Konferencja nt. problemów mniejszości w Polsce

Problemy społeczności romskiej, obecność mniejszości narodowych w mediach - to niektóre tematy konferencji, która rozpoczęła się w środę w Lublinie. Zdaniem marszałka Sejmu Grzegorza Schetyny w Polsce współpraca państwa z mniejszościami jest "modelowa".

Konferencja zorganizowana została z okazji 5. rocznicy wejścia w życie ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym.

Uczestniczący w otwarciu konferencji Marszałek Sejmu Grzegorz Schetyna, pytany o problemy związane ze społecznością romską w kontekście deportacji Romów z Francji, powiedział, że choć w Polsce problemu na taką skalę nie ma, to jednak należy już starać się mu zapobiegać.

"Jeszcze w tym roku, w październiku będzie spotkanie Grupy Wyszehradzkiej, szefów parlamentów, także dotyczące sprawy na przykład Romów na Słowacji, czy traktowania mniejszości romskiej. Dzisiaj jest dobry czas, żeby tutaj w Lublinie, dziś, jutro o tym rozmawiać, jak unikać tych problemów, które są doświadczeniem innych krajów" - powiedział Schetyna.

Wiceminister spraw wewnętrznych i administracji Tomasz Siemoniak powiedział, że Romowie stanowią szczególną grupę i jej problemy są inne niż pozostałych mniejszości; chodzi o sprawy socjalno-bytowe, wykluczenie społeczne czy analfabetyzm. Siemoniak przypomniał, że od kilku lat w Polsce funkcjonuje specjalny program na rzecz społeczności romskiej, na który każdego roku przeznaczane jest z budżetu 10 mln zł. Ponadto realizowane są programy finansowane z pieniędzy unijnych.

"Będziemy chcieli szukać rozwiązań, które jeszcze bardziej pomogą Romom w tym, żeby się lepiej w Polsce czuli i żeby nie było wykluczenia społecznego. Być może będzie to wymagało pewnej nowelizacji ustawy" - powiedział Siemoniak.

O kwestii obecności mniejszości w mediach publicznych mówił przewodniczący Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego i współprzewodniczący Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych Artur Jabłoński. "Od lat domagamy się, żeby media publiczne miały obowiązek nie tylko emisji naszych programów, ale również finansowania produkcji tych programów. To jest istotna różnica" - powiedział dziennikarzom.

Jak dodał, oddzielnym problemem mniejszości w Polsce jest sprawa różnego rodzaju upamiętnień - tablic pamiątkowych czy pomników - których realizacja ciągnie się nieraz latami. Dotyczy to szczególnie Ukraińców, Niemców czy Białorusinów. "Na tym tle często dochodzi do różnych nieporozumień. Polityka państwa wobec mniejszości jest często krzywdząca. To ważne, żeby poukładać tę pamięć historyczną po stronie zarówno większości, jak i mniejszości" - powiedział.

Przewodniczący sejmowej komisji mniejszości narodowych i etnicznych poseł Marek Ast podkreślił w rozmowie, że obowiązująca od pięciu lat ustawa o mniejszościach jest wyjątkowa, bo w przeciwieństwie do wielu innych aktów prawnych nie była nowelizowana. "To dobrze świadczy o uchwalonym prawie, kiedy jest stabilne" - powiedział.

Dziekan wydziału politologii UMCS prof. Grzegorz Janusz, współorganizator konferencji, przypomniał, że zręby ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych, z inicjatywy nieżyjącego już Jacka Kuronia, powstawały w środowisku naukowców i prawników w Lublinie. "Jest to pierwsza tego typu ustawa w państwie polskim. W Europie są 23 tego typu ustawy" - powiedział.

Wiceminister Siemoniak powiedział, że trudno określić liczbę mniejszości w Polsce, ponieważ szacunki ze spisu powszechnego z 2001 r. są rozbieżne z szacunkami organizacji zrzeszających mniejszości narodowe. Dodał, że właśnie na konferencji w Lublinie na jednym z paneli zaplanowano rozmowę o tym, jak "w sposób elegancki i precyzyjny" zapytać o takie kwestie podczas planowanego spisu w roku 2011.

Konferencja potrwa do piątku. Uczestniczą w niej naukowcy, przedstawiciele mniejszości narodowych oraz władz państwowych i samorządowych.