Kosowo: Amnestia dla mniejszości serbskiej

Parlament Kosowa przyjął w czwartek ustawę o amnestii dla mniejszości serbskiej. Jest to krok w kierunku dalszej normalizacji stosunków z Serbią po kwietniowym porozumieniu na linii Prisztina-Belgrad zawartym pod auspicjami Unii Europejskiej.

Amnestia nie będzie dotyczyć osób już skazanych. Obejmie około 70 rodzajów przestępstw popełnionych przed 20 czerwca 2013 roku, takich jak udział w zbrojnej rebelii, szpiegostwo, wzniecanie nienawiści na tle rasowym, religijnym i etnicznym, podpalenia, nielegalne posiadanie broni i zagrażanie terytorialnej integralności Kosowa. Nie obejmie tak poważnych przestępstw, jak zabójstwo i tortury.

Nowe prawo dotyczyć będzie głównie Serbów z północy kraju, gdzie stanowią większość i niejednokrotnie urządzali prowadzące do rozruchów demonstracje przeciwko władzy w Prisztinie.

Do uchwalenia amnestii Kosowo zobowiązało się w ramach porozumienia o normalizacji stosunków z Serbią, zawartego w kwietniu w Brukseli.

Z ogólnej liczby 120 deputowanych za amnestią opowiedziało się 90. Jedynie opozycyjny ruch Vetevendosje (VV-Samostanowienie), trzecia siła polityczna w Kosowie, był jej przeciwny.

50 tysięcy Serbów mieszkających w północnym Kosowie od początku powstania nowego państwa w 2008 r. odrzucało zwierzchność Prisztiny i jej rządu, systemu prawnego i wymiaru sprawiedliwości. Od końca wojny z lat 1998-99 żyli oni w prawnej próżni, a zamieszkana przez nich enklawa działała faktycznie jako część państwa serbskiego.

Porozumienie o normalizacji stosunków obu państw nie przewiduje formalnego uznania przez Serbię suwerenności Kosowa, ale przede wszystkim reguluje sytuację w północnej części Kosowa, zamieszkanej przez serbską mniejszość.

19 kwietnia Kosowo i Serbia podpisały porozumienie zbliżające je do ściślejszej współpracy z Unią Europejską, która była jego głównym architektem. Północ Kosowa ma być zintegrowana z kosowskim systemem prawnym i kosowscy Serbowie otrzymają pewien stopień autonomii. Na 3 listopada wyznaczono w Kosowie wybory lokalne, które po raz pierwszy obejmą całe terytorium państwa.

Obie strony zobowiązały się także do nieblokowania sobie nawzajem drogi do przystąpienia każdej z nich do Unii Europejskiej.

Bruksela doceniła niedawno wysiłki Belgradu i Prisztiny na rzecz porozumienia, godząc się w czerwcu na rozpoczęcie najpóźniej w styczniu 2014 roku negocjacji w sprawie przystąpienia Serbii do Unii. Zapowiedziano też przyjęcie w najbliższych miesiącach mandatu do negocjacji nad umową o stowarzyszeniu i stabilizacji z Kosowem.