Ekumeniczna liturgia na obchody 20-lecia Wspólnej Deklaracji o usprawiedliwieniu

Światowa Federacja Luterańska (LWF) i Papieska Rada ds. Popierania Jedności Chrześcijan zaprosiły Kościoły luterańskie i Kościół katolicki do wykorzystania tekstu wspólnie przygotowanej liturgii przy okazji obchodów 20. rocznicy podpisania Wspólnej Deklaracji w sprawie Nauki o Usprawiedliwieniu. Została ona podpisana przez szefów obu instytucji 31 października 1999 r. w Augsburgu.

Sekretarz generalny LWF pastor Martin Junge i przewodniczący Papieskiej Rady kard. Kurt Koch we wspólnym liście do zwierzchników Kościołów członkowskich Federacji i do przewodniczących katolickich konferencji biskupich na całym świecie podkreślili, że „o wiele więcej nas łączy niż dzieli”. Poprosili ich o włączenie w obchody rocznicowe także miejscowych metodystów, anglikanów i ewangelików reformowanych, którzy z czasem również podpisali Wspólną Deklarację.

Dostępna w językach: angielskim, francuskim, niemieckim i hiszpańskim ekumeniczna liturgia została po raz pierwszy użyta podczas nabożeństwa ekumenicznego, odprawionego w ramach obrad Rady LWF 16 czerwca br. w katedrze św. Piotra w Genewie z udziałem wyznawców wszystkich pięciu sygnatariuszy Deklaracji.

Pastor Junge i kard. Koch napisali, że dokument ten stał się „teologicznym kamieniem węgielnym”, który umożliwił katolikom i luteranom wypracowanie kolejnego dokumentu „Od konfliktu do komunii” w 2013 r. i wspólne upamiętnienie 500. rocznicy reformacji w Lund i Malmö w Szwecji w 2016 r. Dodali, że „pilna potrzeba przedstawiania orędzia o wyzwalającej łasce Bożej i nadziei dla tego świata” doprowadziła sygnatariuszy Deklaracji do odbycia konsultacji na Uniwersytecie Notre Dame w USA w marcu br. Ich rezultatem jest wspólne zaangażowanie do uczynienia coraz bardziej widocznym ich wspólnego świadectwa modlitwy i służby w pracy zmierzającej do widzialnej jedności Kościoła.

- Jesteśmy wezwani do dawania świadectwa o działaniu Boga w świecie; Boga, który w Chrystusie przyszedł, by dać nam zbawienie jako dar łaski dla rodzaju ludzkiego. Nie możemy czekać na lepsze czasy, by śmiało i wspólnie przekazywać to orędzie - zaznaczyli autorzy listu.

Otwiera on rocznicową publikację Wspólnej Deklaracji, zawierającą także akty przystąpienia do niej Światowej Rady Metodystycznej (2006), Anglikańskiej Rady Konsultacyjnej (2016) i Światowej Wspólnoty Kościołów Reformowanych (2017), a także oświadczenie wydane po konsultacjach w Notre Dame (2019).

Wspólna deklaracja jest – jak dotychczas – największym osiągnięciem w katolicko-luterańskim dialogu teologicznym, a zarazem pierwszym jego rezultatem, który został oficjalnie potwierdzony przez Stolicę Apostolską (za pozostałymi dokumentami stoi jedynie autorytet wypracowujących je teologów, delegowanych przez Kościoły do prowadzenia rozmów). Osiągnięto „konsens zróżnicowany”: choć bowiem Kościoły luterańskie i Kościół rzymskokatolicki podzielają wspólną wiarę w to, iż usprawiedliwienie dokonuje się tylko dzięki łasce Trójjedynego Boga i wierze w zbawcze działanie Chrystusa, to nadal istnieją różnice dotyczące „języka, teologicznej formy i odmiennego rozłożenia akcentów w rozumieniu usprawiedliwienia”. Są one jednak dopuszczalne, nie są sobie przeciwstawne i nie mogą być powodem do „formułowania potępień doktrynalnych”. W konsekwencji „potępienia Soboru Trydenckiego nie dotyczą nauki Kościołów luterańskich”, a „potępienia luterańskich ksiąg wyznaniowych nie dotyczą nauki Kościoła rzymskokatolickiego”, przedstawionych we Wspólnej Deklaracji.

Z kolei w dokumencie „Od konfliktu do komunii” podsumowano 50 lat dialogu między katolikami i luteranami, ukazując „wzrastającą komunię” między nimi.