Jaki powinien być dobry plecak turystyczny?

Wiele osób uważa, że przełom września i października jest najlepszym czasem na górskie wycieczki. Pogoda wciąż dopisuje, a szlaki przestają przypominać deptak do Morskiego Oka. Jeśli jednak wybierasz się w góry, choćby tylko na weekend, warto zainwestować w dobry plecak.

Wybór nie jest jednak prosty. Jeśli chcesz wybrać odpowiedni plecak musisz przede wszystkim odpowiedzieć sobie na kilka pytań: co planujesz robić, gdzie się wybierasz oraz na jak długo jedziesz. Znając odpowiedzi na te pytania łatwiej Ci będzie dokonać dobrego wyboru, który będzie łączył optymalną wagę i komfort plecaka z odpowiednią objętością.

Szukanie odpowiedniej pojemności

Długość i miejsce wyjazdu, pora roku (zimą bierzemy więcej rzeczy), a także Twój styl pakowania - wszystkie te czynniki wpływają na to, jak duży plecak będzie Ci potrzebny.

• Minimalizm - osoby starające się oszczędzić każdy możliwy gram z reguły są gotowe na poświęcenie części swojego komfortu, celem zmniejszenia ilości bagażu. Jeśli należysz do tego grona, powinieneś wyposażyć się w super-lekki śpiwór, najlepiej zrezygnować z namiotu, a buty trekkingowe ponad kostkę zastąpić niskimi podejściówkami. Zapomnij o dużej ilości odzieży na przebranie, muszą Ci wystarczyć dwa komplety bielizny, które będziesz prać i nosić na przemian.
• Tradycyjne podejście do pakowania - dotyczy ono zdecydowanej większości z nas. Pakujemy wszystko to, co uznamy za potrzebne w trakcie wyjazdu, od zapasowej odzieży, poprzez ciepły i przestronny śpiwór oraz wytrzymały namiot, po dodatkową parę butów na zmianę. W takim wypadku trzeba się jednak liczyć z potrzebą zabrania ze sobą większego plecaka, który to wszystko pomieści.

Ze względu na pojemność, plecaki możemy podzielić na cztery główne grupy:

• Plecaki jednodniowe (15 - 30L) - są to małe plecaki, z reguły pozbawione stelaża. Najczęściej są to jednokomorowe konstrukcje o dostępie z góry, idealne na krótkie wycieczki i jednodniowe wyjścia w góry. Przydatnymi dodatkami mogą być miękki pas biodrowy, utrzymujący plecak w miejscu, oraz dodatkowa pianka na plecach, poprawiająca komfort noszenia.
• Plecaki alpejskie (30 - 50L) - średniej wielkości plecaki posiadające już system nośny w postaci wewnętrznego stelaża oraz usztywniony pas biodrowy, mogący przenieść większe obciążenia. Ich wielkość oraz pojemność sprawiają, że są to bardzo wygodne konstrukcje idealne do użytku na jedno-dwu dniowych wypadach w góry, świetnie spisujące się także w trakcie skitouringu. Wymiary dużej części plecaków o pojemności ~35L mieszczą się w maksymalnych dopuszczalnych normach dla bagażu podręcznego większości linii lotniczych (55x40x23cm), co czyni je niezwykle użytecznymi w przypadku krótkich wyjazdów zagranicznych.
• Plecaki podróżne (50 - 75L) - plecaki w tym przedziale pojemności są zaprojektowane stricte pod dłuższe wyjazdy i podróże. Posiadają sztywny system nośny oraz wygodny pas biodrowy umożliwiające przeniesienie większości ciężaru na biodra. Z reguły są to plecaki dwukomorowe o dostępie zarówno od góry, jak i od dołu.
• Plecaki ekspedycyjne (75 - 100L) - bardzo duże plecaki o największej dostępnej pojemności. Ich duża objętość idealnie sprawdzi się w przypadku długich podróży, ekspedycji oraz wyjazdów zimowych, gdy potrzebujemy zabrać ze sobą więcej rzeczy.

* Przyjmując brak, lub zabranie bardzo lekkiego śpiwora i namiotu, oraz możliwie minimalnej ilości odzieży i rzeczy

Na co zwrócić uwagę?

