Włochy: wystawa zdjęć Solidarność roku 1982

"Aby dobro okazało się na polskiej ziemi potężniejsze od zła - i odniosło zwycięstwo. O to się modlę". Te słowa, wypowiedziane przez Jana Pawła II w Krakowie podczas jego drugiej pielgrzymki do Polski w 1983, stały się inspiracją do zorganizowania przez Fundację Jana Pawła II - Ośrodek Dokumentacji i Studium Pontyfikatu w Rzymie wystawy upamiętniającej 20. rocznicę manifestacji sierpniowych.

Prezentowane fotografie dokumentują pacyfikacje manifestacji "Solidarności Walczącej", do jakich doszło we Wrocławiu i Lubinie w 1982 roku. Pochodzą ze znajdującego się obecnie w zbiorach Ośrodka albumu, przekazanego Papieżowi jako dar w czasie jego wizyty w 1983 roku w zniewolonej Ojczyźnie.

Historycznym kontekstem tej wystawy są solidarnościowe wystąpienia, które były odpowiedzią na napięcia między ówczesną władzą polityczną a opozycją. Główna fala manifestacji przypadła wprawdzie na sierpień 1982, poprzedziły ją jednak liczne protesty w różnych miastach Polski. W założeniu miały mieć one charakter pokojowy i przebiegać pod hasłem "przywrócenia działalności NSZZ Solidarność, zwolnienia internowanych, aresztowanych i skazanych, zawarcia porozumienia narodowego".

Tymczasem władze państwowe w reakcji na masowe wystąpienia przystąpiły do tłumienia manifestacji, angażując obok sił Ministerstwa Spraw Wewnętrznych również wojsko. Do najliczniejszych demonstracji doszło w Warszawie, Gdańsku, Wrocławiu, Nowej Hucie oraz na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Miedziowym. Tam wzięło w nich udział od kilkunastu do kilkudziesięciu tysięcy osób. Wiele osób demonstrowało też w Szczecinie, Krakowie, Częstochowie, Lublinie, Koszalinie, Bielsku-Białej, Koninie, Bydgoszczy, Przemyślu, Elblągu, Gorzowie Wielkopolskim i Łodzi. W sumie w wyniku działań milicji śmierć poniosło 6 osób, kilkaset doznało różnego rodzaju obrażeń. Ponad 5 tys. manifestantów zostało zatrzymanych.

Ekspozycja dokumentuje wydarzenia w dwóch miastach: w Lubinie na Dolnym Śląsku, gdzie manifestacja miała najtragiczniejszy przebieg, a w wyniku użycia przez oddziały ZOMO broni palnej zginęły trzy osoby; i we Wrocławiu. Na zdjęciach utrwalono sceny zamieszek ulicznych, akty agresji oddziałów ZOMO skierowanych do rozpraszania demonstracji i rozbijania barykad z użyciem gazu łzawiącego, stopień mobilizacji jednostek wojskowych oraz różnorodność sprzętu i pojazdów wykorzystywanych w działaniach pacyfikacyjnych.

Wśród wystawionych ponad czterdziestu plansz ze zdjęciami można zobaczyć również teksty pochodzące z pisma "Solidarność Walcząca", kazanie ks. Mirosława Drzewieckiego wygłoszone w styczniu 1981 roku w katedrze wrocławskiej oraz wybrane postanowienia Tymczasowej Komisji Koordynacyjnej NSZZ "Solidarność".

Wystawę można oglądać od czerwca w Domu Polskim przy Via Cassia 1200 w Rzymie.