Wierni Kościołów wschodnich są w pełnej jedności wiary i sakramentów z Kościołem katolickim

Wierni Kościołów wschodnich są w pełnej jedności wiary, sakramentów i hierarchii z Kościołem katolickim. Udzielenie sakramentu lub innych posług religijnych ochrzczonym niekatolikom nie powoduje zmiany ich wyznania. Posługa katolickich szafarzy jest jedynie niesieniem pomocy duchowej - wskazał KEP w dokumencie pro memoria.

W tym tygodniu w czwartek Kościoły Wschodnie będą świętować Triduum Paschalne.

Wielkanoc w Kościele prawosławnym i m.in. u grekokatolików, których liczba z powodu wojny na Ukrainie w Polsce wciąż się zwiększa - przypada 24 kwietnia.

W związku z rosnącą liczbą uchodźców zza wschodniej granicy, rada prawna i rada ds. ekumenizmu Konferencji Episkopatu Polski wydała dokument pro memoria, w którym przypomina zasady postępowania duszpasterzy katolickich w odniesieniu do ochrzczonych niekatolików, którzy proszą o udzielenie sakramentów świętych, sakramentaliów lub odprawienie pogrzebu.

Podkreślono w nim, że „wierni Kościołów wschodnich są w pełnej jedności wiary, sakramentów i hierarchii z Kościołem katolickim”.

„Udzielenie sakramentu lub innych posług religijnych ochrzczonym niekatolikom nie powoduje zmiany ich wyznania i nie wolno wykorzystywać takiej sytuacji do działań, które miałyby znamiona prozelityzmu” - wskazano w dokumencie.

„Posługa katolickich szafarzy jest niesieniem pomocy duchowej, w związku z tym należy uprzednio upewnić się, czy w konkretnym Kościele niekatolickim nie jest to zabronione” - zaznaczono.

Wyjaśniono, że „przy udzielaniu sakramentów pokuty, eucharystii i namaszczenia chorych wiernym Kościołów wschodnich, np. prawosławnym, szafarz katolicki ma obowiązek kierowania się zasadami doktryny i dyscypliny katolickiej, co oznacza na przykład, że nie może udzielić Komunii Świętej wiernemu niekatolickiego Kościoła wschodniego, który jest rozwiedziony i żyje w nowym związku, nawet jeśli może on ją przyjmować w swoim Kościele”.

„Dobrą okazją do oceny dyspozycji proszącego może być sakramentalna spowiedź” - czytamy w dokumencie. Przypomniano jednocześnie, że „wiele Kościołów wschodnich wymaga od swoich wiernych sakramentu pokuty przed każdorazowym przyjęciem Eucharystii”.

Podkreślono, że „zabronione jest koncelebrowanie eucharystii z kapłanami prawosławnymi”.

Wskazano, że w przypadku chrztu świętego szafarz katolicki nie włącza dziecka do Kościoła katolickiego. W związku z tym kapłan powinien odnotować w księgach, że dziecko należy do innego Kościoła, niemającego jedności z Kościołem katolickim.

„W przypadku chrztu osoby powyżej czternastego roku życia należy przestrzegać przepisów dotyczących chrztu dorosłych, natomiast w przypadku dzieci powyżej siódmego roku życia, także one winny wyrazić wolę przyjęcia chrztu” - czytamy w dokumencie.

Przypomniano, że zgodnie z kan. 844 § 4 KPK i 671 § 4 KKKW, jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo śmierci albo inna nagła, poważna potrzeba, szafarze katoliccy godziwie udzielają sakramentów pozostałym chrześcijanom, niemającym pełnej wspólnoty z Kościołem katolickim, którzy nie mogą się udać do szafarza swojej wspólnoty.

Zaznaczono, że zgodnie z kan. 1183 § 3 KPK i kan. 876 § 1 KKKW "ochrzczonym należącym do jakiegoś Kościoła albo wspólnoty kościelnej niekatolickiej można urządzić pogrzeb kościelny według roztropnego uznania ordynariusza miejsca, jeżeli nie stwierdziłoby się, iż mieli przeciwną wolę, i jeżeli ich własny szafarz nie mógłby być obecny".

W trzech parafiach greckokatolickich w Warszawie nabożeństwa są sprawowane w niedziele oraz dni powszednie. Najstarszą jest greckokatolicka parafia pod wezwaniem Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny przy ul. Miodowej. Jest także greckokatolicka parafia pod wezwaniem bł. Mikołaja Czarneckiego (należącej do archidiecezji przemysko-warszawskiej), są także nabożeństwa w kaplicy parafii NMP Matki Kościoła przy ul. Domaniewskiej.

W stolicy jest także parafia greckokatolicka pw. Opieki Najświętszej Marii Panny w Warszawie, nabożeństwa odbywają się też w kaplicy przy parafii rzymskokatolickiej pw. Matki Bożej Królowej Polskich Męczenników.

Działa także parafia greckokatolicka pw. św. Jozafata Męczennika w Piasecznie. Liturgia w języku ukraińskim odprawiana jest w tzw. czerwonej kaplicy w domu parafialnym przy kościele św. Anny, przy pl. Piłsudskiego 10, w centrum miasta.

Istnieje także duszpasterstwo greckokatolickie, które działa w dolnym kościele parafii Świętego Józefa w Pruszkowie, przy ul. Helenowskiej 3.

W Grójcu grekokatolicy mogą uczestniczyć w liturgii w języku ukraińskim w każdą niedzielę w kościele katolickim pw. Miłosierdzia Bożego, przy ul. Jana Pawła II 24.

W Warszawie są także cerkwie prawosławne: katedra metropolitalna Świętej Marii Magdaleny przy al. Solidarności 52, cerkiew św. Jana Klimaka na Woli w rejonie Ulrychowa, przy ulicy Wolskiej 140, czy cerkiew pw. Świętej Sofii Mądrości Bożej przy ul. Puławska 568. Działa także prawosławna parafia wojskowa pw. św. Jerzego Zwycięzcy w Warszawie przy ul Franciszka Hynka 2.

PAP/dm