10 lat temu odbyła się inauguracja pontyfikatu papieża Franciszka

Dokładnie dziesięć lat temu, w uroczystość św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny, odbyła się inauguracja pontyfikatu papieża Franciszka. Na plac św. Piotra przybyło blisko 200 tys. wiernych z całego świata, przedstawiciele około 130 państw, delegacje różnych Kościołów i religii.

Przed Mszą św. papież objechał Plac św. Piotra w otwartym samochodzie, entuzjastycznie witany przez tysiące wiernych. Nad tłumem powiewały dziesiątki flag różnych państw. Przed procesyjnym przejściem na plac św. Piotra papież Franciszek modlił się w bazylice św. Piotra z 10 patriarchami i arcybiskupami większymi katolickich Kościołów wschodnich na znak jedności Kościoła Wschodu i Zachodu. Przy grobie pierwszego papieża złożone były paliusz i pierścień Rybaka. Od grobu św. Piotra papież, patriarchowie i arcybiskupi więksi oraz diakoni niosący paliusz, pierścień Rybaka i Ewangeliarz, przeszli procesjonalnie przez bazylikę watykańską. Na placu św. Piotra kardynał protodiakon Jean-Louis Tauran nałożył papieżowi paliusz, którego wcześniej używał Benedykt XVI. Kardynał protoprezbiter Godfried Danneels odmówił modlitwę, zaś dziekan kolegium kardynalskiego Angelo Sodano nałożył na palec papieża pierścień Rybaka. Następnie po dwóch przedstawicieli każdej z trzech grup kardynałów: biskupów, prezbiterów i diakonów złożyło papieżowi hołd posłuszeństwa w imieniu wszystkich członków Kolegium Kardynalskiego.

Mszę św. wraz z Ojcem Świętym koncelebrowało około 180 duchownych: kardynałów, patriarchów i arcybiskupów większych katolickich Kościołów wschodnich. W homilii papież Franciszek podkreślił, że papież – by wypełniać władzę – musi „otwierać ramiona, aby strzec całego Ludu Bożego i przyjąć z miłością i czułością całą ludzkość, zwłaszcza najuboższych, najsłabszych, najmniejszych”. Pierwszą część homilii papież poświęcił postaci św. Józefa, patrona Kościoła powszechnego, którego wspomnienie obchodzone jest właśnie 19 marca. Zwrócił uwagę, że „Św. Józef, który z miłością opiekował się Maryją i z radością poświęcił się wychowaniu Jezusa Chrystusa, także dziś strzeże i osłania mistyczne Ciało Odkupiciela, Kościół, którego figurą i wzorem jest Najświętsza Dziewica”. Papież zaznaczył, że św. Józef „swoje powołanie opiekuna Maryi, Jezusa, Kościoła” przeżywa „nieustannie nasłuchując Boga, będąc otwartym na Jego znaki, gotowym wypełniać nie tyle swój, ile Jego plan”. Zwracając się do słuchaczy słowami: „drodzy przyjaciele”, papież Franciszek zwrócił uwagę, że właśnie w postaci św. Józefa widzimy, jak należy odpowiadać na Boże powołanie: będąc dyspozycyjnym i gotowym.

Zaznaczył, że powołanie do ochrony dzieła stworzenia nie dotyczy wyłącznie chrześcijan, ma bowiem wymiar uniwersalny a chodzi w nim o poszanowanie każdego Bożego stworzenia oraz środowiska, w którym żyjemy. „Jest to troska o ludzi, to troszczenie się z miłością o wszystkich, każdą osobę, zwłaszcza o dzieci i osoby starsze, o tych, którzy są istotami najbardziej kruchymi i często znajdują się na obrzeżach naszych serc. To troska jednych o drugich w rodzinie: małżonkowie wzajemnie otaczają siebie opieką, następnie jako rodzice troszczą się o dzieci, a z biegiem czasu dzieci stają się opiekunami rodziców. To szczere przeżywanie przyjaźni, będących wzajemną troską o siebie w zaufaniu, w szacunku i w dobru” – mówił przed dziesięciu laty Franciszek.

