Poznań: rabin i arcybiskup dyskutowali o dziedzictwie dialogu św. Jana Pawła II

O pontyfikacie, nauczaniu i dziedzictwie dialogu św. Jana Pawła II, z okazji 100. rocznicy urodzin papieża Polaka, 23 stycznia wieczorem dyskutowali abp Henryk Muszyński i Michael Schudrich, naczelny rabin Polski. Spotkanie „Pontyfikat dialogu – dziedzictwo dialogu” miało miejsce w Muzeum Archidiecezjalnym w Poznaniu.

Wydarzenie, które wpisało się w trwający XXIII Dzień Judaizmu, odbyło się z udziałem Alicji Kobus, przewodniczącej przedstawicieli gminy żydowskiej w Poznaniu i licznie przybyłych gości.

Spotkanie rozpoczęło się od zapalenia Menory Dialogu, która zawsze towarzyszy wydarzeniom związanym z poznańskimi obchodami Dnia Judaizmu.

Panel dyskusyjny prowadził o. Roman Bielecki OP, redaktor naczelny miesięcznika „W drodze”.

Abp Muszyński, laureat tegorocznej nagrody Menora Dialogu, przyznawanej przez Stowarzyszenie Coexist i Fundację Signum, podkreślił, że św. Jan Paweł II otworzył nowe perspektywy dialogu żydowsko-chrześcijańskiego i chrześcijańsko-żydowskiego.

„Podjęcie dialogu było wynikiem osobistego doświadczenia Jana Pawła II, który rósł i wychowywał się we wspólnocie chrześcijańsko-żydowskiej. Jego serdeczny kontakt z Żydami trwał do końca życia” – zauważył abp Muszyński.

Zaznaczył, że wpływ na taką postawę papieża Polaka miały też doświadczenia wojenne.

Przyznał, że to właśnie Jan Paweł II otworzył Kościół na obiektywną naukę na temat judaizmu i wzajemnych relacji żydowsko-chrześcijańskich.

Na pytanie, jak mówić dziś młodym, którzy nie poznali osobiście papieża Polaka, o jego dziedzictwie, laureat tegorocznej Menory Dialogu zauważył, że samo przekazywanie wiedzy o papieżu nie wystarcza. Wskazał na potrzebę nawiązywania relacji między młodzieżą polską i izraelską. „Trzeba uruchomić jakiś system, by młodzi mogli się spotykać, rozmawiać, poznawać się i wymieniać poglądy. To jest klucz do wspólnej przyszłości obu narodów” – stwierdził gość z Gniezna.

Podejmując refleksję na temat miejsca polityki i jej wpływu na kontakty polsko-żydowskie, zauważył, że polityka jest z reguły krótkowzroczna. „My mamy silne podstawy, których nikt inny nie ma. To wspólna wiara w jednego, osobowego Boga. Wspólna modlitwa jest budowaniem fundamentów” – zauważył.

Abp Muszyński zwrócił uwagę na obecny dziś we wszystkich dziedzinach życia „pełzający ateizm”. Stwierdził, że stanowi to zagrożenie dla wszystkich religii, ale zwłaszcza dla tych, dla których Bóg jest punktem wyjścia do refleksji nad godnością człowieka. „Kiedy nie ma Boga, rodzi się skrajny indywidualizm. To ja określam, co jest dobre a co złe, kto ma żyć, a kto nie” – zauważył.

Podkreślił, że punktem wyjścia dla Jana Pawła II była antropologia. „Człowiek jest obrazem Boga nieśmiertelnego i został przez Niego powołany do życia, wszystko inne jest pochodne” – mówił gość z Gniezna. Podkreślił, że wiara wymaga zaangażowania.

Michael Schudrich, mówiąc o najbardziej wymownym wydarzeniu w kontekście dialogu żydowsko-chrześcijańskiego, przywołał swoje jedyne osobiste spotkanie z Janem Pawłem II w Rzymie z okazji X Dnia Judaizmu.

Rabin Schudrich: wiele nauczyłem się od Jana Pawła II

Wiara i społeczeństwo

„Z tej okazji w Watykanie odbywał się koncert. Papież był na nim obecny i wygłosił przemówienie. Było widać na jego twarzy, że jest bardzo zmęczony. Podał mi rękę i nie chciał jej puścić. Choć nie powiedział ani jednego słowa, to czułem jego otwartość i ciepło” – wspominał naczelny rabin Polski.

Zauważył, że dzięki współczesnym zdobyczom techniki nietrudno jest dziś przybliżać postać Jana Pawła II młodym ludziom, ale ważniejsze od tego, co papież Polak mówił, jest to, jak się zachowywał.

„Ważna jest jego postawa, sposób zachowania. Każdą osobę, niezależnie od tego, kim była, traktował jak dziecko Boże. On nie tylko nauczał, ale żył tym, co przekazywał” – podkreślił prelegent.

Zaznaczył, że Jan Paweł II do dziś jest szanowany przez Żydów. Jako pierwszy papież odwiedził synagogę i jako pierwszy był w Yad Vashem.

Rabin Schudrich stwierdził, że każde pokolenie musi się zmierzyć z jakimś wyzwaniem. Dzisiaj takim wyzwaniem jest rozprzestrzeniający się ateizm. Przekonywał, że zadaniem dla współczesnych duchownych jest przypominanie dziedzictwa Jana Pawła II. „Oglądając jego zdjęcia czy filmy o nim, czuje się świętość” – stwierdził.

Podczas wydarzenia został zaprezentowany obraz Jana Pawła II – relief autorstwa Andrzeja Okińczyca. Obraz jest wyjątkowy, symboliczny, bo nie ma na nim Jana Pawła II. Jest za to fragment muru – ściana płaczu, przed którą modlił się papież i w którą wsunął karteczkę z prośbą do narodu żydowskiego o wybaczenie wszystkich doznanych krzywd. „To jest skrót opowieści o życiu Jana Pawła II. Ma uruchomić wyobraźnię i prowokować odpowiedź na pytanie, co robimy z dziedzictwem, które nam zostawił” – powiedział ks. dr Jerzy Stranz, przewodniczący Stowarzyszenia Coexist i dyrektor Muzeum Archidiecezjalnego.

XXIII Dzień Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce przebiega pod hasłem: „Pamiętaj o dniu szabatu, aby należycie go świętować” (Wj 20,8).

Dzień Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce został ustanowiony przez Episkopat w 1997 roku. Jesteśmy drugim, po Włoszech, europejskim krajem, w którym zaczęto organizować jego obchody. Później włączyły się w tę inicjatywę m.in. Austria, Holandia i Szwajcaria. Celem tego dnia ma być modlitwa i refleksja nad duchowymi więziami obu religii.