Rosja po 18 latach negocjacji członkiem WTO

Uzyskując po wieloletnich negocjacjach członkostwo w Światowej Organizacji Handlu (WTO), Rosja przyjęła na siebie szereg zobowiązań oznaczających istotne zmiany zarówno w jej wymianie dóbr i usług z zagranicą, jak też w wewnętrznym życiu gospodarczym.

W środę Rosja stała się oficjalnie 156. członkiem WTO. Była największą światową gospodarką pozostającą poza tą organizacją. Po przystąpieniu Rosji 97 proc. światowego handlu przypada na WTO. Podpisanie protokołu kończącego 18-letnie negocjacje w tej sprawie nastąpiło w grudniu ubiegłego roku.

W ramach ułatwień importowych górny pułap stawek celnych na sprowadzane z zagranicy towary będzie wynosił średnio 7,8 proc., podczas gdy w ubiegłym roku pobierano za nie stawkę średnio 10 proc. W odniesieniu do produktów rolnych nastąpi zmniejszenie stawek z dotychczasowych średnio 13,2 proc. do maksymalnie 10,8 proc., a w przypadku wyrobów przemysłowych odpowiednio z 9,5 proc. do 7,3 proc.

Rosja zgodziła się obniżyć taryfy celne na szereg kategorii towarów - na przykład produktów mlecznych z 19,8 proc. do 14,9 proc., zbóż z 15,1 proc. do 10 proc. i samochodów z 15,5 proc. do 12 proc. Docelowo nastąpi całkowite zniesienie ceł na bawełnę i technologie informatyczne - dla tych ostatnich obowiązuje obecnie stawka 5,4 proc.

Jednocześnie w przypadku niektórych artykułów żywnościowych dopuszczono zastosowanie odmiennych stawek celnych dla importu w ramach ustalonego kontyngentu ilościowego oraz dla nadwyżek. Przykładowo dla wołowiny będzie to 15 i 55 proc., a dla wieprzowiny 0 i 65 proc.

Na mocy obowiązujących członków WTO zasad, Rosja zlikwiduje jakiekolwiek ilościowe ograniczenia importu w formie kwot, zakazów, zezwoleń, wymagań licencyjnych i temu podobnych oraz ma zakaz wprowadzania ich ponownie w przyszłości.

W ramach udostępniania swego rynku usług, Rosja zgodziła się znieść w ciągu czterech lat wymóg co najmniej 49-procentowego udziału rodzimego kapitału w spółkach telekomunikacyjnych oraz zezwolić na tworzenie filii zagranicznych towarzystw ubezpieczeniowych - ale dopiero po upływie 9 lat od jej wejścia do WTO. Nie będzie procentowego limitu udziału obcego kapitału w poszczególnych rosyjskich bankach, choć w ramach całego sektora udział ten nie może przekroczyć 50 proc. - jednak z pominięciem zagranicznych inwestycji w banki prywatyzowane. Należące całkowicie do podmiotów zagranicznych spółki handlu hurtowego i detalicznego będą mogły podjąć w Rosji działalność z chwilą uzyskania przez nią członkostwa WTO.

Sztywne stawki ceł eksportowych mają obowiązywać w odniesieniu do ponad 700 kategorii rosyjskich towarów, w tym niektórych gatunków ryb i skorupiaków, paliw mineralnych, futer i skór, drewna, masy drzewnej i papieru oraz najważniejszych metali.

Wchodząc do WTO Rosja zobowiązała się znieść wszystkie dotacje do produkcji przemysłowej lub też zmodyfikować je w taki sposób, by nie uprzywilejowywały wyrobów krajowych względem importowanych. Dotacje dla rolnictwa nie przekroczą w roku bieżącym 9 mld dolarów i będą stopniowo zmniejszane, by w 2018 roku spaść do 4,4 mld dolarów. Dotacje do eksportu produktów rolnych ulegają całkowitej likwidacji, podobnie jak zerowa stawka podatku VAT na niektóre artykuły żywnościowe pochodzenia krajowego.

Na mocy porozumienia z WTO producenci i dystrybutorzy gazu ziemnego w Rosji mają odtąd działać na normalnych zasadach komercyjnych. Państwo zachowa jednak prawo regulowania cen gazu dla gospodarstw domowych i innych odbiorców niekomercyjnych, kierując się wymogami polityki społecznej.

Rosja zobowiązała się również do przyjęcia i stosowania obowiązujących w WTO standardów sanitarnej i fitosanitarnej kontroli importowanych artykułów żywnościowych. Poza przypadkami poważnego zagrożenia zdrowia ludzi lub zwierząt, przeprowadzająca takie kontrole rosyjska państwowa agencja Rossielchoznadzor nie zawiesi importu zakwestionowanych produktów bez zapewnienia krajowi ich pochodzenia możliwości zaproponowania ewentualnych przedsięwzięć naprawczych.

Po wcześniejszym spadku, wymiana towarowa między Rosją a Unią Europejską na przestrzeni ubiegłych dwóch lat znacznie wzrosła. Unijny eksport wyniósł w 2011 roku 108 mld euro, a import 199 mld euro, co oznacza rekordowy deficyt obrotów po stronie unijnej w wysokości 91 mld euro. 85 proc. wartości eksportu przypadało na dobra przetworzone, a ponad trzy czwarte wartości importu na nośniki energii.