Kolorowe zdjęcia z okupowanej Polski

Portal LIFE.com opublikował serię 22 kolorowych zdjęć niemieckiego fotografa Hugo Jaegera z wczesnego okresu okupacji Polski 1930-40.

Zdjęcia przedstawiające głównie Żydów z Kutna i Warszawy cechuje skoncentrowanie się fotografa na uciążliwych warunkach życia i indywidualnym ludzkim nieszczęściu. Na zdjęciu z Warszawy widać straganiarkę sprzedającą naftę w butelkach obok warzyw. Przeciwległa strona ulicy jest w ruinie, a w tle napis: "Niebezpieczeństwo tyfusu. Przejeżdżać bez zatrzymywania się".

Inna fotografia przedstawia odbudowę domu na przedmieściach stolicy z widokiem na kościół na Pradze. Jeszcze inna ulicznego sprzedawcę na tle częściowo nieczytelnego obwieszczenia o obronie przeciwlotniczej.

Zdjęcia Jaegera - jak zaznaczono w komentarzu na portalu LIFE.com, autorstwa Justyny Majewskiej z Muzeum Historii Polskich Żydów w Warszawie - nie pokazują, tak jak to robili inni niemieccy fotografowie w tamtym okresie, wojennej machiny Wehrmachtu ani członków generalicji i zwycięstw III Rzeszy lecz portretują ludność cywilną okupowanego kraju i jej upokarzające warunki życia.

Charakterystyczne jest, że fotografowane przez Jaegera osoby uśmiechają się do kamery, tak jakby pomiędzy nimi a fotografem była jakaś więź sympatii i wzajemnego zainteresowania. Nie ma w nich triumfalizmu okupanta, jest za to zainteresowanie fotografa "tematem".

Portal LIFE.com od stycznia br. będący galerią fotograficzną portalu Time.com zaznacza, że Jaeger cieszył się specjalnymi względami ścisłego otoczenia Adolfa Hitlera i fotografował go także podczas nieformalnych okazji.

Jak zaznacza LIFE.com, Jaeger był nie tylko kronikarzem ciągłych rozjazdów Hitlera, ale dokumentalistą, który utrwalił "brutalną machinę III Rzeszy, w tym inwazję Polski 1939 r.".

- Dziś wiemy, że już wtedy (na przełomie 1939-40 - PAP) tysiące ludzi były faktycznie więźniami, bez względu na to, czy getta, do których je wysiedlono były gotowe, czy nie (…) Wiemy, czym było dla nich zniszczenie domów, czego symbolem stała się gwiazda Dawida, bez której Żydzi nie mogli pokazać się w miejscach publicznych. Ale zdjęcia Jaegera z 1939 r. pokazują ich jako społeczność usiłującą odbudować się mimo przeciwności - zaznacza Majewska.

Wystawę zdjęć Jaegera zatytułowaną "The Brink of Oblivion: Inside Nazi-Occupied Poland, 1939-1940" można obejrzeć tutaj.

Jaeger, który przeżył wojnę, początkowo zakopał ok. 2 tys. negatywów w metalowych pojemnikach, które odkopał w 1955 r. Następne 10 lat trzymał je w sejfie szwajcarskiego banku, a w 1965 r. sprzedał je magazynowi LIFE. Oficjalnym fotografem Hitlera był Heinrich Hoffman z Monachium, którego czarno-białe zdjęcia skonfiskowali Amerykanie w 1945 r. Obecnie przechowywane są w archiwach w USA.