Gdy cierpisz, nie każdy będzie umiał ci pomóc

Ostatnio dostrzegam wokół mnie bardzo wiele ludzkiego bólu. W szkole mojego syna zmarł 12 letni chłopiec, po długiej walce z chorobą. Gdzieś obok ludzie chorują, umierają, tracą pracę, rozwodzą się, nie mogą mieć dzieci - różne cierpienia, na wielu płaszczyznach.

Czasem dotyka mnie to bezpośrednio, innym razem nie. Uczę się jednak stawiać granice przyjmowania i tulenie w sobie nadmiaru ludzkiego bólu, tak by i mnie on nie przygniótł. Jednak to, co widzę i słyszę, napawa mnie ostatnio ogromnym smutkiem.

Gdy umarła moja mama, usłyszałam w dzień jej pogrzebu, że mam się nie mazać przy dzieciach, że nie powinnam zabierać ich na pogrzeb ukochanej babci i teraz mam przestać ryczeć, bo im to nie pomaga. Gdy mój syn kilka tygodni później dostał trudną diagnozę, usłyszałam, że po nim nic nie widać. Mam udawać, że to się nie dzieje, bo cóż to za choroba, skoro jej nie widać z boku? I że mam się modlić, najlepiej do świętej Rity. Koniecznie też powinnam zacząć odmawiać pompejankę, wtedy mój syn cudownie ozdrowieje.

Znawców od przeżywania mojego bólu była masa. Zatrważająca ilość tych, którzy wiedzieli lepiej ode mnie, co i jak mam czuć, widzieć i przeżywać, jak się modlić i jaką duchowością żyć. Pojawiali się i doradzali, nie pytani o zdanie, i na wszystko mieli gotową receptę, choć przyznać należy, że uszytą nie na moją miarę.

I tu można by skończyć, mówiąc o tym, że świat jest zły, a ludzie głupi, ale wcale tak nie jest… Patrzę też na siebie i na tych, którzy wokół mnie cierpią. Naturalnym odruchem jest to, że chce się im pomóc. Ten odruch jednak często nieprzemyślany, niesie więcej szkody niż pożytku. Kiedy ktoś mówi o swoich problemach, naturalnym jest, że chcemy mu coś doradzić – choć warto zapytać najpierw, czy on tej rady chce i potrzebuje. Gdy widzimy płaczącego, odruchowo podajemy chusteczki ze słowami „no już, już dobrze, nie płacz”, zamiast powiedzieć „dawaj, płacz dalej, łzy oczyszczają”. Ciężko patrzy się na czyjś ból. Nie zawsze to potrafimy, szczególnie gdy cierpi ktoś nam bliski.

Nie zawsze umiemy współcierpieć twórczo, po cichu. Możemy się jednak tego nauczyć… Patrzę na swoje zmagania ostatnich miesięcy i widzę, że jest wokół mnie garstka osób, przy których mogę płakać, czuć po swojemu i żyć tak, jak chcę żyć. Oni się z tym nie urodzili, to dojrzałość do której dochodzi się w praktyce, towarzysząc ludziom w ich bólu.

W sercu mam bardzo żywe wspomnienie pewnej rozmowy, kilka dni po pogrzebie mojej mamy. Płakałam, opowiadając, co się we mnie i wokół mnie dzieje. Gdy skończyłam mówić, człowiek, który mnie słuchał, zapytał, czy oczekuję od niego, że coś powie, czy ma tylko słuchać. Zaskoczył mnie, bo to był zupełnie inny komunikat niż te, które odbierałam choćby na cmentarzu.

Co mi to pokazało? Że chciałabym być człowiekiem bardziej słuchania, niż mówienia. Bardziej trzymania za rękę, niż wskazywania komuś, w którą stronę i w jakim tempie ma iść. Chciałabym nauczyć się patrzeć na czyjś ból oczami, które przyjmują i pozwalają być sobą, z taką dozą delikatności, że czasem warto coś powiedzieć, ale tylko czasem.

Chciałabym też nauczyć się ufać tym, którzy nie tylko potrafią słuchać, ale też wiedzą, kiedy się odezwać, gdy zatapiam się w swoim smutku zbyt mocno. Odróżniać ich od pseudoznawców mojego życia. Pytać też Jezusa, do kogo i gdzie mam iść po radę, wsparcie, pomoc. I iść za Jego wskazówkami, nawet jeśli po ludzku wydają się trudne. Ufać tam, gdzie zaufanie nie będzie zdeptane czyjąś „lepszą” wizją przeżywania uczuć, wiary i bólu.

To trudne. Dla mnie jako doradcy, ale też jako osoby, która potrzebuje obecności drugiego. Obecności uszytej na moją miarę.