Argumenty za celibatem w ujęciu JPII i BXVI

O współczesnych kontrowersjach wokół celibatu oraz jego duchowych i psychologicznych aspektach rozmawiano w Krakowie podczas ogólnopolskiego sympozjum pt. „Stosowność celibatu w relacji do kapłaństwa”. Konferencja odbyła się 2 czerwca w Wyższym Seminarium Duchownym Archidiecezji Krakowskiej. Podczas spotkania teologowie oraz historycy debatowali m.in. o argumentacji za celibatem w ujęciu bł. Jana Pawła II i papieża Benedykta XVI.

Podczas konferencji ks. dr hab. Wojciech Zyzak podkreślił, że według Jana Pawła II celibat jest nierozerwanie związany z czystością kapłańską, a także z ubóstwem i posłuszeństwem. Jak zaznaczył celibat – w ujęciu papieża – to nie tylko prawo kościelne, ale charyzmat mający głębokie korzenie. Natomiast osłabienie tej więzi jest problemem dla przyszłości prezbiterów. „Celibat jest znakiem nadziei pokładanej w Bogu, darem z siebie, a także źródłem życia duchowego i pasterskiego” – mówił ks. dr Zyzak. „Jan Paweł II mówiąc o celibacie rozważał go na polu teologicznym i pastoralnym” – dodał.

Zdaniem teologa Jan Paweł II uważał, ze celibat ułatwia miłowanie Kościoła, sprawia, ze prezbiter ma serce otwarte na potrzeby bliźnich i troszczy się o sprawy Pana. Cytując Ojca św. ks. Zyzak powiedział, że kapłan powinien mieć przekonanie o słuszności celibatu, a brak konsekwencji w zachowaniu księży jest zdradą Kościoła, brakiem osobistej godności i świadczy o niedojrzałości.

„Wierność celibatowi sprawia, że powołania mogą być atrakcyjne dla młodych ludzi” – mówił ks. dr Zyzak. Według niego papież Benedykt XVI niewiele mówi o celibacie, często jednak podziela słowa Jana Pawła II. „Głównym argumentem papieża za celibatem jest nierozerwana więź z Bogiem, kapłan bowiem nie należy do siebie, ale do Boga” – mówił. Stwierdził także, że najczęściej słuszność celibatu podważają ludzie, którzy podważają także wartości małżeństwa.

Uczestnicy konferencji mówili, że obecnie jesteśmy świadkami burzliwej dyskusji o stosowność celibatu. Ich zdaniem wielu ludzi sądzi, że z jego winy pojawiają się niepowodzenia w głoszeniu Ewangelii. Prelegenci przedstawili celibat w ujęciu historycznym i prawnym, wiele miejsca poświęcili natomiast rozważaniu jego duchowych i psychologicznych aspektów.

Według ks. dr. hab. Jana Machniaka z Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, nie da się mówić o celibacie bez pojęcia czystości. Teolog podkreślił, że dzisiaj mówi się o obrońcach celibatu, iż mają ograniczone horyzonty myślowe i nie rozumieją człowieka. „We współczesnym świecie istnieje brak zaufania do autorytetów kościelnych, negatywnie jest również odbierane powoływanie się na naukę Jana Pawła II” – mówił ks. prof. Machniak.

Zdaniem ks. dr. Hab. Henryka Sławińskiego z UPJP2 celibat jest dobrem Kościoła i jego wielkim bogactwem. Uczestnicy podkreślali ponadto, że przyjęcie celibatu wymaga dojrzałej postawy psychicznej i fizycznej, a także osiągnięcia świadomej dojrzałości. „Dar celibatu powinien wypełniać człowieka niepodzielną miłością do Chrystusa” – mówili duchowni.

Jak zaznaczył ks. prof. Machniak należy nauczyć się rozpoznawać instynkty, „to pierwszy krok do wolności i przyjęcia celibatu” – mówił. „Celibat jest darem, ale nie da się go zachować bez ascezy, ćwiczenia swojego intelektu, wówczas taka postawa jest dojrzała” – zaznaczył.

Jak podkreślił w trakcie spotkania ks. dr hab. Henryk Sławiński, wśród powodów aktualnych dyskusji nad stosownością celibatu kapłańskiego znalazł się niestety skandal seksualnego molestowania dzieci przez osoby duchowne. „Przeżywamy każdy taki przypadek z bólem i wstydem. Czy jednak uzasadnione jest łączenie pedofilii z celibatem?” - pytał teolog.

„Wielkim uproszczeniem jest myślenie, że rezygnacja z dyscypliny celibatu zlikwidowałaby skandal pedofilii” - dodał teolog.

Sympozjum odbyło się pod patronatem honorowym Konferencji Episkopatu Polski.