• Kształt plecaka - zwłaszcza w przypadku większych modeli, powinien być on wąski i smukły, gdyż taki jego kształt zwiększa stabilność i swobodę ruchów.
• Materiały - najczęściej używanymi są nylon oraz polyester. Obok nazwy materiału podana jest z reguły także liczba (np. Esdura 600D) oznaczająca wytrzymałość materiału w denierach. Im jest ona wyższa, tym wytrzymalszy materiał, natomiast wzrost jej wartości idzie w parze ze wzrostem wagi tkaniny, dlatego też producenci przy produkcji plecaka korzystają z wielu różnych materiałów.
• Plecaki damskie - charakteryzują się krótszym stelażem oraz specjalnym wyprofilowaniem szelek i pasa biodrowego, dostosowanym do kobiecej budowy ciała.
• System H2O - część plecaków jest wyposażona w specjalną, płaską kieszeń przy plecach oraz dodatkowy rękaw z niej wychodzący, umożliwiając używanie systemów hydracji z bukłaka.
• Możliwość kompresji - zastosowanie elastycznych materiałów, pasków kompresyjnych oraz odpinanej klapy pozwala na zdecydowaną redukcję wymiarów plecaka, gdy nie jest on wypełniony.
• Komin - jest dodatkową warstwą materiału, pozwalającą na zwiększenie pojemności plecaka o kilka litrów. Trzeba jednak pamiętać, że wykorzystanie pełnej pojemności komina ujemnie wpływa na stabilność plecaka.
• Kieszonki zewnętrzne i pętle - pozwalają na wrzucenie butelki z wodą, albo zaczepienie mokrej kurtki do wyschnięcia.
• Pokrowiec przeciwdeszczowy - materiały z których szyje się plecaki są z reguły dobrze zaimpregnowane, jednak ze względu na dużą ilość szwów, nigdy nie mamy pewności, że podczas ulewy woda nie przedostanie się do wnętrza komory. By uchronić się przed zamoczeniem rzeczy warto wyposażyć się w dodatkowy pokrowiec przeciwdeszczowy (chyba, że otrzymaliśmy taki razem z plecakiem).
• Wyściełanie pasa biodrowego - większa część masy plecaka, około 70%, przenoszone jest na obręczy biodrowej, dlatego też wygodny i dobrze wyściełany pas biodrowy to jeden z najważniejszych elementów plecaka.
• Wyściełanie i kształt szelek - im są one wygodniejsze, tym mniejszy nacisk będą nakładać na ramiona, co pozytywnie wpływa na komfort chodzenia z plecakiem.
• Dystans - wadą stosowanych dziś stelaży wewnętrznych jest fakt, że większa część plecaka przylega do naszych pleców powodując nadmierne pocenie się. Obok stosowanych dziś technologii tuneli powietrznych i dodatkowych paneli wentylacyjnych istnieje także grupa plecaków z tzw. dystansem. Posiadają one stelaż wygięty w łuk, który tworzy przestrzeń pomiędzy naszymi plecami a plecakiem. By cała konstrukcja była wygodna dodatkowo wzdłuż pleców rozciągnięta jest meshowa siatka. Zastosowanie dystansu umożliwia cyrkulację powietrza wokół pleców pozwalając na sprawne odparowywanie potu.
• Dodatkowy dostęp - niektóre plecaki, zwłaszcza te o pojemności 40L i większej, są wyposażone w dodatkowe zamki umożliwiające dostęp do komory głównej od frontu, z boku, albo też od strony pleców. Jest to bardzo wygodne rozwiązanie w sytuacji, gdy chcemy wyciągnąć jakąś pojedynczą rzecz z plecaka.

Odpowiednio dobrany i wyregulowany plecak zaważy o komforcie podczas wędrówek (fot. Mat Honan / (CC BY 2.0) / flickr.com)

Regulacja plecaka

Niezależnie od tego, jakie modele nam się najbardziej podobają, rzeczą absolutnie kluczową jest czy plecak nam wygodnie leży. Najlepszym sposobem na sprawdzenie tego jest wybrać się do sklepu i zmierzyć kilka modeli osobiście:

• Poluźnij wszystkie paski do regulacji
• Włóż do plecaka obciążenie o masie ok. 10 - 15kg
• Załóż plecak na siebie, umieść pas biodrowy dokładnie ponad kościami biodrowymi a następnie zapnij klamrę i zaciśnij go. Pas powinien dokładnie otoczyć Twoje kości biodrowe.
• Zaciągnij regulację szelek. Szelki powinny spoczywać dokładnie pośrodku obojczyka, nie mogą uciskać szyi.
• Wyreguluj długość pasków stabilizujących szelki, powinny być odchylone od pionu o +- 45°
• Zapnij pas piersiowy i wyreguluj jego długość
• Przejdź się trochę z plecakiem, jeśli to potrzebne, wprowadź drobne poprawki w regulacji.

(fot. polarsport.pl)

Dobrze dobrany i ustawiony plecak jest wygodny i nie krępuje ruchów. Z obciążeniem, powinniśmy się czuć, jakby przybyło nam kilku kilogramów, nie powinniśmy natomiast odczuwać nadmiernego nacisku ani na ramionach, ani w rejonie pleców. Pamiętaj, że jeśli czujesz jakikolwiek dyskomfort w trakcie mierzenia plecaka, przy długim trekkingu prawie na pewno będzie Ci on doskwierać.

www.polarsport.pl