Denny, czyli dziewczynka sprzed 90 tysięcy lat. Jej matka była neandertalką, ojciec denisowianinem

Jej historia zaczyna się w ciemnościach syberyjskiej jaskini, ale ma znaczenie dla całej ludzkości. Denny, jak nazwali ją naukowcy, to pierwsze znane dziecko dwóch różnych gatunków człowiekowatych: neandertalki i denisowianina. Miała zaledwie 13 lat, gdy zmarła. Jej kość zdradziła naukowcom, że przeszłość ludzkości jest bardziej złożona, niż sądzono.

Odkrycie w Denisowej Jaskini. Przełom w badaniach

Wszystko zaczęło się w Denisowej Jaskini w górach Ałtaj na Syberii. To tam zespół badaczy pod kierownictwem Viviane Slon i noblisty Svante Pääbo z Instytutu Maxa Plancka w Lipsku natrafił na fragment kości młodej dziewczyny. Jak się później okazało, kość pochodziła od dziecka, które miało około 13 lat w chwili śmierci, a jej rodzice należeli do dwóch różnych gatunków człowiekowatych – matka była neandertalką, ojciec denisowianinem.

Naukowcy nazwali dziewczynkę „Denny”, od nazwy jaskini, w której ją odnaleziono. W oficjalnych dokumentach jej kość funkcjonuje jako „Denisova 11”.

Hybryda człowiekowatych. Co wiemy o Denny?

Denny nie była zwykłym przedstawicielem wczesnych ludzi – była bezpośrednią mieszanką dwóch linii ewolucyjnych. Jej genom w połowie pochodził od neandertalczyków, w połowie od denisowian. Nigdy wcześniej nie znaleziono takiego przypadku.

Jak podkreśla Svante Pääbo, laureat Nagrody Nobla z medycyny, przypadek Denny sugeruje, że krzyżowanie się gatunków człowiekowatych nie było rzadkością. – Kiedy już dochodziło do spotkania tych dwóch grup, często kończyło się to związkiem – stwierdził w wywiadzie dla „Nature”.

Neandertalczycy i denisowianie – sąsiedzi z różnych światów

Neandertalczycy zamieszkiwali głównie zachodnią Europę, natomiast denisowianie – znani tylko z kilku znalezisk – zamieszkiwali głównie Azję Środkową i Wschodnią. Ich nazwa pochodzi właśnie od Denisowej Jaskini, gdzie znaleziono pierwsze ich szczątki.

Choć te dwa gatunki człowiekowatych żyły w różnych częściach świata, odkrycie Denny pokazuje, że musiały się spotykać i wchodzić w związki – zarówno genetyczne, jak i społeczne.

Dziewczynka, która miała tylko trzynaście lat

Denny zmarła młodo – miała zaledwie 13 lat. Nie wiadomo, co było przyczyną jej śmierci. Zachowała się tylko jedna kość, należąca najprawdopodobniej do jednej z kończyn. Badacze zaznaczają, że choć nie można z niej wyczytać całej historii, to jej materiał genetyczny mówi bardzo wiele.

Pojawiły się nawet sugestie, że Denny mogła być ofiarą przemocy, jednak żadne naukowe źródła tego nie potwierdzają. Wiemy natomiast, że jej przypadek zmienił nasze rozumienie historii ewolucji człowieka.

Co oznacza odkrycie Denny dla współczesnych ludzi?

Denny to żywy (choć martwy) dowód na to, że człowiek współczesny nie jest jedynym produktem linii ewolucyjnej. Jesteśmy genetyczną mozaiką: większość ludzi pochodzenia europejskiego i azjatyckiego nosi w sobie geny zarówno neandertalczyków, jak i denisowian.

To oznacza, że nasze historie są splecione ze sobą bardziej, niż moglibyśmy przypuszczać.