Afganistan, ewakuacja w rocznicę inwazji

Książę Abdul Ali Seradż protestuje przeciwko stawianiu znaku równości między obydwiema obcymi inwazjami. "Rosjanie najechali na Afganistan, nikt ich nie zapraszał. Amerykanie też nikogo nie pytali o zgodę, ale lądowali w Afganistanie nie po to, żeby go podbić. Tak się przynajmniej wtedy, jesienią 2001 r., wydawało" - mówi PAP afgański książę.

Jego zdaniem amerykańska inwazja na Afganistan była pierwszym przypadkiem w historii tego kraju, gdy miejscowa ludność, alergicznie odnosząca się do wszelkich obcych interwencji, z entuzjazmem witała cudzoziemskie wojska, widząc w nich nadzieję na pokój, spokój i dostatek.

"Lądowanie Rosjan było początkiem wojny, przybycie Amerykanów miało zaś wojnę zakończyć - mówi Abdul Ali Seradż. - Inne były cele inwazji, a także skutki. Ale obie przyniosły Afganistanowi jedynie kłopoty".

Książę wyjechał z Afganistanu autobusem z ostatnimi hippisami, którzy w latach 70. chętnie odwiedzali ten kraj, a ich szlak z Europy przez Turcję i Iran wiódł przez Hindukusz do Indii. Jako prawnuk najwspanialszego z afgańskich królów "żelaznego emira" Abdurrahmana (1880-1901), kuzyn królów i premierów Abdul Ali Seradż miał powody, by obawiać się nie tylko czerwonoarmistów, ale przede wszystkim rodzimych komunistów, którym Kreml wysłał wojska, by utrzymali się u władzy.

Komuniści przejęli rządy w Kabulu wiosną 1978 r., kiedy sprzyjający im młodzi oficerowie dokonali zbrojnego zamachu i zabili premiera Mohammeda Dauda (ten z kolei, pięć lat wcześniej obalił króla, ale tamten przewrót okazał się bezkrwawy). Nie tylko jednak nie potrafili stłumić buntów, jakie przeciwko nim wybuchały, ale sami dziesiątkowali się w pałacowych wojnach i spiskach. Właśnie bratobójcze wojny kabulskich komunistów wymusiły na Rosjanach interwencję zbrojną. "Rosjanie cieszyli się w Afganistanie wielkim poparciem. Najeżdżając na nasz kraj zbrojnie, z przyjaciół stali się naszymi wrogami" - mówi PAP afgański książę.

To, że nie wylądował w więzieniu lub przed plutonem egzekucyjnym jak tysiące afgańskich arystokratów i plemiennych wodzów zawdzięcza hippisom z Australii i Wielkiej Brytanii, którzy zabrali go do swojego autobusu, wcisnęli do rąk gitarę, a radzieckim żołnierzom na posterunkach tłumaczyli, że jest jednym z nich. Był zresztą do nich podobny, nosił długie włosy i brodę; w Kabulu prowadził pierwszy w mieście nocny klub. Udało mu się wyjechać do Pakistanu, a stamtąd do USA.

Inwazja radziecka przerodziła się w dziesięcioletnią wojnę z afgańskimi partyzantami, wspieranymi przez Pakistan i USA, a także ochotników ze świata islamu z Osamą bin Ladenem na czele, który pod koniec lat 80. w pakistańskim Peszawarze założył Al-Kaidę.

W wyniku radzieckiej okupacji Afganistanu kraj został doszczętnie zniszczony i zginęło prawie 2 mln ludzi. Rosjanie stracili na wojnie prawie 15 tys. poległych żołnierzy. Nie będąc w stanie rozgromić afgańskiej partyzantki, na początku 1989 r. Rosjanie wycofali wojska spod Hindukuszu.

"Błędem Rosjan było to, że najpierw najechali zbrojnie na Afganistan, a potem próbowali zaprowadzać u nas własne porządki, tłumacząc nam, że na nich skorzystamy, ale nie pytając się nas nawet o zdanie - mówi Abdul Ali Seradż. - Niestety, nasi przyjaciele z Zachodu popełnili ten sam błąd. Też chcieli przerobić Afganistan na własną modłę i nie obchodziło ich, czy nam się to spodoba czy nie. Sami za nas chcieli o wszystkim decydować. W rezultacie, tak jak w końcu Afgańczycy zwrócili się przeciwko Rosjanom, tak dziś nie będą płakać za Zachodem".

Zachodnia wojna w Afganistanie trwała o trzy lata dłużej niż radziecka. Nie spowodowała aż tylu ofiar, choć liczba zabitych Afgańczyków przewyższa sto tysięcy. Zachodnie wojska straciły w Afganistanie ok. 3,5 tys. poległych żołnierzy, najwięcej z USA i Wielkiej Brytanii.

"Gorzką ironią jest fakt, że kiedy Amerykanie wylądowali w Afganistanie jesienią 2001 r. (w odwecie za zamachy na Nowy Jork i Waszyngton; w tamtych czasach, ogarnięty wojną domową Afganistan stał się kwaterą główną Al-Kaidy) wojna skończyła się wraz z obaleniem rządu talibów, którzy uciekli przez granicę do Pakistanu. Wraz z nimi, na pakistańską stronę granicy, a stamtąd na Bliski Wschód, uciekła większość partyzantów i komendantów Al-Kaidy - mówi prawnuk "żelaznego emira". - Ale choć to w Pakistanie, a nie u nas ukrywali się terroryści, z którymi wojnę chcieli toczyć Amerykanie, to główne pole bitwy wyznaczyli sobie właśnie u nas, w Afganistanie, skąd właśnie co uciekli. Ale skoro Amerykanie umyślili sobie czekać na nich właśnie pod Kandaharem, Heratem i Dżelalabadem, to wrócili, by z nimi walczyć i w Afganistanie zaczęła się nowa wojna. Najgorsze jest to, że Zachód pewnie by ją wygrał, ale zamiast stanąć do bitwy, którą sami przecież wydali, zachodni przywódcy postanowili wywołać nową wojnę i posłali wojska na Bagdad".