Priorytety ministerstwa nauki na 2014 rok

Wypracowanie systemu umożliwiającego efektywne wykorzystanie funduszy unijnych na naukę, pakiet dla humanistyki, lepsze przygotowanie studentów do rynku pracy - to niektóre priorytety resortu nauki na 2014 r., zapowiedziane przez minister Lenę Kolarską-Bobińską.

W czwartek podczas konferencji prasowej minister nauki i szkolnictwa wyższego wyjaśniła, że jednym z najważniejszych zadań resortu jest wypracowanie systemu, który pozwoli efektywnie wykorzystywać fundusze z UE w nauce. "Chcemy wypracować system do efektywnego wydawania funduszy europejskich, by przynosiły one konkretne efekty. Program ten nazywamy Innowacyjna nauka-Innowacyjna gospodarka" - powiedziała Kolarska-Bobińska na konferencji prasowej.

Dodała, że obecnie naukowcy mogą korzystać z różnych środków np. programów regionalnych, unijnego programu Horyzont 2020, programu Erasmus+. Ale, jak zauważyła minister, "uczelnie czują się zagubione, w jaki sposób z tych środków korzystać".

"Możemy sięgnąć po duże środki, ale jednym z warunków jest współpraca i współdziałanie trzech środowisk: nauki, przedsiębiorstw i administracji państwowej. (...) Pieniądze z UE mogą uczynić gospodarkę innowacyjną, ale konieczne jest wyrobienie tej współpracy" - podkreśliła. Powiedziała, że system informowania naukowców i uczelni trzeba przekształcić w system mentoringu i doradztwa.

Obecna na konferencji wicepremier, minister infrastruktury i rozwoju Elżbieta Bieńkowska przypomniała, że według oczekiwań rządu do 2020 roku nakłady na badania i rozwój zwiększą się do 2 proc. "Chcemy, by polska gospodarka przeszła z modelu imitacyjnego na model innowacyjny. Tą innowacyjnością chcemy konkurować w Europie i na świecie. Tego się nie da zrobić bez dobrego poziomu wyższych uczelni, dobrego poziomu nauki i bez dobrego połączenia nauki z gospodarką i przedsiębiorstwami" - zaznaczyła Bieńkowska.

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (MNiSW) zamierza także wypracować system wspierania całego procesu wdrażania wynalazków. "Chcemy, aby przedsiębiorcy mieli m.in. bony na zamawianie kierunków na uczelniach, aby wspomóc nie tylko konkretne badania, ale też proces kształcenia" - zapowiedziała Kolarska-Bobińska. Resort nauki planuje też wprowadzenie tzw. doktoratów przemysłowych. "Przedsiębiorcy blisko współpracując z uczelniami mogliby zamawiać tematy prac doktorskich, tak by doktoraty powstawały we współpracy z przemysłem" - wyjaśniła minister nauki.

Kolejnym z priorytetów jest przybliżenie rynku pracy do uczelni. "Będziemy dążyli do tego, by uczelnie nie wypuszczały studentów, którzy nie mogą odnaleźć się na rynku pracy, by nie wypuszczały bezrobotnych" - powiedziała Kolarska-Bobińska. Planowana jest m.in. zmiana w kierunkach zamawianych. "Musimy zastanowić się, które będą potrzebne. Chcielibyśmy włączyć do kierunków zamawianych kształcenie kompetencji. Takich zajęć, które będą wykształcały umiejętność np. komunikatywności" - podkreśliła minister.

Ministerstwo chce też lepszego wykorzystania staży i praktyk studenckich. "Będą trzymiesięczne obowiązkowe praktyki na studiach. Chodzi o to, by nie było to tylko parzenie kawy i przepuszczanie czasu między palcami" - powiedziała.

Oprócz tego ministerstwo przygotowuje specjalny pakiet dla humanistyki. "Przewidujemy zorganizowanie tzw. okrągłego stołu ze środowiskami humanistycznymi, po to, by zastanowić się, na czym miałby ten pakiet dokładnie polegać" - wyjaśniła Kolarska-Bobińska. Zgodnie z jej zapowiedzią odbędzie się on 28 lutego. Przyznała, że MNiSW rozważa możliwość nauczania nauk humanistycznych na wszystkich kierunkach.

Kolarska-Bobińska poinformowała, że jej resort wspólnie z Ministerstwem Edukacji Narodowej przygotowuje program "Kreatywny uczeń-kreatywny student - kreatywny obywatel". "Chodzi o to, by rozwijać innowacyjne myślenie, twórcze myślenie przez cały system edukacyjny" - powiedziała minister.

W tym roku MNiSW planuje też wprowadzenie zmian w ocenie jednostek naukowych i oceny czasopism. "W marcu z Komitetem Ewaluacyjnym zaczynamy rozmawiać, by przygotować nowe kryteria oceny. Wiemy, że system wymaga zastanowienia się, które elementy wymagają zmiany" - przyznała prof. Kolarska-Bobińska.

Jak powiedziała - zgodnie z przewidywaniami - w czerwcu powinna być już gotowa nowelizacja ustawy o szkolnictwie wyższym (obecnie została skierowana do Sejmu). "To da nam narzędzia do kilku istotnych dla nas działań, jak walka z plagiatami i nieuczciwością. Jeśli mówimy o poprawie jakości uczenia, to też jest walka z pseudouczelniami, pseudonauczaniem" - zaznaczyła minister.

MNiSW planuje również uruchomienie portalu, który zawierałby informacje o wszystkich wyższych uczelniach w Polsce. Znalazłyby się w nim różnorodne informacje o szkołach wyższych, co pozwalałby w przyszłości absolwentom szkół średnich i ich rodzicom ocenić takie szkoły.