Dziś kard. Tarcisio Bertone kończy 80 lat

Emerytowany sekretarz stanu Stolicy Apostolskiej, kamerling Kościoła katolickiego kard. Tarcisio Bertone kończy 2 grudnia 80 lat, tracąc tym samym prawo udziału w przyszłym konklawe. Wczoraj przyjął go na audiencji papież Franciszek. Obecnie liczba kardynałów-elektorów wynosi 112.

Przyszły purpurat urodził się 2 grudnia 1934 w Romano Canavese na terenie diecezji Ivrea w płn. Włoszech (Piemont) jako piąte z ośmiorga dzieci w rodzinie rolniczej. Na chrzcie otrzymał imiona Tarcisio Pietro Evasio. Uczył się w szkołach salezjańskich i niebawem, 3 grudnia 1950, nazajutrz po swych 16. urodzinach rozpoczął nowicjat w tym zgromadzeniu zakonnym. Kształcił się też na uczelniach salezjańskich w Turynie i Rzymie (Papieski Uniwersytet Salezjański), uzyskując licencjat z teologii i w 1973 doktorat z prawa kanonicznego.

Święcenia kapłańskie przyjął 1 lipca 1960, po czym kontynuował studia w Turynie i Rzymie. Od 1967 sam wykładał teologię moralną, a później prawo kanoniczne na Papieskim Uniwersytecie Salezjańskim (Salesianum). W latach 1976-85 był tam dziekanem wydziału prawa kanonicznego, a w latach 1987-89 prorektorem tej uczelni. W 1978 wykładał gościnnie publiczne prawo kościelne na Papieskim Uniwersytecie Laterańskim. Jednocześnie pracował duszpastersko w kilku parafiach rzymskich i wspierał świeckich w ośrodkach formacji teologicznej i apostolskiej, szczególnie w takich sprawach jak moralność społeczna czy stosunki między wiarą a polityką.

Brał udział w końcowych pracach nad rewizją Kodeksu Prawa Kanonicznego, a potem popierał wprowadzanie go w Kościołach lokalnych. Kierował pracami przy tłumaczeniu tego dokumentu z łaciny na włoski. Odwiedził wiele diecezji włoskich i zagranicznych, przestawiając nowy Kodeks. Począwszy od lat osiemdziesiątych był konsultorem teologiczno-prawnym różnych urzędów watykańskich, zwłaszcza Kongregacji Nauki Wiary. W 1988 znalazł się w gronie ekspertów, towarzyszących prefektowi tej dykasterii kard. Josephowi Ratzingerowi w jego rozmowach z abp. Marcelem Lefebvrem i założonym przezeń Bractwem św. Piusa X. 1 czerwca 1989 został rektorem Salesianum.

4 czerwca 1991 Jan Paweł II mianował go arcybiskupem Vercelli; sakrę nominat przyjął 1 sierpnia tegoż roku. Jego hasło biskupie brzmi "Fidem custodire - Concordiam servare" (Strzec wiary - służyć zgodzie). 13 czerwca 1995 papież mianował abp. Bertonego sekretarzem Kongregacji Nauki Wiary. Na tym stanowisku m.in. przygotował publiczne ogłoszenie III tajemnicy fatimskiej i wraz z kard. Ratzingerem przedstawił ją w Watykanie 26 czerwca 2000. W sierpniu następnego roku z ramienia Ojca Świętego pomagał emerytowanemu arcybiskupowi Lusaki (Zambia) Emmanuelowi Milingo powrócić do Kościoła po jego cywilnym małżeństwie z kobietą z sekty Moona; jak się później okazało - decyzja o powrocie była nieszczera i były arcybiskup po kilku miesiącach ostatecznie porzucił Kościół katolicki.

