Umorzone śledztwo ws. "kilometrówek" 25 posłów

Śledztwo wszczęto w grudniu 2014 r. na podstawie zawiadomień kilku osób prywatnych. Dotyczyło ono m.in. podejrzenia doprowadzenia Kancelarii Sejmu w latach 2005-2014 przez 25 posłów do niekorzystnego rozporządzenia mieniem - łącznie 1 mln 705 tys. zł - w związku z "rozliczaniem w ramach ryczałtu otrzymanego na prowadzenie biura poselskiego kosztów przejazdu samochodem z tytułu wykonywania mandatu poselskiego".

W sprawie chodziło o rozliczenia 25 posłów z różnych ugrupowań, w tym m.in. o obecnego marszałka Sejmu Radosława Sikorskiego i wiceministra zdrowia Sławomira Neumanna. "W śledztwie zgromadzono obszerną dokumentację oraz przesłuchano szereg świadków, w tym wszystkich 25 posłów" - poinformował rzecznik prasowy warszawskiej prokuratury okręgowej prok. Przemysław Nowak.

"Biorąc pod uwagę, iż większość posłów objętych postępowaniem to posłowie z okręgów wyborczych znacznie oddalonych od Warszawy, to dokonanie prostego zestawienia liczby kilometrów dzielących ich okręgi od Warszawy, z liczbą dni, w których odbywały się posiedzenia Sejmu lub prace komisji, pozwala na przyjęcie, iż w ciągu każdego miesiąca mogli oni wykorzystać nawet górną kwotę limitu kilometrów" - uznała prokuratura.

Dlatego, jak wyjaśnił prok. Nowak, zebrany w śledztwie materiał dowodowy dał podstawy do przyjęcia, iż wszyscy objęci sprawą posłowie mogli wykorzystać zadeklarowaną w dokumentach kwotę ryczałtu na przejazdy samochodem.

Prokuratura ujawniła m.in., że Sikorski przesłuchany jako świadek w tym śledztwie zeznał, iż w latach 2007-2013 wykorzystywał około jednej trzeciej przysługującego posłowi limitu kilometrów. "Do przejazdów wykorzystywał cztery własne podjazdy, nadto użyczał auta od dwóch osób. Ryczałt wykorzystywał do podroży do okręgu wyborczego oddalonego od Warszawy o ok. 300 km oraz do spotkań z pracownikami biur w Bydgoszczy i Nakle nad Notecią" - wskazała prokuratura, odnosząc się do marszałka Sejmu.

Sikorski zeznał też, że starał się regularnie udawać do swojego okręgu wyborczego - średnio dwa razy w miesiącu; był też zapraszany na uroczystości i spotkania do różnych miejscowości w całym kraju.

"Pozostali posłowie w swoich zeznaniach również potwierdzili, iż korzystali z kwoty ryczałtu na przejazdy samochodem w latach objętych postępowaniem. Wskazywali także, iż z kwoty ryczałtu korzystali zgodnie z obowiązującymi przepisami" - zaznaczył prok. Nowak.

Oprócz Sikorskiego i Neumanna wątek "kilometrówek" w tym śledztwie dotyczył: Jolanty Szczypińskiej, Marka Kuchcińskiego, Wojciecha Jasińskiego, Krzysztofa Jurgiela, Karola Karskiego, Beaty Kempy, Bolesława Piechy, Sławomira Kłosowskiego, Krystyny Pawłowicz, Andrzeja Halickiego, Małgorzaty Niemczyk, Jacka Sasina, Eugeniusza Grzeszczaka, Kazimierza Plocke, Marzeny Wróbel, Marcina Mastalerka, Joanny Bobowskiej, Krzysztofa Brejzy, Jarosława Charłampowicza, Michała Szczerby, Pawła Suskiego, Wiesława Suchowiejko oraz Tadeusza Arkita.

"Rozliczanie się posłów polegało na przedłożeniu pisemnej deklaracji, w której posłowie wskazywali przede wszystkim liczbę przejechanych kilometrów, ale nie musieli oni tych wydatków dokumentować fakturami i rachunkami. Opierało się to na pisemnym oświadczeniu posła, w którym nie wskazywano trasy i celu przejazdu. To również ograniczało nasze możliwości dowodowe" - powiedział prok. Nowak.

Zaznaczył, że poseł nie ma obowiązku osobistego kierowania pojazdem, więc z rozliczenia kosztów przejazdu skorzystać może także osoba nieposiadająca prawa jazdy, korzystająca w tym zakresie z usług innej osoby. Ponadto przepisy zezwalają posłom na rozliczenie kosztów przejazdów samochodem innym niż własny. Wymagane jest jedynie wskazanie tytułu prawnego, na podstawie którego pojazd był użytkowany. 

W środę zakończone zostały także pozostałe wątki tego śledztwa. Wobec braku znamion czynu zabronionego umorzono kwestię rzekomego przekroczenia uprawnień przez Sikorskiego w związku z zorganizowaniem w lutym 2013 r. - gdy był szefem MSZ - imprezy urodzinowej w pałacyku MON w Helenowie.

Jak wyjaśnił rzecznik, przyjęcie miało charakter "czysto prywatny", MSZ nie organizowało tej imprezy i nie poniosło żadnych kosztów, a zapłata za fakturę w kwocie 13,9 tys. zł nastąpiła z prywatnego konta Sikorskiego. W fakturze ujęto koszty wyżywienia, napojów, dekoracji stołów, zakwaterowania. "Ośrodek nie sprzedawał, nie użyczał i nie podawał w ramach świadczonych usług jakichkolwiek napojów alkoholowych" - dodał prok. Nowak.

Umorzono też wątek rozliczenia przez ówczesnego posła Sławomira Nowaka, w ramach ryczałtu na prowadzenie biura poselskiego za rok 2013, kwoty 39,9 tys. zł tytułem kosztów usług telekomunikacyjnych. Z Kancelarii Sejmu uzyskano faktury za te usługi przedłożone przez Nowaka, a opiewające na 40,4 tys. zł.

"Zgodnie z zarządzeniem nr 8 Marszałka Sejmu z 25 września 2001 r. w sprawie warunków organizacyjno-technicznych tworzenia, funkcjonowania i znoszenia biur poselskich, poseł ma dowolność w przeznaczaniu określonych kwot na poszczególne pozycje w ramach ryczałtu przyznanego na prowadzenie biura poselskiego. Wydatki te musi dokumentować fakturami lub rachunkami, nie jest związany żadnymi uregulowaniami co do limitów na poszczególne wydatki" - podała prokuratura.

Podkreśliła, że wobec faktu, iż S. Nowak prawidłowo udokumentował poniesienie wydatków na usługi telekomunikacyjne, brak jest podstaw do zakwestionowania wysokości rozliczonej kwoty.

Prokurator poinformował również, że od decyzji o umorzeniu odwołać może się Kancelaria Sejmu uznana za pokrzywdzoną. "Osoby zawiadamiające odwołać się nie mogą, bo nie są pokrzywdzone. Interes tych osób nie był naruszany czynami, których dotyczyło śledztwo" - dodał.