Polska kultura podczas prezydencji

Projekt "I, Culture" i pokazy spektaklu "Planeta Lem" w reż. Pawła Szkotaka, promocja twórczości Karola Szymanowskiego i Czesława Miłosza - to niektóre flagowe przedsięwzięcia kulturalne, jakie miały miejsce na świecie podczas polskiej prezydencji.

Kooordynatorem Zagranicznego programu polskiej prezydencji, z ramienia Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, był Instytut Adama Mickiewicza.

Jednym z najbardziej popularnych projektów było interdyscyplinarne wydarzenie "I, Culture". Realizowany w 12 miastach świata projekt polegał na wspólnym szyciu oraz składaniu kwadratów - elementów wielkiej układanki z napisem "I, CULTURE" (Ja, Kultura).

Projekt zainaugurował w maju w Warszawie minister kultury Bogdan Zdrojewski. W sumie, do uszycia całej układanki zużyto 600 metrów kwadratowych tkaniny, dwa kilometry nici i 500 guzików. W szyciu uczestniczyli mieszkańcy Warszawy, Londynu, Brukseli, Berlina, Madrytu, Paryża, Kijowa, Moskwy, Mińska, Pekinu, Tokio i Kopenhagi.

1 lipca na placu przy National Theatre w Londynie odbyła się światowa premiera spektaklu "Planeta Lem", która rozpoczęła światowe tournee przedstawienia w wykonaniu Teatru Biuro Podróży. Spektakl prezentuje futurologiczną wizję świata zainspirowaną prozą Stanisława Lema. Przedstawienie zaprezentowano w Londynie, Brukseli, Paryżu, Madrycie, Berlinie, Kijowie, Mińsku i Moskwie.

Podczas pokazu spektaklu w Berlinie, jego reżyser Paweł Szkotak podkreślał, że jest ono nie tylko rozrywką, ale też filozoficzną opowieścią o tym, jak trudno poradzić sobie z odzyskaną wolnością. "Planeta Lem" to właściwie powiastka filozoficzna, mówiąca o tym, że wolność jest też odpowiedzialnością i nie zawsze łatwo jest ją znieść - mówił reżyser.

Podczas przewodnictwa Polski w Radzie UE Polska zwracała uwagę zagranicznej publiczności na twórczość Karola Szymanowskiego. Premiera "Króla Rogera" w reżyserii Davida Pountneya zainaugurowała w Warszawie 1 lipca polską prezydencję. Dzieł Szymanowskiego można było wysłuchać także w prestiżowych salach koncertowych, m.in. La Monnaie w Brukseli, Berliner Philharmonie, Filharmonii Moskiewskiej, Theatre de Chatelet w Paryżu.

Przyjęta owacją na stojąco wersja koncertowa "Króla Rogera" Karola Szymanowskiego na deskach Opery Narodowej w Kijowie symbolicznie zakończyła 15 grudnia program kulturalny polskiej prezydencji prezentowany na Ukrainie.

11 listopada br. odbył się koncert kończący pierwszą europejską trasę I, Culture Orchestra - kolejnego projektu zagranicznego programu kulturalnego prezydencji. Orkiestra powstała z inicjatywy Instytutu Adama Mickiewicza. Koncert w Filharmonii Narodowej był zwieńczeniem tournee, podczas którego I, Culture Orchestra wystąpiła w renomowanych salach Opery Narodowej w Kijowie, Filharmonii Berlińskiej, Conservatoire de Bruxelles, londyńskiej Royal Festival Hall i Teatro Real w Madrycie.

I, Culture Orchestra wzorowana jest na zespołach typu Orkiestra Młodzieżowa Unii Europejskiej i West-Eastern Divan Orchestra. Zespół składa się ze 110 muzyków w wieku od 18 do 30 lat. Młodzi artyści pochodzą z Polski i krajów Partnerstwa Wschodniego - programu zakładającego zacieśnienie współpracy pomiędzy UE a jego sześcioma członkami: Armenią, Azerbejdżanem, Białorusią, Gruzją, Mołdawią i Ukrainą.

"Symboliczne w tym przedsięwzięciu jest niemal wszystko - czas, miejsce, ludzie, muzyka i sama idea wspólnego tworzenia kultury. Symboliczne jest też pochodzenie młodych ludzi, którzy ją tworzą, oraz repertuar" - mówił szef Instytutu Adama Mickiewicza Paweł Potoroczyn.

W ramach zagranicznego programu powstały również projekty: "Audiobook Czesława Miłosza" - wiersze poety czytane w kilkunastu językach przez gwiazdy światowego filmu i teatru; cykl filmów dokumentalnych "Przewodnik do Polaków" (Guide to the Poles) podzielonych na pięć rozdziałów: rock, moda, seks, himalaizm i zabawki.

Odbyło się też wiele mniejszych wydarzeń promujących Polskę za granicą, m.in. w londyńskiej galerii Whitechapel zorganizowano dobrze przyjętą wystawę Wilhelma Sasnala, a ekspozycję "Polska-Niemcy. 1000 lat" otwarto w berlińskim Martin-Gropius-Bau. Jedną z największych imprez promujących literaturę w ramach prezydencji była akcja "Wiersze w metrze" - poezje ok. 30 polskich poetów prezentowano w metrze w ośmiu stolicach w Europie i Azji.