10 grudnia 2002 Jan Paweł II powołał abp. Bertonego na metropolitę Genui, z czym łączyło się stanowisko "opata wieczystego" starożytnego opactwa św. Syrusa, Maryi Niepokalanej i św. Hieronima oraz tytuł "legata zamorskiego Stolicy Apostolskiej". Na konsystorzu 21 października 2003 Ojciec Święty włączył go w skład Kolegium Kardynalskiego.

W dniach 18-19 kwietnia 2005 kard. Bertone uczestniczył w konklawe, które wybrało Benedykta XVI. Tenże papież mianował 15 września 2006 arcybiskupa Genui nowym sekretarzem stanu Stolicy Apostolskiej. W miesiąc później włączył go w skład Komisji Kardynałów ds. Czuwania nad Instytutem Dzieł Religijnych (IOR - Bank Watykański). 4 kwietnia 2007 Ojciec Święty mianował go kamerlingiem Świętego Kościoła Rzymskiego (urząd ten kard. Bertone objął 7 lipca tegoż roku). W dniach 12-13 marca 2013 kardynał wziął udział w konklawe, które wybrało Franciszka.

Wielokrotnie reprezentował biskupów Rzymu na różnych wydarzeniach kościelnych we Włoszech i za granicą, m.in. przewodniczył pogrzebowi s. Łucji od Jezusa dos Santos w Coimbrze 15 lutego 2005, był wysłannikiem papieskim na uroczyste zamknięcie obchodów 90. rocznicy zakończenia objawień maryjnych w Fatimie (12-13 października 2007), na V Światowym Spotkaniu Rodzin w Mieście Meksyku (13-18 stycznia 2009) itp.

Uczestniczył w wielu zgromadzeniach Synodu Biskupów. Ma liczne włoskie i zagraniczne odznaczenia kościelne, m.in. od Rycerzy Kolumba w USA (2007) czy Zakonu Rycerskiego Świętego Grobu w Jerozolimie (2009); jest doktorem honoris causa szeregu uczelni wyższych, m.in. 8 czerwca 2012 otrzymał taki tytuł na Papieskim Uniwersytecie Jana Pawła II w Krakowie.

31 sierpnia 2013 papież Franciszek zwolnił ponad 78-letniego kardynała ze stanowiska sekretarz stanu, pozostawiając go jednak na tym urzędzie do 15 października tegoż roku, czyli do mianowania jego następcy w osobie abp. (obecnie kardynała) Pietro Parolina. Kard. Bertone pozostał również kamerlingiem.

Dodajmy jeszcze, że oprócz włoskiego były już sekretarz stanu zna języki francuski, niemiecki, portugalski i hiszpański. Ma dość osobliwe hobby: zbiera szopki bożonarodzeniowe z całego świata - ma ich obecnie ponad 60, w tym także z Polski.

Obecnie Kolegium Kardynalskie liczy 209 członków, z których 112 z 52 krajów ma prawa wyborcze. W tym gronie 35 purpuratów mianował Jan Paweł II, 61 - Benedykt XVI i 16 - Franciszek. Wśród 97 kardynałów powyżej 80. roku życia 2 kreował Paweł VI, 73 - Jan Paweł II, 19 - Benedykt XVI i 3 - Franciszek.

Najstarszymi wiekowo kardynałami są Włosi: Loris Capovilla (ur. 14 X 1915), Giovanni Canestri (30 IX 1918) oraz Libańczyk Pierre Nasrallah Sfeir (15.V..1920), najmłodszymi zaś Hindus Baselios C. Thottunkal z Kościoła syromalankarskiego (15 VI 1959), Haitańczyk Chibly Langlois (29 XI 1958) i Kanadyjczyk Gérald Cyprien Lacroix (27 VII 1957). Najdłuższy staż w Kolegium Kardynalskim ma Brazylijczyk Paulo Evaristo Arns OFM (14 IX 1921), mianowany kardynałem 5 III 1973. Ponadto należy pamiętać, że Benedykta XVI mianował kardynałem Paweł VI dnia 27 VI 1977 a Franciszka - św. Jan Paweł II w dniu 21 II 2001.