Jest nowy program duszpasterski. Bp Czaja wymienia trzy główne problemy Kościoła w Polsce

Bardzo mocno postępująca laicyzacja w społeczeństwie, kryzys tożsamości wielu kapłanów, zubożenie życia wspólnotowego w parafiach to problemy, na które ma odpowiadać nowy program duszpasterski - mówił bp Andrzej Czaja podczas prezentacji programu. Hasło roku to "Uczniowie-misjonarze". 

30 listopada zacznie się nowy rok duszpasterski w Polsce

Program duszpasterski ma pomóc Kościołowi w Polsce w odnowieniu i zdynamizowaniu szeroko rozumianej formacji – mówił bp Andrzej Czaja, przewodniczący Komisji Duszpasterstwa Konferencji Episkopatu Polski, podczas konferencji prasowej połączonej z prezentacją programu duszpasterskiego Kościoła katolickiego w Polsce na rok 2025/2026, który będzie przebiegał pod hasłem: „Uczniowie-misjonarze”.

W pierwszą niedzielę Adwentu, czyli już 30 listopada rozpocznie się nowy rok liturgiczny i duszpasterski w Kościele. Program duszpasterski Kościoła w Polsce na rok 2025/2026 będzie realizowany pod hasłem „Uczniowie-misjonarze”. Hasło programu duszpasterskiego na rok 2025/2026 nawiązuje do tytułu ostatniej części dokumentu końcowego Zwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów „Ku Kościołowi synodalnemu – komunia, uczestnictwo, misja” i do zasadniczych myśli nauczania papieża Franciszka, zwłaszcza do zwrotu „uczeń-misjonarz”, który został użyty m.in. w adhortacji Evangelii gaudium, podjętych także przez papieża Leona XIV.

Główny temat: formacja wiernych w synodalnym stylu życia

Bp Czaja poinformował, że program na rok 2025/2026 podejmie temat formacji integralnej, „która wydaje się warunkiem koniecznym, jeśli myślimy poważnie o odnowie życia Kościoła w parafiach i diecezjach”. Hierarcha przyznał, że obecnie mamy do czynienia z bardzo mocno postępującą laicyzacją w społeczeństwie, z kryzysem tożsamości wielu kapłanów, zubożeniem życia wspólnotowego w parafiach. „To wszystko każe nam taki temat podjąć” – podkreślił.

„Wstąpimy na ścieżkę recepcji wytycznych Synodu o synodalności. Jeśli mamy odbudować komunię, tak jak u początku wyglądała, to dzisiaj warunkiem jest uformowanie wszystkich wiernych w synodalnym stylu życia i funkcjonowania Kościoła czyli podążania za Chrystusem do Domu Ojca” – mówił przewodniczący Komisji Duszpasterstwa KEP. Dodał, że należy uwzględnić wymiar podmiotowy – uświęcenie każdego człowieka oraz wymiar wspólnotowy – obudzenie i realizację odpowiedzialności wszystkich wiernych za funkcjonowanie Kościoła i za misję zbawczą.

Trzy cele nowego programu

O celach i ścieżkach programowych nowego programu duszpasterskiego mówił bp Waldemar Musioł, sekretarz Komisji Duszpasterstwa Konferencji Episkopatu Polski. „Głównym celem programu duszpasterskiego jest ukazanie wielkiej wartości formacji, tak na drodze dojrzewania każdego wiernego, jak i na drodze odnowy Kościoła” – przyznał. Wśród celów szczegółowych bp Musioł wymienił formację integralną, czyli obejmującą całego człowieka, formację stałą oraz formację wspólnotową. „Drugi szczegółowy cel to obudzenie wszystkich środowisk kościelnych do podjęcia lub optymalizacji dzieła chrześcijańskiej formacji” – przyznał. Trzeci cel polega na tym – zaznaczył – „by Kościół odważniej angażował się w przygotowanie formatorów”. Czwarty cel to uwzględnienie ważnych przestrzeni, jak ochrona życia i praw człowieka, ekologia integralna, tworzenie kultury ochrony, dialog ekumeniczny. Jak podkreślał bp Musioł, ścieżki realizacji programu duszpasterskiego przebiegają na trzech poziomach: diecezja, parafia i rodzina.

Komisja przygotowała pięć zeszytów do formacji

Bp Musioł zwrócił uwagę, że Komisja Duszpasterstwa KEP wraz ze współpracownikami i z duszpasterzami przygotowała komplet materiałów składający się z pięciu zeszytów w wersji papierowej oraz dodatkowych materiałów dla rodzin w wersji elektronicznej. Pierwszy z nich to Zeszyt teologiczno-pastoralny, który zawiera artykuły wyjaśniające i rozwijające tematykę programu duszpasterskiego. Pozostałe (homiletyczny, katechetyczny, liturgiczny i maryjny) służą upowszechnianiu i aplikacji programu w parafii przez sprawowaną w niej liturgię oraz formację, m.in. w grupach i we wspólnotach.

"Nie jesteśmy w Kościele klientami" 

Dr Ewa Porada, redaktor materiałów dla rodzin, wskazała, że należy „przypomnieć świeckim, że w momencie chrztu każdy z nas usłyszał słowa Pana Jezusa +pójdź za mną+”. „Wiąże się to z tym, że nie jesteśmy w Kościele klientami, którzy mogą przebierać w różnych ofertach diecezjalnych, parafialnych czy duszpasterskich. Ale wymaga to od nas pewnej dojrzałości. Bycie uczniem, które wiąże się z sakramentem chrztu, wymaga od nas też samoformacji, samokształcenia” – wyjaśniła. „W kolejnych miesiącach chcemy pokazywać taką ofertę samorealizacji, samodoskolenia czy poznawania Pana Jezusa” – przyznała. Odnosząc się do materiałów dla rodzin, dr Porada wyjaśniła, że są one przygotowane na każdą niedzielę roku liturgicznego oraz zawierają nauczanie Kościoła z komentarzem oraz propozycją konkretnego zadania dla rodziny. „Chodzi o to, abyśmy podjęli misję odpowiedzialności za Kościół i w Kościele” – podsumowała dr Porada.

Młodym potrzebna jest hojność materialna i słuchanie  

O trosce o młode pokolenie mówił bp Grzegorz Suchodolski, przewodniczący Rady Konferencji Episkopatu Polski ds. Apostolstwa Świeckich i Rady ds. Duszpasterstwa Młodzieży. Hierarcha poinformował, że w materiałach na rok duszpasterski 2025/2026 znajduje się także opracowanie uwzględniające ludzi młodych. Przyznał, że w podejściu do młodego pokolenia kluczowe jest słuchanie.

Bp Suchodolski wskazał istotne cechy dla efektywnego duszpasterstwa młodzieży: młodzi muszą być podmiotem duszpasterstwa (z młodymi, a nie tylko dla młodych), kultura gościnności, głoszenie (kerygmat), przyjazność dla osób słabszych w duszpasterstwie, wolność od presji myślenia ilościowego, hojność materialna. „Dla młodych potrzeba nowego języka i za tym idzie dobre wykorzystanie mediów elektronicznych” – zaznaczył bp Suchodolski. „Zanim wydarzy się głoszenie, powinno być wzajemne słuchanie” – podsumował.

Źródło: BP KEP / mł