Ks. Michał Heller obchodzi 50-lecie doktoratu na KUL-u

Ksiądz Michał Heller, wybitny polski kosmolog i filozof, uczestniczył dzisiaj w ceremonii 50. rocznicy obrony swojego doktoratu na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Z tej okazji wygłosił wykład "Kosmiczny problem wolności". Uroczystość odbyła się w ramach V Kongresu Kultury Chrześcijańskiej trwającego w Lublinie od 13 do 16 października.

Jak przypomniał rektor KUL-u, ks prof. Antoni Dębiński, uroczystość odnowienia doktoratu świadczy o szczególnym docenieniu przez uczelnię naukowej działalności laureata. Takim bez wątpienia jest ks. Heller, będący jedynym Polakiem uhonorowanym "filozoficznym noblem" - Nagrodą Templetona przyznawaną za szczególne osiągnięcia w dziedzinie dialogu między nauką a religią.

Wydarzenie zapełniło aulę im. Stefana kard. Wyszyńskiego w gmachu KUL-u. Autorem laudacji był ks. prof. Andrzej Szostek, słynny etyk, były rektor lubelskiej uczelni katolickiej. Jak sam mówił, ceni Hellera za ambicję, odwagę myślenia, pracowitość i kompetencje.

Mówca podkreślał, że popularyzacja nauki sama w sobie jest niezmiernie ważna, gdyż mało jest uczonych potrafiących umiejętnie i w niezafałszowany sposób uprzystępniać osiągnięcia współczesnej nauki. - Ksiądz Heller jest mistrzem w tej dziedzinie - podkreślał ks. Szostek. Ważna jest także umiejętność łączenia trzech najważniejszych dla ludzkich poszukiwań dziedzin - nauki, filozofii i teologii.

- Moją wadą jest to, że jestem zbyt ambitny. Zawsze chciałem robić tylko rzeczy najważniejsze. A czy może być coś ważniejszego od nauki i religii? Nauka daje nam Wiedzę, a religia daje nam Sens. I Wiedza, i Sens są niezbędnymi warunkami godnego życia - cytował samego Hellera Szostek.

Streszczając naukową biografię Hellera, płodną naukowo i obfitującą licznymi publikacjami, ks. Szostek podzielił się także osobistym wspomnieniem laureata. - Byliśmy obaj w 1980 roku na stypendium w Waszyngtonie. Lubiliśmy razem buszować po księgarniach, a potem jadaliśmy pizzę. Któregoś razu, po wizycie w księgarni, Michał zaproponował: "Chodź, pójdziemy na lotnisko" - wspominał.

- Poszliśmy i położyliśmy się na trawie w takim miejscu, z którego można obserwować startujące samoloty. I Michał mówi: "Wiesz, ja znam prawa fizyki, które tłumaczą, dlaczego samolot może latać, a jednak zawsze ogarnia mnie zdumienie i zachwyt, kiedy widzę, jak to ogromne stalowe cielsko unosi się w powietrze. Nie mogę się na to napatrzyć". Nie zdziwiłem się, gdy w jednym z wywiadów z nim usłyszałem, że sam lubi dla relaksu przed komputerem prowadzić samolot. Jest w tym uczonym dziecko - i jak dobrze, że ono jest! - zdumiewał się autor laudacji.

Wykład laureata zatytułowany "Kosmiczny problem wolności" dotyczył relacji między zjawiskiem wolności, światem fizycznym a ludzką moralnością. Za Leibnizem, ks. Heller przekonywał, że "lepszy jest świat z możliwością wolności, która dopuszcza zło, niż brak zła i brak wolności".

Ks. prof. Michał Heller urodził się w 1936 r. w Tarnowie. Jako wybitny uczony, profesor nauk teologicznych specjalizuje się w filozofii przyrody, fizyce, kosmologii relatywistycznej oraz relacji pomiędzy wiarą a nauką. Jest pomysłodawcą, fundatorem i dyrektorem Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych.

Zasłynął m.in. jako twórca modelu kosmologicznego wykorzystującego geometrię nieprzemienną do opisu zjawisk nielokalnych, które prawdopodobnie występowały w początkowych fazach ewolucji Wszechświata.

Ks. prof. Heller otrzymał wiele wyróżnień, nagród oraz doktoratów honoris causa. W roku 2008 jako pierwszy Polak został laureatem prestiżowej Nagrody Templetona, przyznawanej za działania związane z pokonywaniem barier pomiędzy nauką a religią.

Za pieniądze otrzymane w ramach nagrody ufundował Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych. Został też odznaczony m.in. kawalerem Złotego Krzyża Zasługi i Krzyża Komandorskiego z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski i laureatem Medalu św. Jerzego.