Chiny: cmentarz ofiar Tiananmen zamknięty

Jak donosi agencja Kyodo, dziennikarzom hongkońskich mediów uniemożliwiono wejście na centralny plac Pekinu. Policja ruszyła w kierunku samochodów przedstawicieli różnych mediów, które zatrzymały się we wschodniej części placu. Siłą otwierano drzwi samochodów i zabierano kluczyki. Dziennikarzom kazano się wylegitymować i skasować nagrania zrobione telefonami komórkowymi - poinformowały hongkońskie media: Television Broadcast i Asia Television.

"Łapcie reporterów" - wykrzykiwała policja, kiedy zbliżała się do samochodów. Funkcjonariusze ostrzegali dziennikarzy, żeby "nie szli w miejsca, gdzie nie powinni iść" - donosi hongkońskie radio. Plac patrolują umundurowani funkcjonariusze, często rewidując przechodniów.

Siły policyjne ustawiły się również wzdłuż drogi prowadzącej na cmentarz Wanan na zachodzie chińskiej stolicy. Agencja AFP pisze, że policja zablokowała główne wejście na cmentarz, a dziennikarzy poprosiła o opuszczenie terenu. 

Rodziny studentów, którzy zginęli po interwencji chińskiej armii w nocy z 3 na 4 czerwca 1989 r., mają w zwyczaju odwiedzać Wanan, zwykle jednak pod bacznym okiem sił porządkowych. Z doniesień Kyodo wynika, że i w tym roku odwiedzający są eskortowani przez policję.

Ding Zilin, założycielka ruchu "Matki Tiananmenu", reprezentującego rodziny ofiar, opublikowała list otwarty po tym, jak policja zakazała jej publicznie oddać hołd synowi, który został zastrzelony pamiętnej nocy. "Błagaliśmy funkcjonariuszy sił bezpieczeństwa, którzy stali przez kilka dni przed naszym domem, żeby pozwolili nam opłakiwać śmierć syna Jiang Jieliana. Odpowiedzieli: zwierzchnik odrzucił prośbę" - napisała Ding. 

Wiosną 1989 roku ponad milion chińskich studentów i robotników przez siedem tygodni okupowało Tiananmen, domagając się demokratycznych reform. Był to największy protest w komunistycznych Chinach.

Rząd nigdy nie ujawnił całej prawdy o wydarzeniach, gdy na Tiananmen wjechały czołgi i wozy opancerzone. Armia chińska dokonała masakry.

Do dziś nie wiadomo, jaka była faktyczna liczba ofiar - w końcu czerwca 1989 r. ówczesny mer Pekinu przyznał, że zginęło 200 demonstrantów, w tym 36 studentów. Nieoficjalne szacunki mówią o dwóch tysiącach zabitych, Czerwony Krzyż mówi nawet o 2 600 ofiarach; aresztowano do trzech tysięcy ludzi.

Nadal nie rozliczono winnych rzezi. Władze nie odpowiadają też na ponawiane co roku apele opozycji i rodzin młodych ludzi poległych na placu o "nowy początek" - o nową ocenę wydarzeń z 1989 roku przez władze ChRL, o dialog i pojednanie.

"Matki Tiananmenu" co roku bezskutecznie apelują do władz o śledztwo w sprawie masakry, odszkodowania dla rodzin ofiar, ukaranie odpowiedzialnych za zdławienie protestów i "przełamywanie tabu", jakim wciąż jest w Chinach publiczne mówienie na temat tamtych wydarzeń.

W zeszłym tygodniu Departament Stanu USA po raz kolejny wezwał władze w Pekinie do ujawnienia pełnych informacji o zabitych i zaginionych podczas krwawej rozprawy wojska z uczestnikami protestu, a także do zaprzestania prześladowań obrońców praw człowieka i ich rodzin.