Biskup bez kropki czy z kropką? Język polski "po bożemu" - cz. 6

W tekstach, które czytamy, widzimy raz skrót abp a innym razem abp. - obydwa sposoby zapisu są poprawne. Kiedy przy skrótach trzeba używać kropki, a kiedy tego nie wolno robić? Specjaliści, którzy stworzyli nowy "Słownik błędów językowych", wyjaśniają zawiłości związane z pisaniem skrótów w języku polskim.

Zapraszamy na szósty odcinek cyklu "Język polski po bożemu", poświęcony pisowni skrótów - obejmujących nie tylko słownictwo kościelne.

Kościół na skróty. Biskup bez… kropki

Najogólniejsza – i najlepiej znana – zasada dotycząca kropki po skrócie jest prosta: stawiać! Stąd św. od święty, kard. od kardynał, par. od parafia i mnóstwo podobnych, oczywiście nie tylko „kościelnych”. Kto zna tylko tę zasadę, popełni jednak takie oto błędy:

Źródło ilustracji: ZnamPolski.pl

Podobnie ma się rzecz w wypadku skrótu mgr od magister, mjr od major, wg od według i niezbyt wielu podobnych – też poprawnych tylko bez kropki. A to dlatego, że druga ważna zasada brzmi tak: nie stawiamy kropki po skrócie, który kończy się ostatnią literą skracanego wyrazu. I wszystko byłoby dość łatwe, gdyby nie przypadki – gramatyczne – inne niż mianownik (fachowo: przypadki zależne).

Kiedy biskup jest w kropce

Otóż wtedy:

Źródło ilustracji: ZnamPolski.pl

Nie, nie są to żadne wyjątki od reguły podanej powyżej. Co więcej, to rezultat jej konsekwentnego zastosowania! Bo przecież w podanych przykładach skrócone wyrazy kończą się inną literą niż skrót: biskupa, arcybiskupowi, doktora, z magistrem, o majorze. Kropka w takich skrótach jest więc konieczna.

Porada „w punkt”

Pora na faktyczny wyjątek od reguły dotyczącej kropki po skrótach:

Źródło ilustracji: ZnamPolski.pl

Tu – mimo ogólnej komplikacji – sprawa jest prosta, choć zarazem… wyjątkowa: po skrócie pkt nie stawia się kropki w żadnym przypadku użycia słowa punkt. I kropka!

*  *  *  *

To już szósty odcinek cyklu, w którym przejrzyście i przystępnie (bez zbędnej teorii i terminologii) przedstawiamy dość częste błędy językowe. Głównie te, które dotyczą tematyki religijnej, w tym kościelnej. Towarzyszą im formy poprawne – takie „po bożemu” – i zwięzłe wyjaśnienia.

Niektóre z tych praktycznych i możliwie normatywnych porad pochodzą z nowego  „Słownika błędów językowych” (dostępnym przez stronę www.ZnamPolski.pl jako książka i e-book - pdf) ) i bazują na jego pomysłowej koncepcji. Znajdziesz tam również inne przydatne porady podane na nowo i w sposób pomysłowy. Życzymy pożytecznej lektury!

Zapraszamy na kolejne odcinki językowych „pobożności”.  [MZ]

Znajdziesz nas także na www.facebook.com/znampolskipl/.