Laureaci Nagrody im. Ks. Stanisława Musiała SJ

Laureaci Nagrody im. Ks. Stanisława Musiała SJ
Ks. Stanisław Musiał SJ (fot. Listy ks. Stanisława Musiała do rodziny, Wydawnictwo WAM)

Laureatami Nagrody im. Księdza Stanisława Musiała zostali w tym roku: Stefan Wilkanowicz (kategoria I: za twórczość w duchu dialogu i współpracy chrześcijańsko-żydowskiej i polsko-żydowskiej) - za całokształt twórczości na rzecz dialogu i pojednania; oraz nieformalna Grupa Przyjaciół z Olkusza: Ireneusz Cieślik, Olgerd Dziechciarz, Krzysztof Kocjan i Dariusz Rozmus (kategoria II: za inicjatywy społeczne na rzecz dialogu i współpracy chrześcijańsko-żydowskiej i polsko-żydowskiej) - za ocalanie pamięci o Żydach olkuskich.

Kapituła Nagrody im. ks. Stanisława Musiała SJ dokonała wyboru laureatów spośród kandydatów nominowanych wcześniej przez Klub Chrześcijan i Żydów "Przymierze". Nominacje te przyznano po rozpatrzeniu wszystkich zgłoszonych kandydatur. Oprócz osób nagrodzonych nominacje otrzymali: Stanisław Krajewski i ks. Romuald Jakub Weksler-Waszkinel (kategoria I) oraz Adam Bartosz i ks. Wojciech Lemański (kategoria II).

Uroczystość wręczenia Nagrody odbędzie się 5 marca o godz. 10 w Urzędzie Miasta Krakowa (pl. Wszystkich Świętych 3-4).

Tego samego dnia o godz. 16 w kościele św. Barbary (Mały Rynek 8) zostanie odprawiona Msza św. w intencji ks. Stanisława Musiała. Przewodniczyć jej będzie kard. Franciszek Macharski.

DEON.PL POLECA

Informacja o nagrodzie

Nagroda im. Księdza Stanisława Musiała SJ została ustanowiona w 2008 roku przez krakowski Klub Chrześcijan i Żydów "Przymierze". Jest przyznawana corocznie w dwóch wspomnianych wyżej kategoriach. Jej fundatorami są: Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, Prezydent Miasta Krakowa i Gmina Wyznaniowa Żydowska w Krakowie.

W ubiegłych latach laureatami Nagrody byli:

- Jan Błoński oraz Miasto i Gmina Chmielnik (2009);
- Joanna Tokarska-Bakir i Bogdan Białek (2010);
- Bożena i Jerzy Wyrozumscy oraz Tomasz Pietrasiewicz i Ośrodek "Brama Grodzka - Teatr NN" w Lublinie (2011);
- Anna Lebet-Minakowska i ks. Manfred Deselaers (2012).

Informacja o laureatach

Stefan Wilkanowicz (ur. 1924), katolicki intelektualista od kilkudziesięciu lat działający na rzecz pojednania chrześcijańsko-żydowskiego. To z jego inicjatywy jako prezesa krakowskiego KIK-u w 1970 r. odbyły się tzw. Rekolekcje oświęcimskie, będące próbą namysłu nad chrześcijańską odpowiedzialnością za Auschwitz. To dzięki niemu także, jako redaktorowi naczelnemu "Znaku", w 1983 r. ukazał się 400-stronicowy numer miesięcznika poświęcony problematyce żydowskiej ("Żydzi w Polsce i w świecie. Katolicyzm - judaizm"). Zeszyt ten, wydany w 40. rocznicę powstania w Getcie Warszawskim, odegrał ważną rolę w ożywieniu wrażliwości polskich katolików i obudzeniu ich pamięci. Kierowany przez Wilkanowicza "Znak" jeszcze nie raz zajmował się problematyką żydowską (np. nr 396-397/1988: "Żydzi, Polska, Chrześcijaństwo. Dziedzictwo i współczesność", 419-420/1990: "Auschwitz po 50 latach"; 432/1991: "Judaizm. Szoa. Chrześcijaństwo").

Zainteresowania i talenty Stefana Wilkanowicza zostały w 1989 r. dostrzeżone przez premiera Tadeusza Mazowieckiego, który mianował go nieformalnym pełnomocnikiem ds. rozwiązania konfliktu wokół klasztoru karmelitanek w Oświęcimiu. Wilkanowicz przyczynił się do powstania Międzynarodowej Rady Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau (1990), przekształconej następnie w Międzynarodową Radę Oświęcimską (2000), której był do 2012 r. wiceprzewodniczącym. Z tego czasu warto odnotować zredagowaną przezeń książkę "Auschwitz. Konflikty i dialog" (Kraków 1998). Stefan Wilkanowicz nadal pełni funkcję przewodniczącego Rady Programowej Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście.

