Rząd przyjął projekt ws. dekomercjalizacji szpitali

Zahamowanie niekontrolowanego przez państwo procesu zbywania udziałów i akcji w szpitalach, a tym samym zachowanie wpływu państwa na ich funkcjonowanie - zakłada przyjęty we wtorek przez rząd projekt nowelizacji ustawy o działalności leczniczej oraz niektórych innych ustaw.

Rząd przypomina, że premier Beata Szydło w expose zapowiedziała zmiany w organizacji systemu ochrony zdrowia w celu zapewnienia lepszej opieki medycznej wszystkim pacjentom.

Według rządu rozwiązania zaproponowane w nowelizacji "usprawnią funkcjonowanie samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, zoptymalizują koszty ich działalności, a w konsekwencji zwiększą dostępność obywateli do usług medycznych". Dzięki nowej regulacji większy nacisk ma być położony na poprawę funkcjonowania publicznej służby zdrowia i bezpieczeństwo zdrowotne pacjentów.

Projekt noweli zakłada, że w przypadku wystąpienia ujemnego wyniku finansowego w Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej (SPZOZ) ma on pokryć stratę netto we własnym zakresie, tj. przez zmniejszenie funduszu zakładu. Jeśli to nie wystarczy, wówczas podmiot tworzący będzie zobowiązany do pokrycia pozostałej części, jednak nie więcej niż do wysokości wynikającej z sumy straty netto i kosztów amortyzacji. Gdy szpital nie będzie w stanie samodzielnie pokryć straty netto, wówczas możliwa będzie jego likwidacja.

Zakazane ma być zbywanie podmiotom prywatnym akcji lub udziałów w spółkach kapitałowych z udziałem Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego, jeśli miałyby one utracić pakiet większościowy, czyli kontrolę nad podmiotami leczniczymi. Ma to zahamować niekontrolowany przez państwo proces zbywania udziałów i akcji w szpitalach. - Chodzi o zachowanie wpływu państwa na funkcjonowanie podmiotów leczniczych, tak aby każdemu można było zagwarantować konstytucyjne prawo do ochrony zdrowia - wyjaśnia rząd.

Wprowadzony ma być także zakaz wypłaty dywidendy, jeżeli spółka ma charakter publiczny. Zyski będą przeznaczone na inwestycje i podwyżki płac. Regulacja ta nie będzie miała zastosowania w stosunku do spółek, w których w dniu wejścia w życie ustawy Skarb Państwa, jednostka samorządu terytorialnego lub uczelnia medyczna nie miały 100 proc. udziałów albo akcji.

Kierownicy SPZOZ będą mieli obowiązek sporządzania corocznych raportów o sytuacji ekonomiczno-finansowej szpitala, które będą przekazywane podmiotowi tworzącemu. Raport będzie zawierał prognozę sytuacji ekonomiczno-finansowej na kolejne trzy lata obrotowe oraz analizę sytuacji ekonomiczno-finansowej za poprzedni rok obrotowy. Na tej podstawie podmiot tworzący będzie oceniał sytuację ekonomiczno-finansową szpitala, co ma zapewnić lepszy nadzór nad finansami placówek medycznych i ustalaniem polityki zdrowotnej.

Podmioty medyczne nie będą też musiały kupować kosztownych ubezpieczeń od zdarzeń medycznych. Rząd zaznacza jednocześnie, że nie zwalnia to szpitali od odpowiedzialności z tytułu zdarzenia medycznego. Zgodnie z ustawą o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta w przypadku braku takiej polisy, w rolę ubezpieczyciela wstępuje podmiot medyczny.

Zgodnie z projektowaną regulacją, samorząd terytorialny będzie mógł kupować świadczenia opieki zdrowotnej u podmiotów, dla których jest on organem tworzącym. Oznacza to, że samorząd będzie mógł kupować dodatkowe świadczenia dla swoich mieszkańców na takich samych zasadach jak NFZ kontraktuje je dla wszystkich ubezpieczonych. Aby nie doszło do podwójnego finansowania tych samych świadczeń - przez NFZ i samorząd - dopuszczono finansowanie przez samorząd jedynie tzw. nadlimitów.

Zaproponowano, aby podmiot tworzący mógł przekazać prowadzony przez siebie SPZOZ innemu samorządowi lub publicznej uczelni medycznej. Zdaniem rządu pozwoli to na bardziej racjonale wykorzystywanie potencjału ochrony zdrowia, a także efektywne zarządzanie posiadanymi zasobami kadrowymi i infrastrukturalnymi.

Projekt noweli dopuszcza tworzenie szpitali przez Skarb Państwa reprezentowany przez ministra, centralny organ administracji rządowej albo wojewodę, jednostkę samorządu terytorialnego oraz publiczną uczelnię medyczną.

Zaproponowano także zmiany ułatwiające wykonywanie działalności leczniczej.

Kierownicy podmiotów leczniczych mają być zwolnieni z obowiązku przekazywania Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz samorządom zawodów medycznych informacji o liczbie osób, które wykonują zawód medyczny na podstawie umów cywilnoprawnych albo jako praktykę zawodową. Uproszczono także procedurę rejestracji podmiotu wykonującego działalność leczniczą.

Zaproponowano, aby kierownik podmiotu leczniczego, niebędącego przedsiębiorcą, przeprowadzał konkurs na stanowisko swojego zastępcy. Obecnie taki konkurs przeprowadza podmiot tworzący.

Przewidziano również odstąpienie od obowiązku przeprowadzania co 6 miesięcy kontroli przez uczelnię medyczną w podmiocie leczniczym, dla którego jest ona podmiotem tworzącym.

Nowa regulacja ma obowiązywać po 14 dniach od daty ogłoszenia, z wyjątkiem jednego artykułu, który ma obowiązywać z dniem ogłoszenia.