1 stycznia – Światowy Dzień Pokoju

Od 1968 r. Kościół katolicki wita kolejny rok 1 stycznia Światowym Dniem Pokoju – ogłaszane jest wówczas okolicznościowe orędzie, jakie z tej okazji przygotowuje wcześniej papież. W 2011 roku będzie on obchodzony już po raz 43. i przebiegać będzie pod hasłem „Wolność religijna drogą do pokoju”. Pomysłodawcą Dnia był w 1967 r. Paweł VI.

Był to kolejny rok wielkich napięć międzynarodowych, spowodowanych głównie nasilającą się konfrontacją w Wietnamie, "wojną sześciodniową" między Izraelem a krajami arabskimi na Bliskim Wschodzie w czerwcu i trwającą przez cały okres po 1945 r. zimną wojną między Wschodem a Zachodem. W tych okolicznościach Ojciec Święty, który już wcześniej wielokrotnie dawał wyraz zatroskaniu o losy ludzkości, zaproponował, aby cały świat powitał Nowy Rok jako dzień pokoju.

W ogłoszonym w uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny – 8 grudnia 1967 roku orędziu do szefów państw i rządów, organizacji międzynarodowych, biskupów, duchowieństwa i wiernych oraz do wszystkich ludzi dobrej woli Paweł VI zaproponował, aby uczcili na całym świecie początek nowego roku kalendarzowego jako „Dzień Pokoju". "Pragnęlibyśmy, by na początku rachuby kalendarzowej, która mierzy i opisuje wędrówkę życia ludzkiego w czasie, obchody te powtarzały się co roku jako życzenie i obietnica, że pokój ze swą słuszną i dobroczynną równowagą będzie panował nad rozwojem nadchodzących dziejów" – napisał w swym przesłaniu papież.

Nie była to bynajmniej pierwsza inicjatywa pokojowa Kościoła katolickiego i papieży w dziejach. Z bardzo długiej listy tego rodzaju dokonań można wymienić np. ustanowienie w 1095 r. przez Urbana II (1088-99) tzw. Pokoju Bożego (Treuga Dei), mającego na celu powstrzymanie się ówczesnych władców i rycerstwa, choćby na kilka dni czy tygodni, od nieustannego wojowania. Papież żądał wówczas, aby nie walczyć w niektóre okresy roku kościelnego (np. w czasie Adwentu, Wielkiego Postu i wielkanocnym) oraz w niektóre dni tygodnia (od środy do poniedziałku). W naszych czasach bł. Jan XXIII ogłosił 11 kwietnia 1963 r. encyklikę "Pacem in terris" – pierwszy oficjalny dokument papieski, skierowany do wszystkich ludzi dobrej woli, niezależnie od ich światopoglądu.

Chociaż inicjatywę Pawła VI poparło wielu polityków, działaczy społecznych, intelektualistów, nie mówiąc o hierarchii i wiernych Kościoła katolickiego, nie udało się jednak nadać jej charakteru ponadreligjnego i pozostała ona przede wszystkim działaniem wewnątrzkościelnym. Inna sprawa, że od początku cieszyła się dużym zainteresowaniem i spotykała się zawsze z życzliwym przyjęciem na całym świecie.

Paweł VI przygotował i ogłosił 11 orędzi na Światowy Dzień Pokoju oraz ogłosił temat kolejnego Dnia (na rok 1979), ale nie zdążył już napisać okolicznościowego dokumentu. Inicjatywę tę podjął i rozwinął Jan Paweł II, który przygotował 27 orędzi na ten Dzień, w tym także do tematu, ogłoszonego przez swego poprzednika. Hasła na kolejne lata, począwszy od r. 2006, ogłasza i odpowiednie dokumenty podpisuje Benedykt XVI. Zazwyczaj hasło kolejnego Dnia Ojciec Święty ogłasza mniej więcej w połowie roku, a rozwijające je orędzie nosi najczęściej datę 8 grudnia.

