 40 programami telewizji rosyjskich, które są dostępne na Litwie" i dlatego - zdaniem Mackiewicza - "należy podjąć wszelkie starania uatrakcyjnienia programu TVP Polonia, by mógł on konkurować z szeroką ofertą telewizyjna na Litwie".

Przewodnicząca Kongresu Polaków w Rosji Halina Subotowicz-Romanowa podkreśliła w rozmowie z PAP, że TVP Polonia jest chętnie oglądana przez Polaków. "Dla niektórych z nich to jedyny kontakt z językiem polskim" - zauważyła.

W Rosji TVP Polonia jest odbierana przede wszystkim przez tych, którzy mają dekodery lub anteny satelitarne. "Telewizja ta przez Polaków w Rosji jest oczekiwana. Tym bardziej, że jej oferta zmienia się na lepsze" - zaznaczyła przewodnicząca Kongresu Polaków w Rosji.

Subotowicz-Romanowa zwróciła też uwagę, że TVP Polonia jest także oglądana przez Rosjan znających język polski. "Jest to więc również instrument promocji Polski" - podkreśliła.

Subotowicz-Romanowa jest jednym z sygnatariuszy apelu Rady Polonii Świata do premiera Donalda Tuska o interwencję w sprawie ograniczenia przez MSZ tegorocznej dotacji dla TVP Polonia.

W liście do premiera członkowie Rady podkreślili, że TVP Polonia jako jedyna antena spośród dostępnych w kraju i za granicą od prawie 20 lat "realizuje postulaty niemal 18-milionowej diaspory polskiej na świecie - informuje o życiu kulturalnym i aktywności skupisk polonijnych; omawia wzajemne relacje Polonii i Polaków na świecie; prezentuje ich wybitnych przedstawicieli oraz ich wkład w osiągnięcia światowe".