Papież poprosił „wszystkich tych, którzy zajmują odpowiedzialne stanowiska w dziedzinie gospodarczej, politycznej i społecznej, wszystkich mężczyzn i kobiety dobrej woli”, aby byli „opiekunami” stworzenia, „Bożego planu wypisanego w naturze, opiekunami bliźniego, środowiska”.

Zaapelował jednocześnie: „Nie pozwólmy, by znaki zniszczenia i śmierci towarzyszyły naszemu światu! By jednak „strzec”, musimy też troszczyć się o nas samych! Pamiętajmy, że nienawiść, zazdrość, pycha zanieczyszczają życie! Tak więc strzec oznacza czuwać nad naszymi uczuciami, nad naszym sercem, gdyż z niego wychodzą intencje dobre i złe: te, które budują i te, które niszczą!".

Papież podkreślił, że posługa Następcy Piotra pociąga za sobą także pewną władzę, ale powinniśmy pamiętać, że „prawdziwą władzą jest służba i że także papież, by wypełniać władzę, musi coraz bardziej wchodzić w tę posługę, która ma swój świetlisty szczyt na krzyżu”.

Podczas liturgii zabrzmiały modlitwy w pięciu językach. Wierni świeccy z różnych kontynentów wznosili od ołtarza modlitwy po rosyjsku, francusku, arabsku, swahili i po chińsku. Proszono Boga m.in. o to, by wspierał cały Kościół, aby jego członkowie żyli bezwarunkowym posłuszeństwem Ewangelii. Podczas Mszy papież Franciszek wymienił uściski na znak pokoju z patriarchą Konstantynopola Barłomiejem I oraz katolikosem Ormiańskiego Kościoła Apostolskiego, Gareginem II. Warto zaznaczyć, że nigdy dotąd żaden patriarcha Konstantynopola, który jest honorowym zwierzchnikiem światowego prawosławia, ani też żaden katolikos nie uczestniczył w inauguracji posługi Biskupa Rzymu.

W inauguracji pontyfikatu Franciszka uczestniczyli przedstawiciele 132 państw. Do Watykanu przybyło 6 monarchów (m.in. Belgii i Monako), 31 głowy państw (w tym Austrii, Brazylii, Meksyku, Polski, Portugalii i Unii Europejskiej), 3 następców tronu (Hiszpanii, Holandii i Brunei), 11 szefów rządów (m.in. Francji i Niemiec) i wiceprezydent USA. Dwie delegacje miały charakter szczególny: Argentyny (prezydent Cristina Fernández de Kirchner wraz 19 osobami towarzyszącymi) i Włoch (prezydent Giorgio Napolitano z 16 osobami, w tym premierem Mario Montim i przewodniczącymi obu izb parlamentu). Polskę reprezentował prezydent Bronisław Komorowski. Po Mszy, w bazylice świętego Piotra, przed głównym ołtarzem, papież spotkał się z szefami państw i rządów oraz rodzin królewskich i organizacji międzynarodowych.

W uroczystości uczestniczyły 33 delegacje bratnich Kościołów, w tym duchowy zwierzchnik prawosławia, patriarcha Konstantynopola, Bartłomiej, zwierzchnik Ormiańskiego Kościoła Apostolskiego, katolikos Garegin II oraz przewodniczący Wydziału Zewnętrznych Kontaktów Kościelnych Patriarchatu Moskiewskiego, metropolita Hilarion. Ogółem obecne były 33 delegacje chrześcijańskie, w tym 14 Kościołów Wschodnich, 10 z Zachodu i 3 organizacji ekumenicznych. Wśród przybyłych znaleźli się też sekretarz generalny Światowej Rady Kościołów pastor Olav Fykse Tveit i arcybiskup Yorku, John Sentamu z Kościoła anglikańskiego. Obecni byli też przedstawiciele innych religii w tym 16 reprezentuje judaizm (z Rzymu, Izraela, Światowego Kongresu Żydów i Ligi przeciw Zniesławieniu) a także reprezentanci muzułmanów, buddystów, sikhów i dżinistów.