Oto tematy kolejnych Dni:

1968 - O uroczystym obchodzeniu "Dnia Pokoju" (był to właściwie dokument programowy, a nie orędzie we właściwym znaczeniu; I Światowy Dzień Pokoju)

1969 - Obrona praw człowieka - drogą do pokoju (II)

1970 - Pojednanie wychowuje do pokoju (III)

1971 - Każdy człowiek jest moim bratem (IV)

1972 - Jeśli pragniesz pokoju, pracuj na rzecz sprawiedliwości (V)

1973 - Pokój jest możliwy (VI)

1974 - Pokój zależy również od ciebie (VII)

1975 - Pojednanie drogą do pokoju (VIII)

1976 - Prawdziwy oręż pokoju (IX)

1977 - Jeśli chcesz pokoju, broń życia (X)

1978 - Odrzucamy przemoc, popieramy pokój (XI)

1979 - Osiągniemy pokój, wychowując do pokoju (było to ostatnie hasło, przygotowane przez Pawła VI, orędzie napisał już Jan Paweł II) (XII)

1980 - Prawda siłą pokoju (XIII)

1981 - Chcesz służyć pokojowi - szanuj wolność (XIV)

1982 - Pokój - dar Boga powierzony ludziom (XV)

1983 - Dialog na rzecz pokoju wyzwaniem dla naszych czasów (XVI)

1984 - Pokój rodzi się z serca nowego (XVII)

1985 - Pokój i młodzi idą razem (XVIII)

1986 - Pokój jest wartością, która nie zna podziałów na Północ-Południe, Wschód-Zachód: jest tylko jeden pokój (XIX)

1987 - Rozwój i solidarność: dwie drogi wiodące do pokoju (XX)

1988 - Wolność religijna warunkiem pokojowego współżycia (XXI)

1989 - Poszanowanie mniejszości warunkiem pokoju (XXII)

1990 - Pokój z Bogiem Stwórcą, pokój z całym stworzeniem (XXIII)

1991 - Poszanowanie sumienia każdego człowieka warunkiem pokoju (XXIV)

1992 - Wierzący zjednoczeni w budowaniu pokoju (XXV)

1993 - Jeśli pragniesz pokoju, wyjdź naprzeciw ubogim (XXVI)

1994 - Rodzina źródłem pokoju dla ludzkości (XXVII)

1995 - Kobieta wychowawczynią do życia w pokoju (XXVIII)

1996 - Zapewnijmy dzieciom przyszłość w pokoju (XXIX)

1997 - Przebacz, a zaznasz pokoju (XXX)

1998 - Sprawiedliwość każdego człowieka źródłem pokoju dla wszystkich (XXXI)

1999 - Poszanowanie praw człowieka warunkiem prawdziwego pokoju (XXXII)

2000 - Na ziemi pokój ludziom, których Bóg miłuje (XXXIII)

2001 - Dialog między kulturami drogą do cywilizacji miłości i pokoju (XXXIV)

2002 – Nie ma pokoju bez sprawiedliwości, nie ma sprawiedliwości bez przebaczenia (XXXV)

2003 – "Pacem in terris": nieustanne zobowiązanie (XXXVI)

2004 – Zawsze aktualne zadanie: wychowywać do pokoju (XXXVII)

2005 – "Nie daj się zwyciężyć złu, ale zło dobrem zwyciężaj" (Rz 12,21) (XXXVIII)

2006 – Pokój w prawdzie (XXXIX) (pierwszy Dzień z tematem i orędziem przygotowanym przez Benedykta XVI)

2007 – Osoba ludzka sercem pokoju (XL)

2008 – Rodzina wspólnotą pokoju (XLI)

2009 – Zwalczanie ubóstwa drogą do pokoju (XLII)

2010 – Wolność religijna drogą do pokoju (XLIII)