Samorząd lekarski pozytywnie o założeniach programu szczepień przeciw COVID-19, ale ma uwagi

NRL podnosi, że dokument nie zawiera wielu szczegółowych informacji określających, jak program ten ma być w praktyce realizowany. Samorząd lekarski ocenia, że strategia wymaga doprecyzowania i dostosowania do aktualnie funkcjonującego systemu ochrony zdrowia.

Naczelna Rada Lekarska zwraca przede wszystkim uwagę na bezwzględną konieczność ustawowego zapewnienia, że odpowiedzialność za ewentualne wystąpienie działań niepożądanych po podaniu szczepionki będzie spoczywała na państwie polskim i nie będzie obciążała personelu medycznego czy podmiotów, które prowadzić będą akcję szczepień.

Jednoznaczne i mające umocowanie w przepisie prawa powszechnie obowiązującego przyjęcie przez państwo polskie odpowiedzialności za bezpieczeństwo szczepionek jest – zdaniem NRL – kluczowe dla powodzenia akcji dobrowolnych szczepień.

W uwagach do dokumentu Rada zwróciła uwagę, że Narodowy Program Szczepień nie określa planowanych harmonogramów dostaw szczepionek od poszczególnych producentów. Brak jest w nim też informacji o liczebności poszczególnych grup osób przewidzianych do szczepienia w każdym etapie programu.

Samorząd lekarski ocenia, że konieczne jest doszczegółowienie grup osób do zaszczepienia. Zdaniem NRL dokument nie daje jednoznacznej odpowiedzi, np. czy szczepieniami priorytetowymi zostaną objęci pracownicy i pensjonariusze placówek niepublicznych dla seniorów.

Dokument nie daje też odpowiedzi, jak sygnalizuje Rada, w jaki sposób ma następować weryfikacja czy osoba mieści się w danej kategorii osób do zaszczepienia, np., gdy kryterium włączenia do tej grupy jest rodzaj wykonywanej pracy.

Według NRL opis systemu dystrybucji szczepionek do punktów szczepień jest zbyt ogólnikowy i nie wskazuje podmiotów odpowiedzialnych za magazynowanie i dystrybucję szczepionek.

Rada podnosi ponadto, że strategia nie określa liczby dostępnych środków transportu zapewniających właściwe warunki chłodnicze dla szczepionek, ani nie wskazuje, jak zostanie zapewniona dystrybucja innych leków, jeśli będzie konieczne zwiększenie wykorzystania środków transportu na potrzeby szczepionek. NRL wskazuje, że nie wiadomo również, jak będzie zorganizowana dystrybucja środków pomocniczych, np. igły czy strzykawki.

Samorząd zwraca uwagę, że w dokumencie brakuje informacji o zabezpieczeniu systemu dystrybucji szczepionek przed ryzykiem ich kradzieży. Zaznacza też, że strategia nie zawiera szczegółowych informacji o systemach informatycznych dla celów monitoringu i analizy realizacji programu szczepień oraz jaki będzie dostęp do tych systemów z poziomu wszystkich podmiotów zaangażowanych w proces realizacji programu.

NRL podnosi ponadto, że w dokumencie brakuje informacji, czy system rejestracji do szczepienia będzie uniemożliwiał tworzenie podwójnych skierowań dla tego samego pacjenta, a także, czy pacjent będzie miał prawo wyboru szczepionki.

NRL uważa, że w ramach strategii powinien zostać opracowany jednolity kwestionariusz kwalifikacji pacjenta do szczepienia. Rada sygnalizuje, że dokument nie wyjaśnia, jak zostanie zrealizowana rezerwacja drugiej dawki szczepionki z tej samej dostawy. Strategia – jak zaznacza Rada – nie wskazuje szczegółowych zasad szczepień ozdrowieńców ani nie określa szczegółowych przeciwskazań dla pacjentów.

Samorząd lekarski ocenia, że w przeciwskazaniach do szczepienia pominięto stan upośledzonej odporności, ciążę i karmienie piersią. W zakresie definiowania odstępu między innymi szczepionkami pominięto zaś konieczność zachowania 7 lub 14 dniowego odstępu między innymi szczepionkami, czego wymaga producent.

Rada, w odniesieniu do postanowień dotyczących statusu osoby zaszczepionej, wskazała, że w ocenie WHO nie należy zwalniać osób zaszczepionych z zachowania procedur bezpieczeństwa, takich jak maski, dystans czy dezynfekcja. Nie zaleca się także tworzenia dyskryminacyjnych zasad promujących materialne korzyści dla osób zaszczepionych.

Samorząd podnosi, że system musi być zabezpieczony przed sytuacjami fałszowania szczepionek i nielegalnym ich obrotem, a także że strategia nie przewiduje aktywnego systemu monitorowania i zgłaszania niepożądanych odczynów poszczepiennych.