Przynosić owoc nawet i w starości

Czy starość, zmierzch życia, może być jakąś perspektywą, tchnąć nadzieję na przyszłość? Wielu powtarza mantrę, że „starość się Panu Bogu nie udała”. Uciekamy od myśli o niej, ukrywamy zmarszczki i ‘zwiotczenia’, albo poddajemy się rozczarowaniu i zwątpieniu. Czy dziadkowie i osoby starsze mogą stać się – jak chce tego papież – bohaterami ‘duchowej i pozbawionej broni rewolucji czułości’.

Orędzie papieża Franciszka na Światowy Dzień Dziadków i Osób Starszych

Kościół

Dzisiaj obchodzimy Drugi Światowy Dzień Dziadków i Osób Starszych. Pierwszy taki dzień w lipcu 2021 r. obchodzony był w ramach Roku Rodziny Amoris Laetitia z inicjatywy papieża Franciszka.

W Orędziu na tegoroczne obchody papież odwołuje się do wersetu psalmu 92: „wydadzą owoc nawet i w starości” (w. 15), który określa jako dobrą nowinę – ‘ewangelię’ dla współczesnego świata. Czy starość, zmierzch życia, może być jakąś perspektywą, tchnąć nadzieję na przyszłość?

Świat nie tak widzi ‘jesień życia’ i starość. Wielu z trwogą patrzy na to, co przed nimi. Dominującym obrazem są słabnące siły, utrata samodzielności, mniejsza sprawność, konieczność bycia wspomaganym. Starość kojarzy się raczej z ciężarem, problemem, którym trzeba się zająć i go rozwiązać. Ale to nie jest żadna perspektywa.

Modlitwa za dziadka i babcię

Mamy problem ze starością. I to nie tylko ludzie po… no właśnie, po ilu? 60+, 70+ czy 80+. Żyjemy coraz dłużej, jesteśmy coraz dłużej jeszcze w miarę sprawni. Średnia oczekiwana długość życia w Polsce to 81 lat dla kobiet, 77 lat dla mężczyzn. Pytanie jednak jest nie o to, ile, ale jak żyję.

Jak rozumieć starość i jak ją przeżywać owocnie? Na to pytanie trudno jest odpowiedzieć nawet tym, którzy przeżywają ten czas we względnie dobrym zdrowiu i znośnej sytuacji materialnej. Systemy opieki zdrowotnej i ubezpieczeń społecznych pomagają w przetrwaniu tego czasu, ale nie oferują jakiejś ‘wizji’. Jak wielu powtarza mantrę, że „starość się Panu Bogu nie udała”. Uciekamy od myśli o starości, prężymy muskuły, udając młodych i sprawnych, ukrywamy z pomocą kosmetyków zmarszczki i ‘zwiotczenia’. Z drugiej strony poddajemy się rozczarowaniu i zwątpieniu tak, jakby już nic nie było do zrobienia i pozostało nam tylko czekać na smutny koniec. Świat nie daje nam ‘wizji’, nie pomaga zrozumieć tego, co psalmista mówi o „wydawaniu owoców nawet i w starości”.

Audiencja z papieżem Franciszkiem - 28 V 2022 - fot. Grzegorz GałązkaFranciszek zachęca swoich rówieśników i trochę młodszych starszych do tchnięcia ducha w życie, aby ten etap nie był wypełniony pustką i poczuciem odrzucenia, bycia bezużytecznym, lecz by stał się nową misją, nowym powołaniem. Papież posuwa się nawet do stwierdzenia, że dziadkowie i osoby starsze powinni być bohaterami ‘duchowej i pozbawionej broni rewolucji czułości’.

Jak? Przez przeżywanie starości aktywnie, także duchowo, przez pielęgnowanie życia wewnętrznego, przez modlitwę, regularne korzystanie z sakramentów. To nie wszystko. Trzeba dbać o relacje z innymi, przede wszystkim z rodziną, z dziećmi i wnukami, ale też z ubogimi i cierpiącymi. Starsi nie mogą się wycofać do bycia tylko „widzami w teatrze świata”, którzy ograniczają się do „przesiadywania na balkonie i stania w oknie”.

Piszę te słowa z perspektywy człowieka 60+, więc jakoś odnoszę je też do siebie, ale ktoś mógłby pomyśleć, że dla statystycznego użytkownika deon.pl to nie są najistotniejsze treści. Skoro z portalu korzystają najczęściej osoby w wieku 25-44 i w dodatku dwie trzecie z nich to kobiety z ośrodków miejskich, więc to tematy, które ich nie zajmują.

Modlitwa o dobrą starość

Jednak, nic bardziej mylnego. To o waszych rodzicach i dziadkach, to o waszej odpowiedzialności i misji. Dlatego Franciszek zachęca, aby cała wspólnota Kościoła skorzystała z zaproszenia do przeżywania tego święta razem z innymi.

Nikt nie powinien być osamotniony i odrzucony. Odwiedzajmy starsze osoby, zwłaszcza te najbardziej samotne, gdziekolwiek by nie były. Szczególnie parafie i wspólnoty powinny podjąć to wyzwanie. Odwiedzanie samotnych i starszych to ‘uczynek miłosierdzia’. Także w tym roku Stolica Apostolska udzieliła odpustu tym, którzy będą brali udział w obchodach tego dnia, bądź poświęcą odpowiednią ilość czasu, by odwiedzić osobiście lub wirtualnie osoby starsze, samotne lub niepełnosprawne.

Światowy Dzień Dziadków i Osób Starszych. Stolica Apostolska udzieliła odpustu

Kościół

Świat nie daje nam ‘wizji’. Traktuje starość jako okres schyłkowy. Dzień Dziadków i Osób Starszych przypomina nam jednak o konieczności zmierzenia się z tym wyzwaniem i odwracania trendu. To nie czas na powolne odchodzenie w cień. To czas ‘owocowania’, nowej misji. To może będą inne owoce, niż to, co podsuwa nam bezradność świata, ale to wciąż wezwanie do szukania tego, co bardziej prawdziwe i bardziej Boże, „nawet i w starości”.