RPA wspomina Nelsona Mandelę

"Kiedy odchodził, powiedział: +Zostawiam was w pokoju i chcę, żebyście żyli w pokoju+" - podkreśliła wdowa po Mandeli, Graca Machel, przemawiając w siedzibie rządu w Tshwane.

Przestrzegła, że kraj musi dalej kroczyć drogą wytyczoną przez zmarłego przywódcę i dążyć do zniwelowania nierówności między białymi i czarnymi, a także między różnymi grupami etnicznymi i przedstawicieli obu płci. "Madiba podarował nam skarb, umiejętność akceptowania siebie nawzajem - powiedziała Machel, używając klanowego imienia Mandeli. - Przed nami jeszcze daleka droga".

Członkowie rządu, krewni i przyjaciele złożyli pamiątkowe wieńce u stóp 9-metrowego, wykonanego z brązu pomnika Mandeli w Tshwane. Podczas ceremonii rozbrzmiały dzwony, syreny i wuwuzele. Potem nastąpiła chwila ciszy i odegrano hymn narodowy.

Następnie na terenie Parku Wolności, stanowiącego symbol demokracji, odbyło się ekumeniczne nabożeństwo.

Wydarzenia upamiętniające zmarłego przywódcę odbywają się także w innych częściach kraju, m.in. w rodzinnym domu Mandeli w Qunu w Prowincji Przylądkowej Wschodniej. Wiele obchodów zaplanowano na weekend i kolejne dni.

Emerytowany anglikański arcybiskup Kapsztadu i laureat Pokojowej Nagrody Nobla Desmond Tutu w specjalnym oświadczeniu zaapelował do mieszkańców RPA o naśladowanie Mandeli. "Zobowiązał nas do dalszego budowania społeczeństwa, jakie sobie wymarzył (...), społeczeństwa zbudowanego na prawach człowieka, w którym wszyscy mają udział w bogactwach, jakimi Bóg obdzielił nasz kraj, i w którym wszyscy żyją godnie" - zaznaczył.

Do poszanowania "dziedzictwa Mandeli" wzywał też Frederik Willem de Klerk, były prezydent RPA, który w 1993 r. wspólnie z Mandelą dostał pokojowego Nobla za udział w zakończeniu apartheidu. "Choć Nelsona Mandeli fizycznie nie ma już z nami, drogę wskazuje nam dziedzictwo, jakie po sobie pozostawił" - przekazał w oświadczeniu.

Opublikowane w tym tygodniu badanie społeczne, Południowoafrykański Barometr Pojednania, pokazuje, że według mniej niż 24 proc. pytanych apartheid nie jest przestępstwem; z tym stwierdzeniem zgadza się blisko połowa ankietowanych białych. W 2003 r. apartheid za system przestępczy uznało 86 proc. mieszkańców RPA.

Zdaniem Kim Wale, szefowej zespołu przeprowadzającego to badanie, wyniki sondażu świadczą o tym, jak nauczana jest historia w kraju. "Zapominanie (o przeszłości kraju) zachęca do jej wypierania, a to grozi jej powtórką" - powiedziała.

Mandela, bohater walki z apartheidem, a potem pierwszy czarnoskóry prezydent RPA i laureat Pokojowej Nagrody Nobla, zmarł 5 grudnia 2013 roku po długiej i ciężkiej chorobie w wieku 95 lat.