Jaki jest poziom twojego stresu? Wypełnij prosty test i sprawdź

Dziś wiemy, że istnieje związek między niektórymi chorobami a stresem. Wiemy, że choroby psychosomatyczne to prawdziwe choroby, sprawiające dyskomfort, ból i cierpienie. Poznaj skalę stresu Holmesa i Rahe'a, która pokaże, z jakim obciążeniem mierzysz się w aktualnym momencie życia i jaki jest jego wpływ na twoje zdrowie - zarówno fizyczne, jak i psychiczne.

Wiele osób codziennie odczuwa pozytywne skutki stresu. Dzięki niemu nie spóźniamy się do pracy w poniedziałek, mimo zaspania. W ostatniej chwili uczymy się na egzaminy, które zdajemy, a przede wszystkim potrafimy uciec, kiedy jest niebezpiecznie. Potrafimy również szybko podjąć ważne decyzje lub nagle odczuwamy zwiększony potencjał umysłowy. Jednak z długotrwałym stresem nie jest już tak łatwo. W miarę jak stres się nasila i wydłuża, zachodzą procesy biochemiczne związane z wydzielaniem kortyzolu. Głównym zadaniem tego hormonu jest podtrzymanie działania, jakie zapoczątkowała adrenalina, dzięki niemu organizm utrzymywany jest w stanie gotowości do czasu ustąpienia stresora. Niestety, długotrwałe działanie kortyzolu może wywoływać szereg niepożądanych reakcji, prowadzących do poważnych zaburzeń i chorób.

Czym jest stres?

Stres jest naturalną reakcją organizmu na wydarzenie, z którym musimy stawić czoła. Maturzysta w stresie może bardziej przykładać się do nauki, a student przed sesją również, z powodu stresu, potrafi opanować materiał w ciągu kilku dni, choć wcześniej przez kilka miesięcy uważał, że nie da rady. Życie nikogo nie oszczędza stresu, a to, jak potrafimy sobie z nim radzić, ma wpływ na nasze ogólne samopoczucie. Zdarza się, że przewlekły stres powoduje choroby, z których trudno jest nam się wydostać, ponieważ nie zdając sobie sprawy, co powoduje nasze złe samopoczucie, skupiamy się na objawach. Dziwne bóle brzucha, bóle kręgosłupa, migrena, a szczególnie choroby układu krążenia i zaburzenia łaknienia - to wszystko może wynikać z trudnych sytuacji, w jakich się znajdujemy, na przykład mobbingu w pracy.

Czym jest stres życiowy?

Dziś wiemy, że istnieje związek między niektórymi chorobami a stresem, ale jeszcze 40 lat temu nikt o tym nie pisał i nawet nie zastanawiał się nad taką zależnością. Dziś wiemy, że choroby psychosomatyczne to prawdziwe choroby, sprawiające dyskomfort, ból i cierpienie. Kiedy w życiu człowieka pojawiają się pewne zewnętrzne zmiany, które wymagają psychicznego przystosowania się, może pojawić się tendencja do częstszego zapadania na choroby. Te zmiany określamy jako stres życiowy, a jego doświadczanie zmienia się w czasie. Każdy przeżywa okresy, w których życie jest stabilne, oraz takie, w których dochodzi do poważnych zmian. Czy istnieje zatem sposób, aby zmierzyć ów stres życiowy? Aby tego dokonać, dwaj psychiatrzy, Thomas Holmes i Richard Rahe, stworzyli pisemną skalę w celu pomiaru jego poziomu, opracowując metodę pomiaru jego wielkości i znaczenia dla różnych wydarzeń stresowych w życiu człowieka.

Metoda badawcza

Najlepszą metodą byłoby zaproszenie ludzi do laboratorium, narażenie ich na stresujące wydarzenia i oczekiwanie na choroby, które miałyby się wówczas ujawnić. Jednak taki eksperyment nie tylko byłby nieetyczny, ale zapewne również zbyt okrutny. Taki eksperyment nie odzwierciedlałby także wydarzeń stresujących, z którymi każdy człowiek jest narażony w życiu codziennym. Naukowcy przeprowadzili swoje badania dzięki bardzo prostemu i klarownemu podejściu. Dostarczono 5000 badanym listę wydarzeń stresowych i poproszono ich o ich ocenę, jednocześnie zachęcając do odwołania się do własnych doświadczeń oraz do nauki płynącej z obserwacji doświadczeń innych osób. Badanych poproszono o dokonanie oceny punktowej dla każdego z wydarzeń. Okazało się, że im wyższy był wynik, czyli im więcej czynników stresujących pojawiało się w życiu danej osoby, tym większe było ryzyko zachorowania na jakąś chorobę. Dzięki tym badaniom powstała skala stresu Holmesa i Rahe'a, która ma na celu określenie, z jakim obciążeniem mierzymy się w danym momencie naszego życia i jaki jest jego wpływ na nasze zdrowie zarówno fizyczne, jak i psychiczne.