Po przejściu na emeryturę założył Fundację Kultury Chrześcijańskiej "Znak", którą kieruje do dzisiaj. W jej ramach uruchomił internetowe "Forum: Żydzi-Polacy-Chrześcijanie". Po 11 września 2001 r. zrozumiał jednak, że celem jego działania powinien być raczej trialog, do którego oprócz chrześcijan i Żydów należy zaprosić też wyznawców islamu. Tak powstało internetowe "Forum: Żydzi-Chrześcijanie-Muzułmanie". Dzięki zaangażowaniu Wilkanowicza Polska Rada Chrześcijan i Żydów oraz Rada Wspólna Katolików i Muzułmanów ogłosiły m.in. wspólną Deklarację Europejską i Wezwanie do współodpowiedzialności za Ziemię Świętą.

Stefan Wilkanowicz jest laureatem m.in. Oświęcimskiej Nagrody Praw Człowieka (2005) oraz Nagrody Europejskiego Kongresu Żydów (2002), przyznawanej pionierom dialogu żydowsko-katolickiego w Europie.

Grupa Przyjaciół z Olkusza to przede wszystkim: Ireneusz Cieślik, Olgerd Dziechciarz, Krzysztof Kocjan i Dariusz Rozmus. Dzięki nim ukazało się kilka prac na temat Żydów olkuskich, opisano też dwa znajdujące się w mieście cmentarze żydowskie. Grupa Przyjaciół ma charakter nieformalny, choć każdy z nagrodzonych wyraźnie kontynuuje działalność nieistniejącego już dziś - a założonego w drugiej połowie lat 90. ubiegłego wieku - Olkuskiego Stowarzyszenia Kulturalnego "Brama", którego kolejnymi prezesami byli Maciej Włodarczyk i Jerzy Roś. "Brama" organizowała w Olkuszu koncerty muzyki klezmerskiej, spotkania autorskie (np. z Szewachem Weissem), prace porządkowe na cmentarzach żydowskich, ratowała macewy przed zniszczeniem, wydawała ważne książki.

Pierwsza monografia poświęcona olkuskim Żydom, autorstwa Kocjana, została opublikowana w 1997 r. Od tego czasu Olkusz dorobił się już sporej biblioteczki (co najmniej 9 tytułów), nie licząc artykułów w prasie. Oprócz tego - głównie staraniem Rozmusa - ukazały się (często zbiorowe) opracowania dokumentujące cmentarze żydowskie w Pilicy, Sławkowie i Dąbrowie Górniczej, Jaworznie i Będzinie. Cieślik i Kocjan z kolei przygotowali książkę o żydowskich mieszkańcach Wolbromia.

Z inicjatywy laureatów co roku w Olkuszu odbywa się marsz pamięci w rocznicę zagłady getta. Po raz pierwszy odbył się w r. 2006 - i był samotnym marszem Ireneusza Cieślika. Odtąd uczestniczy w nim coraz więcej osób, zaś w r. 2011 zainteresowała się nim społeczność Wolbromia - i dzięki temu także w tym mieście odbyły się obchody rocznicy likwidacji getta.

Warto również wiedzieć o podjętej przez członków Grupy inicjatywie przyznania Mosze Bergerowi, malarzowi urodzonemu w Olkuszu, honorowego obywatelstwa miasta (2011).

Informacje o osobach nominowanych

Stanisław Krajewski, intelektualista, działacz polskiej społeczności żydowskiej, od lat zaangażowany w dialog chrześcijańsko-żydowski i polsko-żydowski, współtwórca i współprzewodniczący Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów. Sygnatariusz i popularyzator deklaracji "Dabru emet". Autor wielu ważnych książek i artykułów, m.in. "Żydzi, judaizm, Polska" i "Tajemnica Izraela a tajemnica Kościoła".

Ks. Romuald Jakub Weksler-Waszkinel, katolicki ksiądz, który w 12. roku kapłaństwa dowiedział się, że jest Żydem ocalonym z Zagłady. Od tego czasu - mimo przeszkód i trudności - próbuje godzić swoje dwie tożsamości: żydowską i chrześcijańską. Sam o sobie mówi, że jest "Żydem od Jezusa". Autor książki "Zgłębiając tajemnicę Kościoła".

Adam Bartosz, dyrektor Muzeum Okręgowego w Tarnowie (1981-2012), organizator w 1982 roku pierwszej w muzeach polskich (poza ŻIH-em i Starą Synagogą) wystawy poświęconej Żydom polskim. Inicjator i prezes Komitetu Opieki nad Zabytkami Kultury Żydowskiej w Tarnowie. Autor wielu artykułów i książek nt. dziejów i kultury mniejszości narodowych, zwłaszcza społeczności żydowskiej i romskiej.

Ks. Wojciech Lemański, proboszcz parafii w Jasienicy (diec. warszawsko-praska), od lat działający na rzecz dialogu chrześcijańsko-żydowskiego i upamiętnienia obecności Żydów w Polsce. Współinicjator (w Otwocku, gdzie pracował wcześniej) powstania Społecznego Komitetu Pamięci Żydów Otwockich i Karczewskich. Organizator comiesięcznych spotkań modlitewnych na terenie b. obozu zagłady w Treblince.

Tworzymy DEON.pl dla Ciebie
Tu możesz nas wesprzeć.

Skomentuj artykuł

Laureaci Nagrody im. Ks. Stanisława Musiała SJ
Wystąpił problem podczas pobierania komentarzy.
Nikt jeszcze nie skomentował tego wpisu.