Psychologia kobiet z zaburzeniami odżywiania

Badania dotyczące zachowań kobiet z zaburzenia odżywiania już od lat są przedmiotem zainteresowań psychologów. Także dr Jolanta Chanduszko-Salska z Instytutu Psychologii Uniwersytetu Łódzkiego analizowała zależności między psychologiczną charakterystyką kobiet z nadwagą a zachowaniami związanymi z jedzeniem

Jak wyjaśnia badaczka, celem jej pracy było ustalenie różnic w obrazie psychologicznym kobiet z nadwagą o różnym nasileniu preferowanych zachowań jedzeniowych. W badaniach wzięły udział panie o średnim współczynniku masy ciała BMI ponad 30 (BMI - Body Mass Index, to współczynnik uzyskany przez podzielenie masy ciała podanej w kilogramach przez kwadrat wysokości podanej w metrach).

- Spośród 80 kobiet, na podstawie wyników uzyskanych po przebadaniu odpowiednim kwestionariuszem, wyłoniono dwie grupy - jedną o wysokim, a drugą o niskim nasileniu ogólnych zachowań jedzeniowych - mówi dr Chanduszko-Salska.

Jak dodaje, panie biorące udział w eksperymencie przebadano kilkoma narzędziami pomiarowymi, pozwalającymi między innymi ocenić poziom poczucia własnej wartości i własnej skuteczności, poziom odczuwania stresu oraz umiejętność radzenia w trudnych sytuacjach.

- Badania wykazały występowanie znaczących zależności między zmiennymi psychologicznymi a preferowanymi przez kobiety z nadwagą zachowaniami jedzeniowymi - podsumowuje wyniki Chanduszko-Salska. - Preferowane zachowania jedzeniowe wyraźnie różnicują kobiety w zakresie stosowanych stylów radzenia sobie ze stresem i poziomu zasobów osobistych, takich jak poczucie własnej wartości, skuteczności i siły woli oraz odczuwanego stresu i leku.

Badania pokazały, że im mniej prawidłowe są zachowania jedzeniowe - przejawiające się poprzez nawykowe przejadanie oraz pod wpływem emocji, tym większa masa ciała.

- Wzmocnienie zasobów osobistych jednostki, zwłaszcza poczucia jej własnej wartości, skuteczności i siły woli, a także nabycie umiejętności radzenia sobie z trudnymi emocjami i stresem mogą znacząco sprzyjać poprawie zachowań jedzeniowych, a przez to także obniżeniu masy ciała - stwierdziła dr Chanduszko-Salska.

Do podobnych wniosków doszedł zespół naukowców z Zakładu Psychologii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego. Wchodzące w jego skład badaczki - dr Kamilla Bargiel-Matusiewicz, Agata Krupa i Monika Bąk-Sosnowska - zajmowały się analizą możliwości zapobiegania zaburzeniom odżywiania.

- Ponad połowa dziewcząt i kobiet postrzega siebie jako otyłe - zwracają uwagę pracownice Zakładu Psychologii. - Wiąże się to obowiązującym w naszej kulturze ideałem szczupłej sylwetki. A konsekwencjami tego są występujące z rosnącą częstotliwością zaburzenia odżywiania.

Jednak, jak twierdzą badaczki, problemów tkwiących u podstaw otyłości, anoreksji czy bulimii nie można sprowadzić tylko do kwestii pożywienia, wagi oraz wymiarów ciała. Ich zdaniem, są one nierozerwalnie związane z niską samooceną, trudnościami w określeniu własnej tożsamości i brakiem satysfakcjonujących relacji interpersonalnych.

- Udział w zajęciach profilaktycznych, na przykład w Programie Profilaktyki Zaburzeń Odżywiania, przyczynia się do podniesienia samooceny oraz wzmocnienia postawy prozdrowotnej - podkreślają psycholożki.

Jak dodają, u uczestniczących takich zajęciach kobiet stwierdza się ponadto wzrost świadomości własnej wartości oraz ważności zdrowotnych aspektów funkcjonowania. - A właśnie taka postawa chroni przed uleganiem trendom i modom, które mogłyby zawierać elementy szkodliwe dla zdrowia - podsumowują badaczki ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego. MWE