Is (not) czyli islandzkie opowieści

Wystawa Is (not) jest wynikiem zrealizowanego przez kolektyw fotograficzny Sputnik Photos projektu Islandzkie opowieści. Jest to opowiedziana językiem współczesnej fotografii historia o dotkniętym kryzysem społeczeństwie, na tle niezwykłego krajobrazu i tradycyjnych zajęć.

Pięcioro wybitnych polskich fotografów – dokumentalistów wraz z islandzkimi pisarzami i poetami, wykorzystując indywidualne losy Islandczyków, buduje historie charakterystyczne dla współczesności wyspy – kraju. Grupę Sputnik Photos tworzą dwie grupy artystów, fotografowie: Adam Pańczuk, Agnieszka Rayss, Michał Łuczak, Rafał Milach, Jan Brykczyński oraz autorzy tekstów: Hermann Stefánsson, Kristín Heiða Kristinsdóttir, Sindri Freysson, Sigurbjörg Þhrastardóttir, Huldar Breiðfjörð.

Zrozumieć innego człowieka, to wiedzieć więcej o sobie. Rola Innego na starym kontynencie została już rozdana – odgrywa ją mały, dziwny kraj w połowie drogi do Ameryki, z elfami i przeciwnikami UE. Aby go poznać, trzeba zmierzyć się z medialnymi kliszami – jeszcze do niedawna budującymi obraz Islandii jako kraju zamożnego, dziś tonącego w kryzysie finansowym, kraju pełnego malowniczych wulkanów, które w jeden dzień potrafią sparaliżować ruch lotniczy nad połową Europy. Fotografowie Sputnik Photos postanowili zmierzyć się z tymi kliszami i uchwycić istotę Islandii, a wraz z nią istotę człowieka.

Punktem wyjścia stały się pogańskie tradycje wyspy – mity, legendy, przekazywane od pokoleń historie, do dziś mocno obecne w życiu Islandczyków. Fotograf Adam Pańczuk oraz towarzyszący mu pisarz Sindri Freysson, poszukiwali odpowiedzi na pytanie, co buduje mentalność wyspiarzy, opierając się na islandzkiej mitologii.

W przypadku Michała Łuczaka i Hermanna Stefanssona droga do zrozumienia Islandii biegła od logiki świata nadprzyrodzonego do bezlitosnego nieraz prawa natury. Fotografie Michała Łuczaka prowadzą przez narodziny i śmierć, przez rozpięte między nimi życie – samotność, braterstwo, rozpacz i zachwyt. Doświadczamy krańcowych sytuacji, towarzyszących codziennej walce mieszkańców wyspy z dziką przyrodą.

Zdjęcia Jana Brykczyńskiego to obraz rodziny, w której zwierzę zajmuje równie ważne miejsce, co człowiek. Pojenie koni, wypas owiec – okazują się tak samo istotne jak wspólny posiłek w ciągu dnia. Cykl życia uchwycony na zdjęciach opisany został przez pisarkę Kristín Heiða Kristinsdóttir. Agnieszka Rayss, wspólnie z poetką Sigurbjörg Þrastardóttir, stanęły nad brzegami islandzkich jezior oraz przy krawędziach nowoczesnych basenów.

Zdjęcia Rafała Milacha to głód doświadczenia, pragnienie dotknięcia wszystkiego, co spotyka podczas podróży dookoła wyspy, chęć zajrzenia w każdy kąt, opatrzenia każdej spotkanej osoby podpisem: Tu byłem. Zapiskom fotograficznym towarzyszy osobisty dziennik podróży Huldara Breiðfjörða.

16 lutego 2011 roku o godzinie 18.00 zapraszamy na wyjątkowe spotkanie z autorami projektu Islandzkie Opowieści: Adamem Pańczukiem, Rafałem Milachem i autorką wydawnictwa towarzyszącego wystawie Anną Nałęcką. W formie slajdów zaprezentują oni więcej fotografii zrealizowanych w Islandii i opowiedzą o swoich doświadczeniach we współpracy z islandzkimi pisarzami i poetami.

Gdańska Galeria Fotografii. Muzeum Narodowe w Gdańsku