"Państwa mają prawo do suwerenności w sprawach wewnętrznych"

Prezydenci Polski i Czech, Andrzej Duda i Milosz Zeman na wspólnej konferencji prasowej podkreślali dobre relacje gospodarcze miedzy obu krajami. Rozmowy szefów państw dotyczyły także kwestii bezpieczeństwa energetycznego, tegorocznego szczytu NATO w Warszawie oraz polityki międzynarodowej.

- Wyraziłem pogląd, że rząd polski, który powstał w wyniku wolnych wyborów, w związku z tym ma pełne prawo do realizacji działań, do których otrzymał mandat w owych wyborach, nie powinien podlegać moralizatorstwu czy też krytyce ze strony Unii Europejskiej, która powinna wreszcie skupić się na swoim podstawowym zadaniu, czyli na ochronie zewnętrznych granic Unii - powiedział Zeman.

Duda podziękował czeskiemu prezydentowi za "bardzo zdecydowaną deklarację co do tego, że każde państwo powinno swoje sprawy wewnętrzne załatwiać we własnym zakresie, w ramach swojej suwerenności, bez konieczności wysłuchiwania pouczających uwag ze strony choćby instytucji europejskich czy innych państw".

- To ważna deklaracja, bo ona pokazuje, jak bardzo panu prezydentowi leży na sercu zarówno suwerenność jego państwa, jak i partnerskie traktowanie innych państw, a przede wszystkim sąsiadów - dodał Duda.

Polski prezydent podkreślił, że cieszy go, iż Grupa Wyszehradzka mówi jednym głosem w sprawach najważniejszych: przyszłości UE - rozwiązania kryzysu migracyjnego. Duda stwierdził, że jeszcze w ubiegłym roku słyszał opinie o kryzysie V4, ale - jak zaznaczył - widać, że Grupa żyje, jest silna i potrafi mówić jednym głosem.

Andrzej Duda podziękował prezydentowi Czech za aprobatę polskich celów dotyczących lipcowego szczytu NATO w Warszawie i za to, że - jak powiedział - Zeman widzi potrzebę wzmocnienia obecności Sojuszu w tych państwach naszego regionu, które uważają, że to konieczne ze względów bezpieczeństwa.

Prezydent podkreślił, że z czeskim szefem państwa zgodzili się właściwie we wszystkich kwestiach dotyczących polityki międzynarodowej i współpracy pomiędzy obu krajami. Zaznaczył, że zwłaszcza współpraca gospodarcza pomiędzy Polską a Czechami w ostatnich latach rozwija się bardzo dynamicznie, i wyraził nadzieję, że będzie się nadal rozwijała.

Pytany przez dziennikarzy o unijne porozumienie zawarte z Turcją ws. migrantów, odparł: "Unia przede wszystkim musi wzmocnić obronę zewnętrznych granic UE. Musimy dbać o to, aby zachować strefę Schengen". Podkreślił, że otwarcie granic sprzyja obrotowi gospodarczemu, dobrym relacjom międzynarodowym. Zaznaczył też, że Europa powinna być otwarta w kwestii pomocy finansowej udzielanej krajom, w których znajdują się obozy uchodźców.

Polskiego prezydenta pytano o wypowiedzi szefa MON Antoniego Macierewicza. Podczas wykładu w Wyższej Szkole Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu w sobotę szef MON wyraził pogląd, że Polska była "pierwszą ofiarą terroryzmu w latach 30.". "A po Smoleńsku możemy powiedzieć, że byliśmy też pierwszą wielką ofiarą terroryzmu we współczesnym konflikcie, jaki się na naszych oczach rozgrywa" - powiedział Macierewicz. Dudę pytano też o wypowiedź Macierewicza, który miał powiedzieć, że kraj, który istnieje od XVIII wieku - nie będzie pouczał Polski w kwestii demokracji.

- Jeżeli chodzi o polskie sprawy wewnętrzne, zarówno pan prezydent Milosz Zeman, jak i ja jednoznacznie się w tej kwestii wypowiedzieliśmy. Każdy kraj ma własne, suwerenne sprawy i dobrze jest, kiedy są one załatwiane wewnątrz kraju, na drodze pewnego porozumienia politycznego. Nawet jeżeli są konflikty, pewien szacunek wzajemny w przestrzeni międzynarodowej powinien polegać także na tym, że inne kraje nie wtrącają się w wewnętrzne sprawy poszczególnych państw. Myślę, że to jest najwłaściwsza odpowiedź na pana pytanie - powiedział prezydent.

Polski prezydent mówił też, że istnieje pilna potrzeba stworzenia nowoczesnych połączeń infrastrukturalnych Północ-Południe. Pozytywnie ocenił utworzenie połączenia rzecznego: Odra-Dunaj oraz prace nad połączeniem autostrady D11 i S3. Dziękował czeskiemu prezydentowi za jednoznaczną deklarację dotyczącą budowy interkonektora gazowego STORK2. Andrzej Duda powiedział, że prezydent Zeman jest zainteresowany współpracą gospodarczą, infrastrukturalną w ramach koncepcji ABC (państw Adriatyku, Bałtyku i Morza Czarnego). Ocenił, że zmiany dotyczące finansowania szkół w Czechach toczą się w sposób otwarty, w dialogu m.in. z przedstawicielami polskiej mniejszości.

Prezydenci Polski i Czech, odpowiadając na pytanie dziennikarza, powiedzieli, że nie rozmawiali o odbywającym się w Rosji procesie ukraińskiej lotniczki Nadii Sawczenko.

Prezydent Duda został odznaczony przez czeskiego prezydenta Orderem Białego Lwa. Z kolei czeski prezydent za wybitne zasługi w relacjach między Polską i Czechami otrzymał Order Orła Białego.

We wtorek, czyli drugiego dnia wizyty w Pradze, Andrzej Duda spotkał się także z premierem Czech Bohuslavem Sobotką. Para prezydencka odwiedziła archikatedrę świętych Wita, Wacława i Wojciecha na Hradczanach. Andrzej Duda z małżonką złożyli także kwiaty na grobie prezydenta Vaclava Havla.

Na zakończenie wizyty prezydent Duda spotkał się z polskimi przedsiębiorcami działającymi w Czechach.