Oblicz swój poziom stresu

Wszystkie wydarzenia zamieszczone na skali mają wspólny mianownik. Zawsze, kiedy takie wydarzenie zachodzi w naszym życiu, wymaga pewnej adaptacji, zmiany lub radzenia sobie z nim. Jeśli chcesz zmierzyć, z jakim stresem mierzysz się dziś, spróbuj wypełnić ten test. Jeśli jakieś wydarzenie spotkało cię kilka razy, dolicz punkty, zwane jednostkami zmian w życiu, przypisane do każdej zmiany. Im większy wynik, tym większe prawdopodobieństwo wystąpienia choroby.

1. Śmierć współmałżonka – 100 punktów
2. Rozwód – 73
3. Separacja lub rozstanie – 65
4. Pobyt w więzieniu – 63
5. Śmierć bliskiego członka rodziny – 63
6. Ciężka choroba lub wypadek z uszkodzeniem ciała – 53
7. Ślub – 50
8. Zwolnienie z pracy/bezrobocie – 50
9. Pojednanie z małżonkiem – 45
10. Przejście na emeryturę – 45
11. Znacząca zmiana stanu zdrowia lub zachowania członka rodziny – 44
12. Ciąża – 40
13. Problemy seksualne – 39
14. Pojawienie się nowego członka rodziny – 39
15. Poważna zmiana w pracy lub reorganizacja firmy – 39
16. Zmiana statusu finansowego – 38
17. Śmierć przyjaciela – 37
18. Zmiana stanowiska pracy – 36
19. Konflikty w rodzinie – 35
20. Wysoki kredyt lub poważne obciążenie hipoteki – 31
21. Problemy z hipoteką/odmowa kredytu – 30
22. Zmiana stopnia odpowiedzialności w życiu zawodowym – 29
23. Opuszczenie przez dzieci domu rodzinnego – 29
24. Kłótnie i starcia z krewnymi współmałżonka – 29
25. Wzmożenie wysiłku dla wykonania jakiegoś zadania – 28
26. Początek lub zakończenie pracy zawodowej współmałżonka – 26
27. Rozpoczęcie lub zakończenie nauki szkolnej – 26
28. Zmiany standardu, poziomu życia – 25
29. Zmiany osobistych nawyków i przyzwyczajeń – 24
30. Starcia z szefem – 23
31. Zmiany warunków pracy lub najbliższego otoczenia – 20
32. Zmiana miejsca zamieszkania – 20
33. Zmiana szkoły – 20
34. Znacząca zmiana w spędzaniu wolnego czasu – 19
35. Zmiany w praktykach religijnych – 19
36. Znacząca zmiana w nawykach życia towarzyskiego – 18
37. Niewielka pożyczka – 17
38. Znacząca zmiana dotycząca kontaktów z rodziną – 15
39. Zmiany nawyków żywieniowych – 15
40. Urlop – 13
41. Święta spędzane z rodziną – 12
42. Małe naruszenie przepisów prawnych – 11

Interpretacja skali stresu Holmesa i Rahe'a:

• Wynik punktów między 150 a 199 oznacza 37% szansy na zachorowanie w przeciągu kolejnych 2 lat.
• Wynik między 200 a 299 oznacza 51% szansy na chorobę w przeciągu kolejnych 2 lat.
• Wynik plasujący się powyżej 300 punktów oznacza 79% szansy na zachorowanie w trakcie kolejnych 2 lat.

Jeśli już obliczyłeś punkty i być może zaczniesz się niepokoić, warto doczytać do końca. Zdolność prognozowania zachorowań na podstawie tej skali została mocno skrytykowana.

Krytyka

Najczęstszym argumentem jest umieszczenie na tej samej skali zarówno wydarzeń negatywnych, jak i pozytywnych. Chodzi szczególnie o interpretację danego wydarzenia. Dla jednej osoby przejście na emeryturę może być radością, a dla innej dramatem. Podobnie zwolnienie z pracy, które dla jednej osoby otwiera nowe drzwi, dla innej może być niemal końcem świata. W jednym z badań opracowano skalę postrzeganego stresu, która umożliwia zaznaczenie zdarzenia oraz jednoczesną ocenę jego powagi.

Związek między stresem a zachorowaniami jest widoczny, ale trudno go badać. Ważne jest uwzględnienie czynników dodatkowych przy ocenie stresu, takich jak:

1. Doświadczenie z wydarzeniami stresującymi.
2. Indywidualna zdolność radzenia sobie z przeciwnościami losu oraz z chorobami.
3. Wytrzymałość systemu obronnego organizmu.
4. Sposób radzenia sobie z chorobami.

Warto także pamiętać, że samo skupienie się na źródle stresu nie uleczy objawów. Zwolnienie z pracy lub przerwanie toksycznych relacji nie spowoduje nagle, że będziemy się dobrze czuć. Nie leczmy się sami, a już na pewno nie przez internet. Warto zbadać się, aby w porę zmniejszyć skutki stresu. Istotne jest również radzenie sobie z napięciem nerwowym poprzez regularną aktywność fizyczną, spędzanie czasu z przyjaciółmi, dbanie o odpoczynek i sen. Wszystko to może przeciwdziałać chorobom wywołanym stresem.