Nepal: zmarł pierwszy biskup katolicki w tym kraju

Na kilka dni przed swymi 78. urodzinami zmarł w Katmandu 8 grudnia pierwszy katolicki biskup Nepalu - Anthony Francis Sharma SI.

Od dłuższego czasu chorował on na raka mózgu, a ostatnio leżał w stołecznym szpitalu neurologicznym. Zmarły był w istocie organizatorem struktur katolickich w tym kraju: stał na czele misji "sui iuris" (w latach 1983-96), prefektury apostolskiej (1996-2007) i wreszcie wikariatu apostolskiego Nepalu (2007-14).

Ustąpił z tego stanowiska po osiągnięciu wieku emerytalnego i w związku z pogarszającym się stanem zdrowia. "Biskup Sharma pracował w okresie rządów królewskich a później był świadkiem wstrząsów politycznych, gdy Nepal został ogłoszony republiką. Dawał świadectwo o przejściu od idei kraju hinduistycznego do państwa świeckiego" - powiedział dziennikarzom wikariusz generalny wikariatu apostolskiego Nepalu ks. Silas Bogati.

Zwłoki hierarchy będą wystawione do 10 bm. w kościele Wniebowzięcia - pierwszej świątyni katolickiej w Nepalu - zbudowanej po uchwaleniu w 1991 nowej konstytucji, która przyznawała pełną wolność religijną w tym kraju. Do tego czasu msze i nabożeństwa katolickie odprawiano w tej azjatyckiej monarchii hinduistycznej jedynie w kaplicach na terenie szkół prowadzonych przez Kościół, w klasztorach i ośrodkach społecznych.

Przyszły hierarcha urodził się 12 grudnia 1937 w stołecznym Katmandu w rodzinie hinduistycznej. W rozmowie z azjatycką agencją katolicką UCANews wyznał on po latach, że jego matka, chociaż była hinduską, nauczyła go szacunku do chrześcijaństwa i nawet gdy Nepal był jeszcze oficjalnie państwem hinduistycznym, podkreślała zasługi Kościoła szczególnie w dziedzinie oświaty.

28 lipca 1956 przyszły hierarcha, który już wcześniej przeszedł na katolicyzm, wstąpił do Towarzystwa Jezusowego (jezuitów), w którym po odbyciu nowicjatu oraz studiów teologicznych i filozoficznych przyjął święcenia kapłańskie 4 maja 1968. Przez szereg następnych lat nauczał w kilku szkołach w Dardżylingu (Indie), po czym został rektorem Kolegium św. Józefa w tym mieście.

Na tym stanowisku zastała go papieska nominacja z 9 kwietnia 1984 na przełożonego utworzonej 7 października 1983 misji "sui iuris" - pierwszej samodzielnej jednostki terytorialnej Kościoła katolickiego w Nepalu (do tego czasu katolicy tamtejsi należeli do indyjskiej archidiecezji Patna). Gdy 8 listopada 1996 Jan Paweł II podniósł ją do rangi prefektury apostolskiej, na jej czele również postawił ks. Sharmę.

A 10 lutego 2007 Benedykt XVI nadał prefekturze rangę wikariatu apostolskiego, mianując jednocześnie prał. A. F. Sharmę SI wikariuszem apostolskim i biskupem tytularnym Gigthi. 5 maja tegoż roku w katedrze w Katmandu nuncjusz apostolski w Indiach i Nepalu abp Pedro López Quintana udzielił mu sakry i w ten sposób o. Sharma stał się pierwszym biskupem katolickim w dziejach tego kraju. Ze stanowiska tego ustąpił 25 kwietnia 2014, a jego następcą został 51-letni wówczas bp Paul Simick.

Bp Sharma utrzymywał bliskie kontakty z rodziną królewską i jeszcze jako seminarzysta w latach sześćdziesiątych nauczał byłego króla Gyanendrę i jego brata, późniejszego króla Birendrę Szaha w jezuickim kolegium w Dardżylingu na północy Indii. Swe znajomości wykorzystał do uznania przez rząd Nepalskiego Towarzystwa Katolickiego w 1993, dzięki czemu katolicy miejscowi mogli się czuć związani ze swą ojczyzną, podczas gdy dotychczas byli tam traktowani jak pariasi.

Mimo związków z monarchią, biskup powitał z zadowoleniem przekształcenie kraju w republikę. Nastąpiło to na podstawie specjalnej uchwały parlamentu, znoszącej ustrój monarchiczny po 239 latach jego istnienia.

Rozpoczął się wówczas żmudny proces tworzenia nowej konstytucji republikańskiej po zakończeniu w 2006 wieloletniego powstania maoistowskiego.

Zmarły biskup propagował świeckość, o której nie wspominała nowa konstytucja, a która "nie oznaczała końca hinduizmu czy jakiejkolwiek innej religii, ale przyznawała każdej osobie prawo wyznawania jakiejkolwiek religii na zasadzie równości z innymi". Gdy jego hinduscy kuzyni pytali go, dlaczego nie mówi nic o chrześcijaństwie, odpowiedział, że "katolicy nigdy nie narzucają swej religii, lecz jedynie proponują ją". I dodał, że "jeśli katolicy będą nadal dawać świadectwo swoją służbą, będzie ona podziwiana".

Zdaniem ks. Bogatiego bp Sharma "był wielkim edukatorem", lubił otwierać nowe szkoły i dzielić się wiedzą z całym narodem. Jako głowa Kościoła katolickiego w swym kraju przyczynił się do powstania tam 23 szkół. W 1990 biskup założył Caritas Nepal, która pomogła dotychczas tysiącom ludzi, zwłaszcza najuboższym i zmarginalizowanym.

Wikariat apostolski Nepalu obejmuje obszar całego kraju, czyli ok. 147,2 tys. km kw., zamieszkany przez prawie 30 mln ludzi, wyznających w większości hinduizm. Jest wśród nich ok. 8 tys. katolików. W kraju jest 11 parafii i 60 kościołów, w których pracuje 16 kapłanów diecezjalnych i 60 zakonnych. Do kapłaństwa przygotowuje się 4 kandydatów. Ponadto działa tam 155 sióstr zakonnych. Kościół prowadzi 44 instytucje oświatowe i 16 placówek opieki zdrowotnej i dobroczynnych.